Bir bütünün varoluşundaki oran ve düzene düzüm denir.
Çeşitli özellikteki seslerin, bir oran ve düzen içinde bir araya gelerek meydana getirdikleri, birbirin eşit olması gerekmeyen düzgün ve anlamlı süre kalıplarına düzüm(ritim) denir. Mûsikîde düzüm, süre bütününün uygunluk ve düzen içinde bölümlere ayrılmasıdır.
Genel olarak bir düzüm kalıbı, hem söz hem de melodi bakımından anlamı olan en küçük ses grubudur ki buna bölümcük (ses kelimesi - motif) denir. Bölümcükler yürüyücü ve durucu olmak üzere iki özellik gösterirler. Bölümcüklere bu özellikleri en son sesleri kazandırır.
Bölümlerin arka arkaya sıralanmasıyla da tam anlamlı bir sesler topluluğu, yani mûsikî cümlesi meydana getirilir. Bu tam anlamlı mûsikî cümlelerine ise bütün (periyot) denir. Böylece elde edilen iki veya daha fazla bütün ile bir eser meydana getirilir.
Düzüm kalıpları sayıca sınıflandırılmamıştır. Çok çeşitli düzüm kalıpları (bölümcükler) yapılabilir. *
