10 DERSTE DOSTLUK
Arkadaş dolu dünyamda şunu net olarak anladım ki,asıl olay dostluktur. Ama bu öyle seçmece olmuyor işte. Arkadaş seni vurmak için sırtını dönmeni bile beklemez. Dost dediğin senin kendini kandırmana engel olur. Kendine yalan söyleyemez hale geldiğinde hemen etrafına bak, en yakın yerde dostların var demektir. Seni senden iyi tanırlar ve söyleyeceğin her yalanı sen daha yalanı kurgulama aşamasındayken anlarlar ve bir deprem tespit uzmanı edasıyla önceden bildiriverirler sana. Arkadaş dediğin çıkarcı olabiliyor çoğu zaman. onun işine gelmediğinde, sen kıçını da yırtsan yanında göremezsin onu. Herkes arkadaş olabilir. aile bağı ya da iş ilişkisi olan insanlar dışındakiler 3 ana başlıkta toplanır. Dostluk en üst kademedir. Bunun bir alt kademesi arkadaşlık en düşük seviyesi tanıdıklıktır.Dostlar keşfedilmez kendini keşfettirir. Ve dost belirleme sınavında dikkat edilecek hususlar vardır. 1) iyi bir dost senin her anında yanında olabilir dememi bekliyorsanız size uygun bir bekleme salonu arayışına girmek gerekecek. Her anında yanında herkes olabilir. Bu denk gelmedir. Ama senin bile ihtiyacın olduğunu fark etmediğin anlarda yanındadır dost. Ve o yanından gittikten sonra fark edersin,"yahu içine mi doğdu ne temiz kalpli insanmış, meğer ne kadar da ihtiyacım varmış böyle sohbet etmeye " dedirttiren kişi,temiz kalpli bir tesadüf elçisi değil,dostun ta kendidir. 2) sen en insana ihtiyacın olduğunu düşündüğün anda en güvendiğin son 2-3 kişi tarafından da terk edilirsin. Arkalarına bile bakmadan saçma salak işler bahane edip kaybolurlar ortadan. Hali hazırda bilmediğin gizli dost adayları da bu gidenlerin içindedir. Ancak sadece bu adaylar sonradan geri dönmek suretiyle sen tam ümidi kesip bükük boyunla yalnızlığının yolunu tutarken sokağın başından görünüverirler. Sana gelmişlerdir. Çünkü bir dostun asla "içine sinmez". 3) Sana ait olanın yalnızca sana ait olduğunu da bilirler. Ve sen onlara sunmadıkça şanslarını denemeye tenezzül bile etmezler. 4) Arkadaşlar arasından kaşar da çıkabilir,hödük te, arkadaşı alır tost yaparsın anca bir anlık karnını doyururmuş gibi olur. Ama dostla sen bile fark etmeden ömrüne ömür katılır. 5)Dost olunmaz doğulur fikrinden yola çıkarak anlaşılmalıdır ki, sonradan dost olmaya çalışmak boşa gidecek bir çaba öbeği olur ancak. Olmaya çalıştıkça boğazına kadar boka batarsın çünkü çoğu zaman. Denedikçe debelenir debelendikçe daha da saplanırsın çukura. Olanına bırakacaksın bu işleri. Dostluk sonradan kazanılan bir tür hediyedir iki taraf içinde. Edinen ummadık bir anda büyük bir hazine bulmuş gibi hisseder. Olan da aynı hazineyi gerçekten hakettiğine inanan ve içine sinecek biriyle paylaşmış ve kendi hakkından memnun kişi gibidir. Küçükte olsa bir sinek türü ortalarda dolanıyorsa dostluk sanılan durum,otomatikman bir önceki evreye döner. 6) Tam "işte bu!Dostum kardeşim artık ömür boyu.." dersin ama hop,ortadan kayboluverir. Bir gün olur iki gün olur bir hafta olur bir ay olur ortada yoktur. Tamam dersin yanılmışım buraya kadarmış.I-ıh,o iş öyle değil işte. Eğer ortalarda yoksa, ve daha önce bir şekilde ilk iki kademeyi atladıysa kolay kolay yeniden o aşamalara dönmez bir dost. Eğer yanında değilse, bil ki : öyle gerekiyordur. 7) Tahammül edilmez bir hal aldığını düşünür,artık görmesem çok daha huzurlu olacağım dedirtir. Bu hala dosttur,arkadaş zaten sana bunları düşündürtmeyecek,kafanı bu düşüncelerden çok uzak tutacak kadar sana uzak ve önemsizdir. 8)Dost sana unuttuklarını hatırlatır, arkadaş unutmak istediklerini,tanıdık ise hiçbir zaman unutman gerektiğini anlayamadığın şeyleri. ama dost neyi unutman neye devam etmen gerektiğini senden önce anlayan bilen kişidir. 9) Arkadaşlarla dostlar aynı ortamda tutulmamalıdırlar. Aksi takdirde,dost yorulur,arkadaşa gün doğar,tanıdık işse kendini bir üst seviyeye geçmiş gibi gösterme fırsatı bulur. 10)Tanıdık sadece tanıdıktır,arkadaş her yerde her zaman olabilir ama dost: gerektiği kadar,gerektiği zaman, gerektiği yerdedir.
