kişinin, karşı taraftan emir cümleleri yahut cevaplanması gereken sorular şeklinde verilmek istenen bir mesajın diğerini çökerttiği ikilem içeren iki farklı mesaj alması durumundaki bir iletişim içerisinde girdiği duygusal olarak üzücü ikilem.
biraz karıştı gibi sanki. örnek verelim: bir annenin çocuğuna kızarak "beni sevmelisin" demesi, ya da ona "sana konuşmanı söylediğimde konuşacaksın" ve "bana cevap verme" cümlelerini aynı anda kullanmasıdır. yine başka bir örnek olarak bir kızın erkek kardeşini kızdırması ancak annenin "kız kardeşini rahat bırak" diyerek erkek çocuğu uyarması durumudur. burada melek görünümlü sinsi ve şeytan kız kardeşimiz zavallı ve kendi halindeki erkek kardeşimizi sinirlendiriyor ancak anne bunu bilmiyor ve eylemi gerçekleştirenin erkek çocuğu olduğunu düşünüp onu uyararak cezalandırdığını zannediyor.
bu örnekler sadece anne ve küçük çocuklar için geçerli olmayıp özneler ve nesneler daha da genişletilebilir. hemen yetişkinler arasında geçen bir örnek verelim o halde: mesela kıskançlık... kimi kadınlar sevgilisinin kıskançlıktan deliye dönen bir adam olmasını istemez ancak aynı zamanda da ilişki içerisinde olduğu o kişi için "neden beni hiç kıskanmıyor" der. bu durum, kıskanmayan sevgilinin içerisine düştüğü bir double bind durumu, yani diğer bir deyişle sevgilisi tarafından ortasından tutulmuş iki ucu boklu bir değneğin "al aşkım bunu" diyerek eline verilmesidir.
