yurtdışında doktora yapmış yurdum gencinin, yurtdışında doktora yapmak gibi bir gaflete düştüğü için devlet tarafından bürokratik yollardan cezalandırılmasıdır.
efendim şimdi detaylara geçelim;
bu işlem kısaca minimum 2 ay, maksimum senelerce süren, üniversiteler arası kurul ile yeni mezun olmuş doktora öğrencisi arasında gerçekleşen, her türlü akla ve mantıgğa aykırı garip bir eziyettir. tabiki her işlemde olduğu gibi, bu süreç esnasında şanslı olan bireyler vardır (misal; ben. doktora denkliğimi 2 ayda alarak kendi kendimi bile şoka uğrattım). ancak farklı koşullarda, farklı insanlar bambaşka deneyimler yaşıyorlar. ben en azından kendi deneyimimi genç akademisyen arkadaşlarıma aktarmak istiyorum.
efendim öncelikle daha deneyimlerime başlamadan bu işten hangi tarz insanların en kolay şekilde kurtulacağını belirteyim;
1. kategori, nispeten şanslı mezunlar:
bu şanslı bir biçimde benim dahil olduğum kategoridir. efendim, eğer lisans ve yuksek lisansınızı ingilizce anabilim dili ile türkiyede yaptı iseniz, akabinde doktoranızı times higher education veya QS university rankings derecelendirmelerinde ilk 100 de olan bir universitede yaptı iseniz, doktora egitim diliniz ingilizce ise ve ayrıca eskide olsa TOEFL, KPDS gibi sınav sonuçlarınız var ise, süreç nispeten hızlı işleyebiliyor ve ortalama 6 ay içerisinde denkliğinizi alabiliyorsunuz. Surecin Kısa veya uzun sürmesi tamamen kurulun toplanma vaktine ve sizin işlem sıraniza bağlı. eğer doktora yaptığınız üniversite az evvel saydığım derecelendirme kurumları tarafından ilk 500de değil ise ve eğitim dili ingilizce değil ise, bu süreç bir şekilde uzuyor (tabiki istisnalar vardır). ancak sonuçta bir şekilde denkliğinizi alıyorsunuz. Buradaki kilit nokta, yabancı dil sınavı. Ne yapın ne edin, şu an yds denen sınava doktora yapar iken girin. O ara tatil mi alacaksınız ne yapacaksınız bilemem ama Türkiyede yds, kpds olmadan işler yürümüyor. Yada TOEFL, IELTS tarzı bir yerden yeterli skoru almaya bakın. Isterseniz 50 tane ingilizce makaleniz olsun, isterseniz o ana kadarki butun calışmalarınızı ingilizce yapmış olun, yinede sizden bu belge istenecek. ama denklik esnasında, ama işe başvuru esnasında.
2. kategori, hem yüksek lisansını hem doktorasını yurtdışında yapmış mezunlar:
yapılacak en mantıklı iş, yüksek lisans biter bitmez, doktoraya başladıktan sonra hemen Yöke yüksek lisans denkliği başvurusu yapmak. çünkü bu süreç de duruma göre yıllar sürebiliyor. burada önemli nokta, yüksek lisans denkliği almadan doktora denkliğe başvuramıyor oluşunuz. eğer yüksek lisans denkliğiniz yoksa ve doktorayı bitirmiş iseniz size tavsiyem, bir 3-4 yıl yurtdışında kalın ve çalışın, o arada bu denklik işlemlerinizi halledin, sonra eğer türkiyeye dönecekseniz dönün, yada bence dönmeyin orada kalın. çünkü emin olun, hem yüksek lisans hem doktoranızı yurtdışında yaptı iseniz ve birde üstüne yurtdışında 3-4 yıl çalışıp türkiye`ye dönerseniz, muhtemele iki-üç ay içinde psikolojik bir yıkıma uğrayıp yurtdışına geri kaçacaksınız. bir abiniz olarak size bunun garantisini veriyorum.
3. kategori, lisans ve üzeri tüm eğitimleri yurtdışında almış mezunlar:
doktorasını bitirmiş ve hala elinde hiçbir denklik belgesi olmayanlar tavsiyem; gelme, başvurma. yok eğer geleceksen bil ki, inanılmaz bir mücadelenin içine gireceksin ve bu mücadele minimum 2-3 yıl sürecek. sana tavsiyem daha başlangıçta durumun farkında ol ve bütün başvuralarını dereceni alır almaz yap. Lisans bitti mi? hemen denkligine başvur. yuksek lisans bitince keza aynı şekilde... herşeyi vakti ile yaparsan sorun yok, ama eğer denklik basvurulari birikmis ise, o zaman sıkıntı var.
efendim kategorileri değerlendirdiğimize göre, şimdi bir iki ufak detaydan bahsedelim;
- cebinde paran olsun, çünkü noterdir tercümedir şudur budur derken en az 1000 tl harcayacaksın.
- yurda giriş çıkış kayıtlarını gösteren belgeyi internetten, e-devletten değil, emniyet müdürlüğünden al. çünkü e-devletten alınan belgenin 1 ay geçerliliği var (muhtemelen zamanda yolculuk yapıp geçmişte yaptığın giriş çıkışları değiştiribileceğini düşünüyorlar, zira geçmişe yönelik bir tutanak tutan bir belgenin neden 1 aylık kullanım süresi var hala anlayabilmiş değilim). Emniyet müdürlüğünden alınan belge ise ıslak imzalı olduğundan böyle bir sorun yok.
- belgeleri elden ver ve belgeleri verdikten sonra senin için açılan dosya numarasını işte. bu şekilde UAK ı arar ve bu dosya numaralı denklik işleminin şu anki mevcut durumunu öğrenmek istiyorum diye sorgulayabilirsin.
Evet efendim, kısaca doktora denklik böyle birşey. şimdiden başvuran, başvuracak arkadaşlara kolay gelsin diyorum.
