türkiye'de cumhuriyetin varlığını güçlendirmek ve şeriat isteyen insanların isteklerini kırmak için 1924 anayasında eklenen maddedir.
devletin dini yoktur, lakin bu devleti ayakta tutan ona herşeyini sağlayan halkın bir dini vardır ve eğer bu devlet ayakta durmak istiyorsa bu dine ve bu dini yaşamak isteyen halkına saygılı olmaz zorundadır. ukte mi ne alakası var.. *
yıllardır yapılan haksızlıklarla, gereksiz alınan vergiler ile fakirin ensesine basarak, vatandaştan çalıp zengin olanın sırtını sıvazlayarak, yapılan yolsuzlukları gözmezden gelerek, türban'ı siyasi bir alet olarak görerek, yıllardır allahsız olduğunu göstermektedir zaten. onlara göre böyle bir devletin dini olmaz.
doğru önerme. din insanlar içindir, inançları barındırır ve inançlar olmadan anlamı yoktur.inançlar olmazsa o zaman hükümler bütünü olur. ancak bu hükümler bütünü devletle ilgili şeyleri bağlayabilir zira devlet denen şey insanların hayatlarının düzeninde etkili bir nanedir. demekki devletin hükümleri oluyormuş. bu konu da kullanılan terim (hükümler için) şeriattır, (zannedildiği gibi islam demek değildir aslında)
şu durumda devletin dini yoktur ama şeriatı olabilir. böyle devletlere de dinibütün devlet denmez.
(bkz: teokrasi)
söylenmiş doğru ve öz sözlerdendir. kabul görmesi ülke insanı tarafından ya da aşırıcı dinci kesim tarafından zor da olsa bu böyledir. ancak hala daha görüyoruz ki nüfus cüzdanlarımızda daha biz doğmadan önce belli olan ''dini'' yazan yerde ''islam'' önceden kazınmış. hadi bizi geç ülkemizde dışarıdan gelen ve ülkemizde yaşamyı seçmiş ve daha sonra çocuğu olmuş ve dini herhangi bir din olan birisi bu duruma ne der. bu ülkenin dini var der. ancak bunun yanlış olduğunu herkes bilir bu böyle gider. din devletler değil insanlar içindir.
nasıl ki biri çıkıp da devletin tuttuğu takım galatasaray'dır veya fenerdir, bjkdir dese biz bunu adamın şaşkınlığına verirsek keza tıpatıp aynı şekilde söyleyenin şaşkınlığına vermemiz gereken düşüncedir, kesinlikle ajitasyon değil cuk oturmuş ve bilinçle verilmiş bir örnektir. Din hissiyatla alakalı bir mevzudur, içsel bir mekanızmadır; devlette ise his falan yoktur, tüzel kişiliğin aslında bildiğimiz anlamda kişilikle alakası dahi olmayıp sadece bürokrasi tabanlı kurumsal bir kavramdır (bkz: max weber)
Kaldı ki bunun samimi dindar vatandaşlar tarafından kabul görmemesi için tek bir sebep dahi yoktur. Konunun türban veya cuma hutbeleri gibi uzantılardan bağımsız ele alınması icab etmekte olup böyle çıkarımlara zemin oluşturmak amaçlı savunumlar dinin siyasete alet edilmesinden başka birşeye yol açmazlar.
Velev ki eğer devletin dini olmazsa, bu durumda devlet en başta,
-okullardan din dersini kaldırmalıdır
- camilerden elini ayağını çekmelidir
-örtülü sünnilik propagandası yapmamalıdır
-diyanet işlerini lağv etmelidir
-kimliklerden din ibaresini kaldırmalıdır
ama yok devlet herşeyi kendi pragmatist görüşleri doğrultusunda ele alırsa, o halde devletin demokratlığından söz etmek abesle iştigale meyledip, tüm bu sorunsalın cevapsız kalmasını sürdürmekten başka hiçbir işe yaramaz.
önemsiz söylemdir, daha doğrusu laf ebeliğidir. din de devlet de aynı amaca hizmet eder. devletin dini olsa da olmasa da durum değişmez bu yüzden. devlet de dinin yaptığını yapar bir noktada.