işte 10 adımda dostluk tanımı. ister adım adım,sindire sindire yaşa,ister pata küte dal ve bu adımları yüzüne tokat misali vurdura vurdura bilinçsizce yaşa. Ama anla ve bil ki; bunlar gerçekten gerçektir. Ve bir şekilde karşına çıkacak ve sana " ahanda aynı dediği gibi oldu bu kızcağız bu işi biliyor yahu" dedirtecektir.
dostluk...yıllarca özlemini duyduğum güven duygusu..evet dostluğun bende çağrıştırdığı ilk kelime "güven" olmuştur her zaman.neden bilmiyorum içimdeki sürekli olarak her insanda bir güzellik bulma arayışı.belki de yeniden kırılıp örselenmekten korkmamdandır bu kaçış..bazen dönüp soruyorum kendime "hata nerdeydi diye ?" ama ne söylesem ne desem sonuç hep aynı yere çıkıyor maalesef: hakettiğinden fazla değer verip çok sevmek...
sonra soruyorum "peki suç mu bu ?" ya da şöyle söylemeliyim dostluk zaten karşındakini dünyanın en mükemmel insanıymış gibi görüp ona göre davranmak değil miydi?yanlış anlamayın hatalarını görmezden gelmek demiyorum ,öyle bir sevmek ki onu hiçbir şekilde değiştirmeye çalışmadan herşeyiyle kabul edip sevebilme yüceliğini gösterebilmek ..
bazen kendimi böylesine bir insan sevgisine sahip olduğum için çok özel hissediyorum bazen de çok aptal...bu iki kavram arasındaki geçişse ne yazıkki başka bir insana bağlı çoğu zaman.hani derler ya "ben ne gerekiyorsa yaptım elimden gelen buydu" işte ne yazıkki o sınırıda aştığımı farkediyorum artık...peki değer mi?bugüne kadar hiçbir faydasını göremedim evet ama bu durumu değiştirmek de kolay olmuyor maalesef..
dostluk....çaresizliğine çare olan , her şekilde yanında olup sonuna kadar varlığını hissedebildiğin ,bazen kardeştende öte görebildiğin,tökezleyip her düştüğünde sana uzanan ilk el,seni yargılamadan dinleyip rahatlatan ve "her ne olursa olsun ,ne yaparsan yap her zaman yanındayım bunu bil "diyebilen o kocaman yürek...
ama her ne olursa olsun insanları sevmekten vazgeçmemeli bence...çünkü sevgi kişiye özeldir ve bunu bir başkasının hoyratça hareketleri değiştirebiliyorsa zaten yürekten sevmemişsiniz demektir.evet çok zor "dostum" diyebilmek, birine o denli güvenebilmek ama her ne olursa olsun aramaya değer...
onu doğum gününde uzak bir memleketten arayıp iki kelimeyle doğum gününü kutladıktan sonra telefonu kapatmak, hüngür hüngür ağlamak ve onunda ağladığını bilmekmiş dostluk.
eksikliğini hissetmekmiş. güya arkadaşım dediğin, daha 2 aydır tanıdığın insanlarla görüşüp eğlendiğinde durup bir keşke o yanımda olsaydı onla nasıl eğlenirdik biz şimdi demekmiş dostluk.
o sözde arkadaşların yanında anne baba ve kardeş özleminden ağlayıp, neden ağlıyorsun diye sorduklarında hiç canım sıkıldı biraz demek ve o olsaydı şimdi de ona sarılıp ağlasaydım diye düşünmekmiş dostluk.
