Anlamasam anlamadım derdim, zira en kızdığım şeylerdendir saçma bir filmin kült diye lanse edilmesi. Ama bu film beni ciddi şekilde sarstı, çıkardığım çok şey oldu, çıkaramasam ben de bok atardım sanırım.
filmi izledikten sonra mal olan ve anlayan birinden yardım almak için entryleri kurcalayanlar için girilmiş bir entrydir.
öncelikle, jet motorunun donnie nin odasına düşmesi sırasında bir paralele evren oluşuyor. bu paralel evreni oluşturan jet motoru değil ama paralel evrenin sonucudur. filmdeki ecel ninenin yazdığı kitapta paralel evrenin metal ve su temelleri olduğu söyleniyor. buradaki jet motoru metal olarak çıkıyor karşımıza.
paralel evrenlerin stabil olmadığı filmdeki kitapta söyleniyor. yani çok büyük bir güçle kısa bir sürede kendini yok edeceğini kendini yok ederken günümüz evrenini de yok edeceğini söylüyor. paralel evren günümüz evreninin bir kopyasıdır fakat bu kopyalanırken bazı arızalar ortaya çıkar (yapay doku) ve bu da paralel evrenin stabilitesini bozar. paralel evren kopyalanırken 2 tane jet motoru kopyalanayıyor. filmdeki arıza jet motorudur. burada işler biraz karışıyor, stabilitenin korunması için birbirinin kopyası olan iki jet motorundan birinin(yapay doku) 28 gün sonra yani paralel evrenin kendini yok edeceği zaman açılacak olan sudan yapılmış günümüz dünyasına açılan yoldan paralel evrenden uzaklaştırılması gerekir ki paralel evren kendini güvenle yok etsin ve yok ederken günümüz dünyasını yok etmesin. merak etmeyin anlayacaksınız.
devam edelim, paralel evren donnie nin evinin oralarda oluşuyor ve donnie seçilmiş kişi oluyor. seçilmiş kişinin görevi ise stabiliteyi bozan yapay dokuyu (jet motoru) güvenli bir şekilde paralel evrenden uzaklaştırmak ve dünyayı paralel evren kendini yok ederken günümüz dünyasını yok etmesini önlemek. seçilmiş kişiye bazı özel güçler bahşediliyor, bunlar kas gücü, akıl kontrolü, ateş ve su oluşturabilme ve telekinezi. filmde bunların nasıl kullanıldığını görünce biraz aydınlanma yaşayacağız, hadi bakalım.
kas gücünü okulun su tesisini kırmak ve okulun maskotunun kafasına baltayı saplamakta kullanıyor. hatırlayınız herkes şaşırıyordu bu kadar sağlam olan şeye nasıl bunu yaptılar diye.
ateşi ise, okulda kişisel gelişim anlatan çocuk pornocusunun evini yakmakta kullanıyor.
suyu, paralel evrenle günümüz evreni arasında geçit oluşturmak için kullanıyor.
telekineziyi ise en son arabının üstünde oturduğu sahne, jet motorunu uçaktan kopartıp, günümüz evrenine açtığı kanaldan göndermek için kullanıyor.
ne olmuş oldu böylece, paralel evrendeki stabiliteyi bozan jet motorunun bir tanesi gönderilmiş oldu ve paralel evren günümüz evrenin yok etmeden güvenli bir şekilde kendisni yok etmiş oldu.
şimdi gelelim tavşana. paralel evrende öldürülen kişilere manipüle ölü deniyor. manipüle ölünün bir çok gücü var. bunlar zamanda hareket edebilmek ve seçilmiş kişiyle temas kurabilmek gibi şeyler. ve yaklaşan kıyameti de görebiliyorlar. ilk yaptığı şey ise donnie yi uykusundan uyandırıp jet motorundan ölmesini engellemekti. donnie nin kız arkadaşı da manipüle ölüdür fakat donnie nin kafasını karıştıracağı için bu temas kurmamaktadır o şekilde.
filmde paralel evrende donnie ile temas kuran kişiler manipüle yaşayanlardır ve donnie nin amacında ona yardım ederler. filmde çok fazla dini sembol olduğunu ve kaderi işlendiği de söyleniyor.
filmde donnie nin pek etkisi yok aslında. manipüle ölü ( frank) sürekli donnieyi manipüle ediyor ve dünyayı ve kendilerini kurtarabilmesi için. donnie çuvallarsa onlarda ölecek. tabiri caizse donnie ye tuzak kuruyor. örneğin okulu su bastırmasını sağlıyor bu şekilde okula gidemeyen donnie kız arkadaşı olacak gretchen la tanışmış oluyor ve ileride kız ardaşının ölümüne sebep olacak frankın öldürüyor ve bu şekilde kendisine yol gösterecek frank oluşmuş oluyor. yani bunlar hep tuzak. kız arkadaşı ölmüş donnie hali hazırda da birini öldürüyor ve kendisini çaresiz hissedip kendisini yok etmesi çok da kaçınılmaz olmuyor artık. kendisini yok edip kız arkadaşını kurtarabilecek artık. öyleki yapay dokuyu paralel evrenden gönderiyor.