Laik kesimin tabulaşmış cümlelerinden birisi olup, içerik anlamda doğrudur. çünkü devlet Allah'ın kulu değildir. millet'in iradesinin yansıdığı bir bütündür. milleti oluşturan bütünün kişisel anlamda düşünüş, felsefe ve hayat görüşüne karışması düşünülmez. devlet düzenleyen, derleyen bir sistemeler bütünüdür. O halde devletin dini olmaz, bireylerin dini, görüşleri, yaşayış felsefeleri olur.
doğru sözdür. katılıyorum. sloganlaştırılıp içeriğinin oyulması haricinde imzamı atacağım cümledir.
din olabildiğine bireysel, din felsefesine göre de yaratıcı ile yaratılan arasındaki bağlar özel olmalıdır. yani tarikatlar, cemaatlar vs bana göre dini gerekliliklere uymaz. üstelik bir de devlete din verilmesi isteniyor, soruyorum size, devlet nasıl ibadet edecek? dinciler sürekli söyler:"insana akıl verilmiştir." evet bu kadar, o aklı kullanma yoktur sadece birilerinin yorumuna uyarak dinini yaşar, daha doğrusu ona yaşatılır. insan kendi dinini yorumlayabilir bu akıl sayesinde ve bu sayede bireyselliğe ulaşır, tanrı ile bağlarını bu sayede özel kılar. öteki türlü yapılan ibadetler anti materyalistleri ve ruhçuluğun zirvesindeki tek tanrı inancı referanslı dini fazla materyalist bırakıyor, komik değil mi? devletin dini olmadığı gibi toplumun da ne dini ne de mezhebi olmalıdır. "devletin dini olmaz" önermesinin söyleyenini haklı çıkardığı su götürmez bir biçimde açıktır, tabi görebilene...
Bir konu hakkında hüküm koyabilmek için öncelikle o konu ile ilgili temel yapıyı ortaya koymak gerekir. Zira asıl olan zihnimizde canlanan veriler değil, varlığın ve kavramın bizzat kendisi veya varlık ve kavram üzerinde yetkili olan varlığın ortaya koyduğu bilgidir.
Devletin dini olur mu sorusuna cevap verebilmek için de kavramlara ve varlıklara bakmak gerekir.
Devlet, toprak bütünlüğüne bağlı olarak siyasal bakımdan örgütlenmiş millet veya milletler topluluğunun oluşturduğu tüzel varlıktır. Devlet varlık amacı nedeni ile yönettiği toplumu şekillendirir, kurallar koyar, uygulatır ve aksi davranışta bulunanları güç kullanarak cezalandırır. Yani devlet, devlete bağlı olanlar üzerinde güç ve kudret sahibidir. Zaten güç ve kudreti yoksa ortada devlet de yok demektir.
Din, üyelerine bir bağlılık amacı, bireylerin eylemlerinin kişisel ve sosyal sonuçlarını yargılayabilecekleri bir davranış kuralları bütünü ve bireylerin gruplarını ve evreni bağlayabilecekleri (açıklayabilecekleri) bir düşünce çerçevesi veren bir düşünce, his ve eylem sistemidir. Din, inanç sistemi üzerine kurulu olan bir yaşam biçimidir. Yani dini kurallar insanların yaşamlarını, hareketlerini ve düşüncelerini yönetir ve yönlendirir. Hayatınızı yaşarken vicdani olarak, ruhsal nedenlerle, belli kurallara bağlı olarak yaşıyorsanız, adı olsun olmasın aslında bir din yaşıyorsunuz demektir. Kişi, hiçbir dine inanmadığını söylese dahi, ortada zorunlu bir otorite olmamasına kaşın, hayatını şekillendirirken vicdani kurallara bağlı hareket ediyorsa dini inancı var demektir.
Devlet ve din kavramlarını bir arada ele aldığımızda her ikisinin de insan hayatını şekillendiren bir yapı olduğu görülecektir. Dünya üzerindeki insanlara baktığımızda neredeyse tamamının bir dini inanca sahip olduğu görülecektir. Şu halde devlet ve din kavramının her ikisi de insanların yaşam şekline müdahale ettiğine göre bir çatışma olması kaçınılmazdır. Bu durumda ya devlet dinin alanına girerek din üzerinde baskı ve hakimiyet kuracak ya da devlet dine uyarak dine göre hareket edecektir. Bu karşılaşmada başka ihtimal olmadığı gibi, din ve devlet işlerinin ayrı olmasının da fiili olarak bir karşılığı yoktur. Ütopik ve bir söylemden öte değildir.
Buradaki bir başka dikkat edilmesi gereken nokta, devlet denen kurumun işleyişinde yer alan varlıkların da insan olmasıdır. Şöyle ki bir tarafta devlet üzerinde söz sahibi olan bir grup insan, diğer tarafta ise devlet yönetimine tabi olan başka bir grup insan vardır. Devleti yönetenler de insan olduğuna göre insan olmanın getirdiği özellikleri dolaylı olarak devlet de gösterecektir. Kanun koyucu insanlar inanç değerlerini aldıkları kararlara yansıtacaklardır. Din tanımında olduğu gibi, vicdani olarak içindeki sesi dinleyerek hareket eden her insan aslında bir inanca sahip demektir. Sonuç olarak, devletin tamamen inançtan bağımsız olarak yönetilmesi sözde olsa da fiili olarak mümkün değildir.
