dolar düşünce fiyatlar hemen şıp diye düşmez. biraz uzun bir süreçtir bu. şöyle anlatayım. piyasa büyük çoğunlukla dolara endeksli olduğu için artan kurdan anında etkilenir. mağazada satılan ürün ithaldir. maliyeti hemen artar. mağazanın kirası dolar üzerindendir. kira hemen artar. dolayısıyla kur artınca fiyatlar anında artar. ürünler pahalı fiyatlardan pahalı maliyetlerle satılınca yerine yenisi yine pahalı maliyetlerden sipariş edilir. parası ödenir. ürün gelir. raflara yine aynı yüksek maliyetlerle konulur. bu süreçte dolar düşer ama pahalı maliyetlerle yerine konan malın fiyatı anında düşmez. çünkü maliyeti yüksek kurdan hesaplanmıştır. kira hala yüksek kur üzerinden fatura edilir. bu ikinci parti ürünler tükendikten sonra nispeten daha uygun maliyetli fiyatlarla sipariş edilen üçüncü partide fiyatlar dolar kuru endeksiyle paralel olmasa da nispeten düşecektir. çünkü malın maliyeti düşse bile kiralar düşmez. düşmüyor amk memleketinde kiralar. o yüzden giren bir kez girince ancak ucundan bir parça geri çıkıyor. kökü artık içimizde.
Patron cumhuriyeti Nedir? işte tam da budur. Sahibi olduğum işten biliyorum bunu. Üretici kaynaklı 10 ayda gördüğüm 5 zammın açıklaması dolarken göremediğim indirimin açıklaması da enflasyondur. Güzel ülkem patronlara hizmet eder.
Küçük bi örnek: şişe cam %10 zam yapar. Cam şişe soda %10 zam görür. Fakat maliyet hesabında cam toplam maliyetin %30 una tekabül eder. Patron zam kaynaklı karı faizde değerlendirir. Patron kazanır.
için şimdi birer soda.
bizim insanımız ağzından din müslüman hacı hoca laflarını düşürmez ama en tehlikelisi de bunlardır. Koydular koydular fiyatı şimdi de aynı fiyatlardan devam ediyorlar. Çok çakal insanımız var çok.
dolar çaktırmadan devalüasyon yapıp, amerika bize ekonomik savaş açtı süsü verme amacıyla kasıtlı yükseltildiği içindir. her devalüasyonda olduğu gibi fiyatlar da yükselmiştir.
zaten devalüasyonun amacı paranın döviz karşısında değerini düşürüp, mal veya hizmetin bedelini yükseltmektir. sonuç olarak mis gibi devalüasyonu size "rahibi bırakmıyoruz diye bize ekonomik savaş açtı amerika" masalıyla yedirdiler mi? yedirdiler. ülkenin en az yarısı "kahrolsun amariga, hüloğğğğ" diye çığlık attı mı? attı. geçmiş olsun.
teknik detaylara girmeden çok basitçe anlatmak gerekirse: koca bir ülkenin en tepesinden halkına kadar herkes "kimi yolsam,siksem, hangi kerizi tokatlasam da yolumu bulsam" kafasına sahip olduğu için her döviz, ham madde artışı bahane edilerek zam üstüne zam yapılırken nedense indirimler, düşen fiyatlar gözden kaçıverir var olmamış gibi davranıp zamlar da tatlı gelip daha çok kar diyerek düşürmezler fiyatları.
örneğin her yıl ocak ayında sigaraya zam geldiğinden dolayı tezgah altında stok yapıp müşteriye "elimde kalmadı" diyen orospu çocuğu büfe ve bakkal sahipleri bunlardan birisidir.