din olmadan ahlak olur, fakat temel din kuralları ile ahlak içiçe geçmiştir, eğer dinsiz bir ahlaktan söz ediyorsak her yörede, her bölgede farklıdır. örneğin ingilizler toplum içerisinde rahatça geğirirler ve sonunda pardon me derler kimse şeyine takmaz, fakat türkiye'de ahlaka uygun bir davranış değildir. örneğin eskimoların ahlakı gelen misafilerine karılarından birini bir geceliğine vermeyi gerektirir, bu nedenle dinsiz ahlak=görgü ve ananeler.
namaz kılıp, hacca gidip, orucunu eksiksiz tuttuğu halde akşehir genelevine giden, avrat oynatan, kul hakkı yiyen insanlar görmüş bana maval okumayın. herkesin dini kendine, bir insan müslüman değil diye ahlaksız olarak nitelendirilemez.
Ahlak tamamiyle insan beyninin evrimiyle alakalı bir durumdur. Zira başka hiçbir hayvan ahlak kaygısı taşımaz, hayvansal güdülerine göre yaşar. insan ise kendini diğer hayvanlardan ayıran beyni ile hayvansal güdülerini kısıtlar ve buna ahlak der.
ancak ahlâkı dinle sınırlandıracak kadar dar düşünen insanlar için tartışma konusu olabilir. diğerleri zaten ahlâk ilişkisini başka zeminde açıklar. (ahlâk felsefecileri okunabilir bu konuda.)
düşünmekten kendini alamadığın ama sırf din yasakladı diye yapmadığın bir şey var. diyelim insan öldürmek. bu fikir senin beyninin içinde. ama olmaz diyorsun allah yasaklamış.
normalde bu düşüncenin senin aklına gelmesi bile kötüyken seni durduran onun ahlâki olup olmadığı değil. dinin yasaklamış olduğu.
seni bundan vazgeçirecek bir sözleşme var o da cennet vaadi. yani mükâfat için vazgeçiyorsun.
bunun neresi ahlâkî?
bence olmaz. bazen yapılan iyilikler vicdana verilmiş rüşvetlerdir. insanlar vicdanlarını kolaylıkla kandırabilir. örnek mi? adolf hitler. yakın çevresine göre mükemmel bir insan ama ya yaptıkları? kitabının adı da kavgam.
olur hemde öyle bir olur ki. ahlak insanın içinde biten bir olgudur. kimsenin bunu sorgulamaya veya nasıl bir ahlak sahibi olması gerektiğine dair yorum yapmaya hakkı yoktur. ama din öyle değildir. dinde kurallar vardır. yapılması yapılmaması gereken şeyler vardır. ve bunlar için insanlar size ders verebilirler. dindar olan da ahlaklı olabilir ama dindar olup ahlaksız olanda vardır. o yüzden ahlak olgusu dinle açıklanamaz.
hayatı anlamaya çalışan kişi sorusu. iyi yolda, insanlığın din ile kurtulamayacağını görmüş, anlamış kişiler için bu sorunun cevabı tabii ki olumludur.
Yanlış sorulmuş sorudur. Çünkü dinin varlığına inananlarla inanmayanlar üzerinden yürütülecek anlamsız diyaloglardan başka getirisi olmayacaktır. Din tek başına ahlakı oluşturacak kadar güçlü değildir bence. Buna toplumda katılırsa ahlak denen şey ortaya çıkar, zaten din ile toplum da birbiriyle bağlantılıdır, din toplumun içinde yaşanır. fakat bu başka bir başlığın konusu. Yani Doğrusu 'toplum ve din olmadan ahlak olur mu' olacaktır.
daha bile iyi olur, din çıkar için ahlaklı olmaya teşvik eder, sonunda bir ödül gösterir. dinsiz birinin ahlaklı olması için ise tek sebep insan olmanın sorumluluğudur.
olur efendim,olur paşam her türlü olur,ahlak sıyaset felsefesinde etik olmaktır, deger sahibi olmak için dogmatik süreçten geçmeye lüzum yoktur.elbette Islamiyette inançlı olmanın ahlaklı olmaya faydası vardır ancak zorunluluk değıldir.aksine din için ahlaka ihtiyaç duyulur.
