ilk örneklerine MS. 4. Yüzyılda Hunlarda rastlayabileceğimiz et pişirme yöntemi. Bu ilk Türk toplulukları etrafını taşla çevirdikleri bir ateşin üstünde basitçe tahta çubuklara taktıkları etleri piştikçe çakılarıyla kesip yiyorlardı.
Evliya çelebi ise meşhur seyahatnamesinde 17. Yüzyılda Kırım tatarlarının zerzevatla terbiye ettiği etleri toy gecelerinde pişirip konuklara ikram ettiklerinden bahsetmiştir.
Her ne kadar Kastamonulu Hamdi usta ve Bursalı iskender 1800’lü yılların sonuna doğru döneri(dik olarak pişirildiği şekliyle) kendilerinin icat ettiğini iddia etseler de açıkçası resmî vesikalar buna pek ihtimal vermiyor. Şüphesiz ki döner kendilerinin iddia ettiği tarihten en az yarım asır evvel dahi Anadolu’da çarşı, Pazar yerlerinde pişirilip satılıyordu.
Bir de dönerin kuzeydoğu anadolu’da(Erzurum, Artvin, Gümüşhane) yatay olarak pişirilen versiyonu var ki biz buna cağ kebap diyoruz(ce peltek söylenir ve cağ gürcüce şiş demektir)
Dönerin yurt dışına açılması ise 1968 yılı itibariyle Almanya’daki gurbetçiler eliyle olmuştur. Kendi yöresel festivallerinde döner yapan gurbetçilerimiz Almanya’da ilk döner restoranını 1971 yılında açmıştır.
Avrupalıların alışkın olmadığı Bu yeni Türk fast food’u yurtdışında çok sevilmiş hatta araplar(şavurma), yunanlar(gyros) ve Meksikalılar(taco) tarafından taklit edilmiş benzerleri üretilmeye başlanmıştır. Bugün dahi Almanya’da mc donalds ve burger king gibi dünya devi zincir fast food restoranları 1000 metreden daha yakın bir noktada dönerci varsa franchise vermemektedir.
ilk olarak kastamonuda yapıldığı söylenir. oradan ankaraya bursaya falan malolmuş. bizim dışımızda bu bizim milli yiyeceğimiz diyen başka ülkeler de var.
küçükken annanem bana ayda 1 defa maaşını çekince tavuk döner alırdı.
durumlar biraz düzeldi
haftada 1 pazara onunla gider, yükünü tasirsam tavuk doner ayran alırdı.
zevkten 4 köşe olurdum bu zamanlar.
sonra marti kesfolundu. tavugun fiyati artti, hayat pahalilasti ama bj tavuk doner hep ucuz kaldi.
universiteye başladım haftada 8 defa tavuk doner yediğimi bilirim. benle yiyenler, benim gibi olanlar hep tiksindi bundan. yiyemez oldu ben hala yedikçe zevk aliyorum. deliler gibi seviyorum, heralde o yokluk gunlerinin tramvasi. ama artik ayran icmiyorum yaninda bana fakirliği anımsatıyor diye. kola iciyorum. bide biber turşusu boyle icinde sinek olan kapta. vallahi karnım acıktı yahu
Yunanların gyro, Arapların ise Türkçesine benzer şekilde shawarma(çevirme) dedikleri kebap çeşidi. Yunanlarınki tabiri caizse hiç terbiyesiz araplarınki ise bol baharat ve sosla terbiye etmeye çalışıp pek beceremedikleri şeydir. Merkez üssü kuzeydoğu anadoludur.