işçi ve köylü sovyetlerine asker sovyetlerinin de katılmasıyla gerçekleştirilen, bütün iktidar sovyetlere sloganı etrafında çelikleşen 20. yüzyılın en büyük devrimlerinden biri.
7 kasım 1917 tarihinde gerçekleşmiştir. ancak söz konusu tarih o dönem rusyasında kullanılan gregoryen takvime göre 25 ekim'e denk geldiğinden, devrim bu adla anılır olmuştur.
bolşevik partisi'nin şubat devriminden başlayarak bütün sovyetleri ele geçirmesiyle ulaşılmıştır ekim devrimi'ne. bunun yanında geçici hükümetin işçi düşmanı bir nitelik kazanması, bolşevik partisi dışındaki tüm diğer partilerin burjuvaziyle işbirliği içersine girmesi devrimi hızlandırmıştır. özellikle sosyal demokratların hainliği önemlidir bu süreçte.
ekim devrimi 1917'de olmuştur belki ama temelleri 1905 yılında atılmıştı. 1905'te rus işçi sınıfı sovyetleri kurmuş ve sovyetler de 12 yıl sonra devrimi yazmışlardır.
halk devrimi değildir. şöyle ki halk 'komünist devrim yapıyoruz hadin' diye ayaklanmadı. çarlıktan kurtulalım da ne olursa olsun diye ayaklandı. devrim yapıldı, çarlık rusya devrildi. marks'ın öğretisini benimsemiş lenin'de ülkenin rejimini komünizm olarak belirledi, çünkü bir cossack tehlikesi doğmuştu o ara gelip doğrayacaktı bunları. neyse...
yani halk sosyalist devrim yapalım diye ayaklanmadı, çarlığı yıkalım diye ayaklandı.
bolşeviklerin önderliğinde gerçekleşen devrim, sadece 20. yüzyılı biçimlendirmekle kalmamış, dünya çapında kitlesel bir zihniyet depremine de yol açmıştır.
aslında devrim kasım ayına tekabül ediyor. şöyle ki; 1918 e kadar rusyada jülyen (ortadoks) takvimi kullanılıyordu ve bu takvimle batı takvimi arasında 13 günlük bir fark vardı. dolayısıyla bu on ay içinde meydana gelen 2 devrimden olan şubat devrimi mart ayına, ekim devrimi ise kasım ayına denk geliyor. ama kronoloji eski takvime göredir.
böylece bu iki devrim tarihin takvimini ve 20. yüzyıl ajandasını da değiştirmiş oluyor.
bir halk devrimi değildir kesinlikle. lenin'in bir manga adamının kışlık sarayı basması, akabinde çar 2. nikolay ve ailesinin idam edilmesinden ibaret basit ama başarılı bir darbe girişimidir.
bolşevik rejim daha sonraları çektiği propaganda amaçlı filmlerle bu darbeyi bir halk devrimi gibi lanse etmiş, kısmen de başarılı olmuştur.
oysa mujiklerin çoğu bu devrime karşıydı. bolşevik rejime karşı olan milyonlarca rus köylüsü polit büronun emriyle öldürülmüş, aç bırakılmıştır.
rus yazar gorki bile bu gerceği ve komunist rejimin halka uyguladığı sayısız işkenceyi birçok defalar yazdığı makalelerinde belirtmiştir.
olgu olarak insanin ozundeki esitlikci, dayanismaci ruhu ortaya cikarmak ve sinifli toplumu dolayisyla devleti tarihin cop tenkesine yollamak icin 20. yy in dahisi lenin onderliginde insanligin attigi en buyuk adimlardan biri.
Yeryüzünün çehresini değiştiren, emekçilerin ilk iktidarının; sömürüsüz, özgür, adil bir toplumun kuruluşunun; insanlığın sınıfların, sınırların olmadığı bir dünyaya doğru ilerleyişinin ilk adımlarının; sosyalizmin ilk somut örneğinin; ezilenlerin ayağa kalkarak kaderini eline alışının, Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'nin 91. yılını coşkuyla, saygıyla selamlıyoruz.
bugün 91.yılı dolan, eşitlikçi bir toplumun yaratılması adına atılmış büyük bir adım olan, emekçilerin siyasal iktidarı ilk kez ele aldığı, sınıfsız ve sömürüz bir dünyanın yolunda atılmış olan büyük sosyalist devrim. dünyayı sarsan ve çehresini değiştiren bu devrim, bugün insanlığın bu hülyalarına ışık tutmaktadır.
çarlık Rusyası'nda Jülyen takvimi'ne göre 24 Ekim 1917'de, (Miladi takvime göre 7 Kasım 1917) Petrograd'daki Kışlık Saray'ın Lenin önderliğindeki Bolşeviklerin eline geçmesiyle başlayan ve Sovyetler Birliği'nin kurulmasına yol açan olaylar dizisidir. jülyen takvimi'ne göre ekim ayına denk geldiği için " ekim devrimi " denilmektedir.