Birçok insanı işinden eden, gerçekleşseydi tarihe "havacılığın kara gecesi" olarak geçecek olay.
Bu büyük uzun bir giri olacak. Ama ilgilenmeyen bile okusun, çok ilgisini çekecek, hayretler edecek.
Tarih 7 temmuz 2017. San Fransisco, gece...bayaa da geç, gece 11 i geçmiş, son önemli uçakları paketlemişler, yollarına gönderiyolar.
Trafik az.
Öyle ki, devamlı paralel iniş kalkış yaptıkları 28 sol ve 28 sağ pistlerinden soldakini kapatmışlar, ışıklarını da kapatmışlar, pistin başlangıcına römorkla 12m'lik x işaretini çekmişler, ışıklı böyle onu görmemek mümkün diil, sadece sağ pistten idare ediyolar.
Gece- uyku- düzenine geçmişler - sonradan öğreniliyo ki, bunu hep yapıyolarmış!!
Kuleye de bi tane adam bırakmışlar...iki diil. 2. Ciye de para ödemeleri lazım çalışırsa. Bu gece nasılsa çükük bi gece olarak geçecek, neden bin $ xtra para ödiyiim, diye düşünmüşler. Düşünürler, çok yerde bu düşünce hakimdir.
Ortam bu!
Uçaklar iniyo kalkıyo, son derece can sıkıcı bi ortam. Hiçbi kayda değer bişey olmuyo.
Bi air canada uçağı iniyo. Uçağın sefer sayısı 759. Çok tecrübeli pilotlar. Çok inmişler san fransisco'ya, kule görevlisi onları yönetiyo.
O arada, taxiway de - taxiway- uçakların pistbaşı yapmalarına "taksilemek" denir, taksi yolları kalkış iniş pistlerine paralel yollardır, 4 büyük uçak kalkış için pist başına kadar taksilemiş götgöte duruyolar; ilk uçak united dreamliner 787 ual1 sefer sayılı, sonra philipinnes - filipin - uçağı var airbus a340, çok büyük uçak, sonra bi dreamliner daha var sydney'e uçacak, hemen arkasında da, bir boeing 737-900 var.
Hesap şöyle- air canada inecek, ve bu 4 uçak arka arkaya aynı pisti kullanarak kalkacaklar.
United ual1, hafif piste doğru dönmüş, air canada'nın inmesini, piste tekerlek koymasını bekliyo, ondan sonra kendisi piste girecek ve kalkış hazırlıklarını yapıp kalkacak.
Ancak bir anormallik var!!
Air canada'nın pilotları, san fransisco da yanyana iki pist ve iki taxiway olduğunu biliyolar. Soldaki pistin kapandığını da biliyolar. Gece inişi bu. Kule diyo ki "bildiğiniz " ışık durumuna göre inin, pist açık, iniş serbest.
Bir pisti belirleyen sağında ve solunda, pistten çok önce (350m önce) iki kırmızı ışık (projektör) var, pistin yerini gösteren de bu iki kırmızı ışığın tam ortasında beyaz bir ışık var.
Havacılıkta böyle bu.
San fransisco da yanyana iki pist var, bunun ışıkları 1 2 ortasında beyaz, 2 3 ortasında beyaz şeklinde.
Sol pist kapalı olduğu için kırmızı 1 deaktif!! Beyaz ışığı da deaktif!! Sadece kırmızı 2 'nin solunda heyyula gibi demin bahsettiğim x işaretini görüyosun- ki görüyosun yani, sonradan soruyolar pilotlara, görmediniz mi lan x'i diye, görmemek mümkün mü, çok da parlak olarak gördük, diyo onlar da...
Yani 1 kapalı, 2 ve 3 yanıyo, ortasında beyaz ışık, ve 2'inin solunda hayvan gibi x yanıyo.
Sahne bu.
Air canada'nın cockpiti biliyo ya orda 2 tane pist vardır, 2.kırmızıyı 1.pist için 3.kırmızıyı da 2.pist için olarak değerlendirip, 3 .kırmızı ışığın sağına inişe geçiyo!! Ortadaki beyaz ışığı...görmüyorlar ya, kaale almıyolar, açıklaması yok onun...nasıl derler- "basiretleri bağlanmış" heriflerin, en iyi açıklaması bu.
Ilk tepki, oscarlık tepki(!!), hayat kurtaran tepki, ual 1 kaptanından geliyo, frekansa girip " bu herif nereye iniyo üstümüze geliyo, where's this guy going he's on us!" diyo!!
Bunun üzerine kule, derhal, air canada'ya, "pas geç " diyo...air canada hiçbi şey söylemeden pas geçiyo.
Ve olay bitiyo, ilk evrede.
Sonradan, bu olayı, kalkışı bekleyen o 4 uçak rapor ediyolar, bunun üzerine kayıtlar inceleniyo, ve dünyanın en büyük uçak kazasını önledikleri ortaya çıkıyo!! Hani teneriffa kazasını donunda sallayacak türden bir kaza...orda 583 kişi ölmüştü, burda 1200 1300 kişilik 4 hatta 5 uçak!!
Burada görüldüğü üzre, air canada, philipinnes a340 uçağını, uzmanların görüşüne göre, 4 ila 7 m arasında bi farkla "ıskalıyo" !! E o uçakta 400 kişi var, onun hemen arkasında, dreamliner var, gene 370 kişiyle, sydney'e, onun hemen arkasında united b737-900 var en az 250 kişiyle...e kendisinde de 230 240 kişi var...
Bi de pistbaşı yapmış o uçakların hepsi bol bol kerosin yüklü. Bu yakıt en çabuk yanan yakıt. Adam taaa filipinlere gidecek kadar kerosin yüklemiş, diğeri sydney'e, diğeri güney amerika'ya...bu uçakların yanmasını ya da infilak etmesini düşünebiliyo musunuz?!!
Ntsb'nin kaza raporlarında normalde " verilmiş sadakamız varmış" türü ibarelere rastlanmaz, bunda böyle ibareler var.
Ki bu "kaza" bile diil!
Ama böyle bişey bi daa olmamalı, diye kazaymış gibi rapor yazıldı bu "incident" a.
