arap alfabesindeki her harfin bir sayıyı göstermesi kuralı ile harflerden seçilerek düzenlenmiş anlamlı dizilerle bir olayın meydana geldiği yılı belirtme yolu.
Eski alfabedeki harfleri hesap ederek tarih düşürme yöntemidir. Eski alfabelerin her biri bir rakamla değerlendirilir ve bunlar hesap edilerek, yazılan bir ibareden bir anlam ve tarih çıkarılır.
Harflerin karşılığı olan rakamsal değerler kullanılarak bir çeşit tılsım oluşturma yada kehanet yapmaya yarayan kökeni eski ibranilere dayanan ve özel eğitim gerektiren ilim. Bizim dinimize HZ. Ali vasıtasıylageçmiştir. ve astrolojiylede bağlantısı vardır, yani her harf aynı zamanda bir yıldız yada gezegeni temsil eder özel saatleri ve günleri vardır v.s gibi.
şairlerin şiirde bahsettikleri olay için şiirin son dizlerile düştükleri tarihtir. günümüz şairlerince yapılması oldukca zordur.
genellikle tarih verildiği belirtildikten sonraki mısra da ebced hesabı ile tarih düşülür.
"Buz üstünden geçen geldi bana yaz dedi tarihin
Deniz altmış sekizde dondu buzdan ben-deniz geçtim"
istanbul boğazının donduğu tarih bu sekilde verilmiştir.
bu hesabı bu sekilde anlayıp bu sekilde yorumlamak lazım diğerleri bagnazlık, sapkınlık olur.
ama tüm bunların aynında mimar sinan'ın cami yaparken ebced hesabını kullandığı rivayet edilir. örneğin selimiye'de zeminden kubbenin üzengi seviyesi "45", kubbenin alemi 66 arşındır.**
dogru kullanılması durumunda çok kıymetli edebi nitelik tasıyan hesaplama teknigidir. Bu hesaplama yönteminden tarihi eserlerin yaşları bile ortaya çıkarılmaktadir.
harflere sayı değerleri verilmiş ve buna göre hesaplar yapılmıştır. köken olarak ibranilere dayanır sonra araplar kullanmıştır. ha herkesin merka ettiği 31 çekmek olayı ebced hesabına göre hesaplanmıştır normalde el çekmek anlamına gelir. 58 i hiç söylemiyorum ibne demekmiş.
elif 1
be 2
cim 3
dal 4
he 5
vav 6
ze 7
ha 8
ta 9
ya 10
kef 20
lam 30
mim 40
nun 50
sin 60
ayn 70
fe 80
sad 90
kaf 100
ra 200
şın 300
te 400
se 500
hı 600
zel 700
dad 800
zı 900
gayn 1000
ebced'deki her harfin bir sayı değeri vardır ve bu değerlerden yola çıkarak bir çok işlem yapılmıştır.bu işlemlerin her birine de ebced hesabı adı verilmiştir.
