bolşeviklerin önderliğinde gerçekleşen devrim, sadece 20. yüzyılı biçimlendirmekle kalmamış, dünya çapında kitlesel bir zihniyet depremine de yol açmıştır.
aslında devrim kasım ayına tekabül ediyor. şöyle ki; 1918 e kadar rusyada jülyen (ortadoks) takvimi kullanılıyordu ve bu takvimle batı takvimi arasında 13 günlük bir fark vardı. dolayısıyla bu on ay içinde meydana gelen 2 devrimden olan şubat devrimi mart ayına, ekim devrimi ise kasım ayına denk geliyor. ama kronoloji eski takvime göredir.
böylece bu iki devrim tarihin takvimini ve 20. yüzyıl ajandasını da değiştirmiş oluyor.
halk devrimi değildir. şöyle ki halk 'komünist devrim yapıyoruz hadin' diye ayaklanmadı. çarlıktan kurtulalım da ne olursa olsun diye ayaklandı. devrim yapıldı, çarlık rusya devrildi. marks'ın öğretisini benimsemiş lenin'de ülkenin rejimini komünizm olarak belirledi, çünkü bir cossack tehlikesi doğmuştu o ara gelip doğrayacaktı bunları. neyse...
yani halk sosyalist devrim yapalım diye ayaklanmadı, çarlığı yıkalım diye ayaklandı.
işçi ve köylü sovyetlerine asker sovyetlerinin de katılmasıyla gerçekleştirilen, bütün iktidar sovyetlere sloganı etrafında çelikleşen 20. yüzyılın en büyük devrimlerinden biri.
7 kasım 1917 tarihinde gerçekleşmiştir. ancak söz konusu tarih o dönem rusyasında kullanılan gregoryen takvime göre 25 ekim'e denk geldiğinden, devrim bu adla anılır olmuştur.
bolşevik partisi'nin şubat devriminden başlayarak bütün sovyetleri ele geçirmesiyle ulaşılmıştır ekim devrimi'ne. bunun yanında geçici hükümetin işçi düşmanı bir nitelik kazanması, bolşevik partisi dışındaki tüm diğer partilerin burjuvaziyle işbirliği içersine girmesi devrimi hızlandırmıştır. özellikle sosyal demokratların hainliği önemlidir bu süreçte.
ekim devrimi 1917'de olmuştur belki ama temelleri 1905 yılında atılmıştı. 1905'te rus işçi sınıfı sovyetleri kurmuş ve sovyetler de 12 yıl sonra devrimi yazmışlardır.
fransız devrimi gibi bir merkezde başlayarak, olgunlaşmış koşullar nedeniyle rusya'ya yayılan ve başarılı sonuçlanan sosyalist işçi-köylü devrimidir. (bkz: dünyayı sarsan 10 gün).
leninin taraftarlarını bu olaya motive etmek için arkadaşlar, ehm pardon yoldaşlar başarırsak ekime kadar başaramazsak sikime kadar dediği rivayet edilir.
Yeryüzünde doğru yapılmış nadir hareketlerden biridir. O da çok dayanamamış, bürokrasi ve iktidar hırsına yenik düşmüştür ama yine de bir köşede umut dolu bir olaydır.
Sosyalizmin ilk kez cana kana bürünmüş şekilde karşımıza çıkmasını sağlamış, tarihin en büyük olaylarından biri.
Sürdürülebilirlik aşaması amacından sapmış olsa da bi umut, bi ışıktır.
