sempatiktir, insanı gülümsetme özelliği olan bir ağızdır.
not: şive, ağız kargaşasında ise durum şöyledir. lehçe>şive>ağız. ege ağzı söylemi doğrudur. şive daha geniş bir alan için kullanılır. azeri şivesi gibi. lehçe de * sadece iki tane vardı. yakut ve çuvaş lehçeleri; ama farklı görüşlere göre halaç lehçesi de bunların arasındadır.
ege bölgesi içinde yörelere göre farklılık gösterir. ancak standart her yörede bulunan kelime gari gelimesidir. bir de en dikkat çeken şey kelimelerin içinde harflerin yutulmasıdır. Kuzey Ege'den bi örnek verecek olursak;
"enkini götüme ko!"
enki: şu bu yerine geçer işaret zamiri veya sıfatı olarak kullanılır.
götüme: götürme anlamaındadır
ko : koy kelimesi oluyor. orda bırak anlamında kullanılıyor.
sanıldığının aksine gari kelimesi o kadar da sık kullanılmaz bu ağızda. tv dizilerinde ve filmlerde "bu ege ağzıdır" diye belli etmek için çok sık kullanılır gari kelimesi. ege ağzını sağlam konuşacak kişi yoktur çünkü. ancak bir egeli %100 imite edebilir. muğla yöresinin ağzı en bilindik ege ağızlarından biridir dondurmam gaymak filminden ve akabinde o filimde dondurmacının eşini oynayan şirin teyzemizin diğer dizi deneyimlerinden dolayı.
ağız özelliğine bir örnek daha verelim. aydın yöresinde şimdiki zaman kullanımından girelim:
-Ne yapıyorsun? cümlesi, aydın, izmir ve muğla yöresinden bir egelinin ağzında
-Ne yapıp durun? şeklinde söylenir. hatta konuşma hızlandıkça
-Ne yapık durun? şekline bile gelebilir.
bu ağızda küfreden bir egeliyi dinlemenizi şiddetle tavsiye ederim. gülmekten öldürür.
Geliverem gidiverdim geliverdim kısacası -verem -verdim ekleriyle sağlanır. Sonuna genellikle gari getirilir. Kadar yerine gada derler. Kısacası saf bir egeli hızlı konuşursa alışkın değilseniz bön bön bakarsınız.
Yaz aylarında tv dizilerinde sıkça rastlanan şive değildir. Biz öyle çocuk gibi bebek gibi her dakika komik şaklaban gibi konuşmuyozki arkadaş. Akideş demiyoz mesela.
anlaşılması biraz zor ama komik ve sevimli bir şive. adana şivesine göre daha sempatik. mesela adana'da amünüüm, anlün mü, allah'ını ekmeğini silkerim gibi kalıplar varken ege'de böyle kalıplar çok azdır...
Vatanını seven, iki bölge dışında tamamen üretime yönelmiş, her şeyi devletten beklemeyen, paylaşmasını bilen, okur yazar oranının yüksek olduğu yine aynı şekilde iki bölge dışında, yurttaşların konuştuğu güzel ağız.