Meseleye dini açıdan bakılacağında her inanç sisteminin devlete bakışının farklı olduğu görülecektir. Bir Müslüman olarak diğer dinlerin detayına girmeden meseleye islam çerçevesinden bakalım.
islam, ilahi dinlerin sonuncusudur. islam’ın iki temel kaynağı vardır. Birincisi Kuranı Kerim, ikincisi peygamberin yaşamı, sözleri ve davranışlarıdır. Peygamberin yaşamı, Kuranın ve dolayısı ile islam’ın hayat içerisinde uygulanmasının fiili örneğidir.
Bir kişinin Müslüman olabilmesi için Allah’ın hükümlerinin tamamını kabul etmesi gerekir. Yani Müslümanım diyen kişi işine gelsin veya gelmesin, mantıklı olsun veya olmasın, Kuranı Kerimde yer alan altı binin üzerindeki her bir ayetin Allahtan geldiğini ve hiç tereddütsüz buradaki emirlere uymakla yükümlü olduğunu bilmek ve buna göre hareket etmek zorundadır. Benzer durum peygamberin yaptığı ve söylediği şüphesiz ortada olan söylem ve davranışlar için de geçerlidir.
Kuranı Kerimde, miras, ceza, devletlerarası ilişkiler, ekonomik ve mali sistem, yaşam vb. pek çok konuda emir veren, hüküm koyan ayetler vardır. Bu ayetlerin gereğini bir ferdin yerine getirmesi mümkün değildir. Örneğin suçsuz yere insan öldüren kişinin öldürülmesi, hırsızlık yapanın elinin kesilmesi, eşkıyalık yapanın öldürülmesi, faizin yasak oluşu gibi. Bu hükümler ancak bir devlet ve otorite tarafından uygulanabilir.
Peygamberin hayatı incelendiğinde islam’ın Medine’de devlet yapısına büründüğü ve Allah’ın emirlerinin devlet olarak uygulandığı görülecektir. Bu konuda herhangi bir şüphe ve tereddüt yoktur.
Sonuç olarak islam’a göre devlet de dine uygun olarak yönetilmek zorundadır. Hem mantıken de bu durum böyledir. Zira öyle bir Allah düşünün ki, tüm kâinatı ve insanı yaratmış, her şey üzerinde güç ve kudret sahibi olsun, ancak toplumu şekillendirme ve güç kullanma yetkisine sahip olan bu kadar önemli bir yapı olan devlet üzerinde söz sahibi olmasın, insanların toplumsal hayatını kendi fikirlerine bıraksın.
Şimdi bu noktadan sonra devletin dini olmaz veya olmamalıdır diyebilir misiniz, tabi ki diyebilirsiniz. Ancak bu durumda Müslüman olamayacağınızı da bilmelisiniz. Zira islam açıkça devlet yönetimine müdahalede bulunur ve Kuran’ın tek bir hükmünü bile kabul etmeyen kâfirdir. Bu konu hiç şüphesiz açıktır. Tüm bunlara rağmen hala din devlete karışmamalı diyebilirsiniz. Bu durumda mahşer günü dinle devletin ayrı yapılar olduğuna Allah’ı ikna etmeye çalışabilirsiniz. Tabi gücünüz yeterse. Ha zaten hesap gününe inanmıyorsanız, Müslüman olmadığınız için bu dünyada her türlü şeyi deme özgürlüğüne sahipsiniz.
Toplum düzeni bütün öbür hakların temeli olan kutsal bir haktır.Bununla birlikte, hiç de doğadan gelme değildir, sözleşmelere dayanmaktadır. (Jean-Jacques Rousseau)
Devlet dediğimiz ise bu sözleşmelerin sonucu ortaya çıkan bir oluşumdur ve Kendisi bir birey olmadığından dolayı dini yoktur en fazla etnik kimliği vardır.
insanlar varsa devlet var, insanlar yoksa devlet de yok. bu nedenle insanların dini olur devlet insanların istediği dinde ibadet edeblmelerinin garantisini sağlar ve bir dinin diğeri üzerinde üstünlük kurmasını engeller.
osmanlı müslümanlığının temelinde bu inanış yatar. ancak osmanlı müslümanlığını unutturmak amacında olan arap emperyalizmi, her vesile ile arap müslümanlığını dayatmaktadır.