Dostluk, bir insana yalnızca belleğinin doğru çalışması için gerekli. Geçmişini anımsamak, onu hep sırtında taşımak, dedikleri gibi, belki de insanin kendi ben'ini koruyabilmesi için gerekli tek koşul. Ben'in çekip küçülmemesi, oylumunu koruması için, anıları bir saksı çiçeğini sular gibi sulamak gerekiyor; ve bu sulama işi, geçmişin tanıklari ile, yani dostlar ile sürekli temas halinde kalmayı zorunlu kılıyor. Onlar bizim aynamız; belleğimiz; onlardan hiçbir şey beklemiyoruz, yeter ki o aynayı zaman zaman parlatsınlar, parlatsınlar ki, yüzeyinde kendimizi görebilelim. Ne var ki, benim lisedeyken ne yaptığım umurumda bile değil! ilk gençliğimden beri, hatta çocukluğumdan beri, benim istediğim bambaşka bir şeydi: Dostluğun, değer olarak tüm öteki değerlerin üstünde tutulmasını özlüyordum. Şunu söylemekten hoslanıyordum: Gerçeklik ile dost arasında seçim yapmak gerektiğinde, ben her zaman dostu seçerim.
öyle bir şey varmı? koskoca bir ömrü deviren ozanlar da bulamamış dervişlerde, gün akşam olmuş ömür tükenmiş.
Yine de bulamamışlar bir dostu ve dostluğu.
Bir zamanlar var olduğuna inanılan masalımsı ve hayalimsi kavram.
Karşılıksız sevebilme sanatıdır. "Elhamdül para" kavramının yaşamın temel kavramı olduğu iki ayaklıların arasında zor bulursunuz.
uzerine o kadar cok cumle kurulabilirsiniz ki o da bisey diil film bile cekebilirsiniz isterseniz. ama bu kafi ifade etmeye: hayir demeyi ogrendikten sonra (ki cok zordur) yine de hayir demeye eriniyosaniz diyebilicekken onun icin diyemiyosaniz dostluk iste.
herkese karşı kullanıldığında beri kimsenin gerçek içeriğinden haberdar olmadığı konu.
zira "dost" olarak adlandırdıklarım , türlü sebeplerle kendimi kaybettiğim zamanlarda kaybedilenler listeme adlarını yazmakta gecikmediler.
Oysa kimi zaman sırf onları kazanmak adına "kendimden" bile kayıplar vermiştim bile bile...
Öte yandan ben kendimi kaybederken dahi yanımda olmayanlar ve gerekçe olarak kayıplarımdan dolayı benden uzaklaşanlar "dost" olarak adlandırabilir miydi gerçekten ?
Belki de dost kazanmak isterken kendimden bilinçli olarak kaybettiklerime üzülmek yerine , kendimi kaybettiğimde yanımdan uzaklaşan dostlarımın gerçekten dost olarak adlandırılamayacaklarını anlama yetisini kazandığıma sevinmeliyim...
dostluk, her şart altında yanyana olmaktır. yargılamadan, kötülük düşünmeden, sonsuz sevgi ve sadakatle birine değer vermektir. iyi ve kötü günlerde, her zaman yardıma hazır olmak, karşıdaki insanın mutluluğunu istemektir. zaman gelir unutulmak ama kızamamak, zaman gelir hep akılda olmak ama unutmaktır. ve dostluk paylaşmaktır. zamanı, acıyı, sevinci, hüznü, kederi, mutluluğu, hayatı...
dün gece saat sabah 3 te eve girmeme neden olan hadisedir. Varsın uykusuz kalayım dostuma uykularda canımda feda olsun. işte böyle bir tanıdığınız kimse varsa hem gerçek dostsunuzdur. Hemde gerçek bir dost bulmuşsunuzdur.
yüreğinizde gerçek dostları çekecek bir mıknatıs vardır. o mıknatıs, düşüncelerinizde ilk önce başkalarının yer almasıdır. başkaları için yaşamayı öğrendiğinizde onlar da sizin için yaşayacaktır.
