tunceli'nin eski adıdır.Dari+sim kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur.bu farsça kelime gümüş kapı demektir.Tunceli ilinin daha önceki adları mameke,pulur ve kalandır. (bkz: sansür)
ismi devlet tarafından değiştirilse de , halkı üstünde baskı ve asimilasyon uygulanmaya çalışılsa da hala ayakta duran ve daima duracak direnişin kalesidir.
der=kapı
sim= gümüş
anlamına gelir osmanlı dönemi doğu eyaletlerinin giriş kapısı olarak görüldüğü için adına gümüş kapı denmiştir. dersim kızılırmak boylamından itibaren başlar fakat coğrafi yerleşim yeri olarak tunceli ili sınırları için kullanılmıştır.
dersim toprağı kırmızıya, sarıya, mora çalan, yamaçları meşe ağaçlarıyla kaplı, iri yalçın dağlarla çevrelenmiş, içinde Munzur ve Harçik adında iki ırmak birleşen, üç isimli bir kasabadır: Mameki, Kalan, dersim. *
Yıl otuz sekizdi dağlarda
iri ceviz ağaçları ve atım vardı
Güneş ve sular ülkesinde orda
Orda ki eski bir öyküdür Dersim.
Dersim sözcüğünün Farsça "Der" (kapı), "Sim"(gümüş) sözcüklerinden yanyana gelmesinden oluşmuştur sadece yaygın bir halk etimolojisidir. Zazaca'da Dêsım diye telaffuz edilen aslında bugünkü Tunceli ilini değil, o yörenin adını belirler, ki Tunceli ilinin Zazacası Mamekiye 'dir. "Yunan tarihi ve coğrafyacılarının Dersim bölgesine Daranis ve Derksene adını verdikleri gibi Dara'nın Bisitun kitabelerinde bu havaliye Zuza tabirinin Dersim yöresinde konuşulan Zaza dilinin sözcüğünden geldiği muhtemeldir.
moderasyon tarafından sansüre uğramış sakıncalı sözcüklerden biridir. tabi ya, bu ülkenin çocuklarının yakın tarihini bilmeye , öğrenmeye ve gerçekleri öğrenmeye hakları yoktur. zira dersim hiç olmamıştır. 1938'de de patagonya dümdüz edilmiş , insanları sürgün yemiştir zaten.
(bkz: dersim katliamı)
asıl ismi tunceli olan şey. o eski ismi kullanmanın, tunceli ismini verenlere (ataturk) saygısızlık olacağını düşünmekteyim. ama saygısızlık doğuştan gelir maalesef.
pkk sempatizanlarının kuzey kurdistan'a ait olduğunu düşündüğü şehirdir. Türkiye cumhuriyetine aittir ve öyle kalacaktır. bir karış toprağına göz diken varsa buyursun...