bu arada kendisini rehber olan kitabı yazan ecel nine de daha önce seçilmiş kişidir. ve bu şekilde kendisini öldürmeyerek bu kitabı yazabilmiştir. donnie jeti kendi odasına gönderdiğinde uyanıyor ve gülümsüyor hatırlarsınız ve gönlü rahat kadere iman etmiş ve aydınlanmış artık. ve rahat bir şekilde ölüyor.donnie de kendini öldürmeyebilirdi çünkü, jet motorunu kendi odasına gönderdiğinde paralel evren çoktan kapanmıştı ve yakın geleceği biliyordu artık. kendisinin ölümüne izin vermesinin sebebi içinin rahat olması olarak düşünüyorum. mesela ecel nice kendisini öldürmemiş ve hiç mutlu değil, ecel nine yine paralel evrendeki yapay dokuyu günümüz dünyasına göndermiş ve parelel evrenin kendisini güvende yok etmesini sağlamıştır. ecel nine bunları yaşarken illaki manipüle ölüyü görmüştür yine duygusal olarak manipüle edilmiştir yine büyük ihtimal paralel evrende kendisini yok etmesi için tuzak kurulmuştur. burdan şu çıkıyor, donnie nin de kendisini paralel evrende yok etmesi yeterliydi. ecel nine yaşama tutunmayı sağlacak çok da güzel bir örnek değil. neyse donnie mutlu öldü iman etmiş şekilde.
birazdan tekrar izleyeceğim filmdir. seneler önce izlemiştim ve kült filmler başlığını görünce bu geldi aklıma. oraya verdiğim bakınız da bu başlığı uplatmış galiba. neyden bahsediyordum? hah, böyle böyle sanki sözlüğü yönetiyormuşum gibi bir hisse kapıldım. bir bakınız veriyorsun, bütün sözlüğün gidişatı değişiyor, sanki senin kontrolündeymiş gibi ama aslında değil.
işte tam da yukarıdaki yazdıklarım doğrultusunda bir içeriği var filmin. anlamak için birkaç defa okumak gerekebilir. bende öyle yapacağım. evet.
Filmin konusu, donnie darkonun hastalığı yüzünden ölemediği ve sonra hayatatından memnun olmayıp zamanda geriye yolculuk yapıp tekrar o ölemediği güne dönüp öldüğüdür.
benim için hala tam olarak çözüme ulaşmamış kafada oturmamış çokça başarılı olan filmdir.
izlendikten sonra internet sitesinin ziyaret edilmesi ve yazılanların okunmasıyla filmin biraz daha anlam kazandığını söyleyebilirim ama feci şekilde spoiler içerir uyarıyorum.
ekşide okuduğuma göre zamanında internet sitesiyle baya bir sesini duyurmuş hatta bu konuda ödül almış bir filmdir.
yönetmenin 1975 doğumlu olduğunu ve aynı zamanda senaryonun sahibi olduğunu ve hatta ilk filminin bu olduğunu belirtmek isterim. 2001 yılı olduğunu da düşünürsek, şu an bile kurgusuyla çok başarılı dediğimiz film baya baya hakkı verilesidir.
izleyenler için director's cut kısmını da izlemelerini tavsiye ediyorum.
filmin konusu ve çıkarımlarımla ilgili kısmı bir kez daha izledikten sonra yapmayı tercih ederim. zira algıların tamamen açık, diyalogların ve ayrıntıların kaçırılmadan izlenmesi gereken içinde göndermelerin bulunduğu bir film. hakkını vermek lazım.
2001 yapımı Jake Gyllenhaal'ın başrolde bulunduğu amerikan yapımı film. kafa karıştırıcı, tanjant evrenli filmdir. film hakkında yorumları değerlendirmeleri okuyarak az da olsa fikir sahibi olunabilir. devam filmi olan (bkz: s darko) da ise donnie'nin küçük kız kardeşi benzer olayları yaşar. tutan filmden ekmek yemeye çalışmak adı altında üniversitelerde ders olarak verilebilecek filmdir.
filmi sondan başlayıp başa doğru izlemek de bir seçenek.
--spoiler--
sonuç olarak dünyanın sonu, aslında bizim kendi dünyamızın sonuymuş, herkes kendi dünyasında yaşar ve kişi öldüğünde "kendi dünyası da" yok olur.
mantıklı aslında
--spoiler--
başarılı film. üstüne tez falan bile yazılabilir. 14 senedir tartışmaları hala devam ediyor artık düşünün.
Anlaması o kadar da zor olmamasına rağmen üzerinde düşünülmesi gereken film. ilk izleyişimde bayağı bir kısmını anlamış ikincisiyle pekiştirmiş birkaç forumdaki yorumlamalarıyla neredeyse tamamen anlamış olduğum film de diyebilirim.
--spoiler--
They made me to it serzenişi ana karakterin bütün dünyaya seslenişi gibiydi.
Öğretmenin 'daha fazla konuşursak mesleğimden olurum' demesi de şu günlerde sorgulayan gençlerin yanlış yola sapmasının başlıca sebebi. Film 2001'de çekildi türkiye'de hala var bu kafa. yazık.
Donnie'nin uyanıpta kitabı bırakıp gülmesi artık ölmekten korkmadığını belirtmesi ve aynı zamanda zaman vorteksinin diğer kısmından gelen jet motorunun onu öldürmesi falan hepsi çok iyi kurgulanmış şeylerdi.
--spoiler--