ben, biraraya gelen insanların, sertçe, erkekçe konuşmalarını isterim. dostlar arasındaki bağlar sert, yırtıcı olmalı: nasıl ki aşk da ısırmalar, kanatmalar ister! dostluk kavgacı olmadı mı, sağlam ve cömert de değildir.nazlı, yapmacık bir hava, birini kırma korkusu dostluğa rahat nefes aldırmaz
bir adam yaratmak adlı eserinde necip fazıl'ın şöyle andığı bir çeşit ilişki:
"Bana dostum kelimesini söyleme! Ellerimde bir karıncalanma duyuyorum. Bu kelimeyi işitmeyeyim. Parmaklarım bir şeyi sıkmak istiyor. Dostlarım mâlum! Düşmanımı tanımak istiyorum. Ben senin düşmanınım diyecek kadar namus aptalı kim var? Onu bulmak, ayaklarına kapanmak istiyorum. Dostluk; o bir maymuncuk, o bir hırsız anahtarı. Evimizin kapısını açıyor, ruhumuzun kapısını açıyor, ne bulursa yakıp kül ediyor. Ne bulursa pazarda satıyor. Beni upuzun bir tabuta yatıracakları gün, arkamdan gelecek dostlarım değil; kefenimin hırsızlarıdır."
dublörün dilemması adlı eserinde ise murat menteş şöyle der:
"Dostlarımız, biz caddenin kenarında alevler içinde yanarken, karşıya geçip üstümüze işemeye üşenen insanlardır!"
Dost ve dostluk dediğimiz, çokluk ruhlarımızın beraber olmasını sağlayan bir raslantı ya da zorunlulukla edindiğimiz ilintiler, yakınlıklardır. Benim anlattığım dostlukta ruhlar o kadar derinden uyuşmuş, karışmış kaynaşmıştır ki onları birleştiren dikişi silip süpürmüş ve artık bulamaz olmuşlardır. Onu (Etienne de la Boetie: Montaigne'in en iyi dostu. iyi yürekliliği ve bazı şiirleriyle tanınmıştır.) niçin sevdiğimi bana söyletmek isterlerse bunu ancak şöyle anlatabilirim sanıyorum: Çünkü o, o idi; ben de bendim.
Ruhlarımız o kadar sıkı bir birliktelikle yürüdü, birbirini o kadar coşkun bir sevgiyle seyretti ve en gizli yanlarına kadar birbirine öyle açıldılar ki ben onun ruhunu benimki kadar tanımakla kalmıyor, kendimden çok ona güvenecek hale geliyordum.
Öteki sıradan dostlukları buna benzetmeye kalkışmayın: Onları, hem de en iyilerini ben de herkes kadar bilirim. O dostluklarda insanın, eli dizginde yürümesi gerekir: Aradaki bağ, güvensizliğe hiç yer vermeyecek kadar düğümlenmiş değildir. Chilon (Eski Yunanistan'ın ünlü bilgelerinden biri.) dermiş ki:
«Onu (dostunuzu), bir gün kendisinden nefret edecekmiş gibi sevin; ondan, bir gün kendisini sevecekmiş gibi nefret edin.»
Benim anlattığım yüksek ve yalın dostluk için hiç yerinde olmayan bu davranış, öteki dostluklara uyabilir. Bunlar için, Aristoteles'in sık sık tekrarladığı şu sözü de kullanabiliriz:
«Ey dostlarım, dünyada dost yoktur...»
Onsuz yorgun ve bezgin sürüklenip gidiyorum: Tattığım zevkler bile, beni avutacak yerde ölümünün acısını daha fazla artırıyor. Biz her şeyde birbirimizin yarısı idik; şimdi ben onun payını çalar gibi oluyorum:
Onunla her şeyi paylaşmak zevkinden yoksun kalınca,
Hiçbir zevki tatmamaya karar verdim. (Terentius)
Her işte onun yarısı, ikinci yarısı olmaya o kadar alışmıştım ki şimdi artık yarım bir varlık gibiyim.
Mademki zamansız bir ölüm seni, ruhumun yarısı olan seni alıp götürdü, yeryüzünde varlığımın yarısından, en aziz parçasından yoksun yaşamakta ne anlam var? O gün ikimiz birden öldük.
Ne yapsam, ne düşünsem onun eksikliğini duyuyorum. O da benim için elbette aynı şeyi duyardı. Çünkü o, diğer bütün değerlerinde olduğu gibi dostluk duygusunda da benden kat kat üstündü.
Evine gittiğin de sormadan buzdolabını açabildiğin, yatağına yayılabildiğin, buz gibi havada sırf sen seviyosun diye çayını veren, 'asla yapmam' dediği istisnaları senin için yapan, kendi gölgesinden korktuğu halde seninle korku filmi izleyip çığlığıyla salonu birbirine katan, gecenin kör vakti sırf dertleşmek için uyandıdığında pür dikkat seni dinleyen, tartıştığında nazını çekendir.
Arkadaştan öte bir kavramdır.
