gerçek veya tüzel en az yedi kişinin kazanç paylaşma dışında belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere, bilgilerini ve çalışmalarını sürekli olarak birleştirmek suretiyle oluşturdukları, tüzel kişiliğe sahip kişi topluluğudur.
Türkiye'de üç kişinin bir araya geldiklerinde, neden bunu kurumsallaştırmıyoruz sorusu ile birlikte gelen sosyal refleks. Genelde camileri kurma ve yaşatma dernekleri revaçtadır yurdum topraklarında. En uzun isimle kurulanı için (bkz: merkez efendi istanbul elektrik tramvay ve tünel işletmeleri blokları şeyhülislam ibni kemal camii ve müslümanları yaptırma ve yaşatma derneği)
belirli bir amaca yönelmiş kişi topluluğu olup bir medeni hukuk tüzel kişisidir.yöneldiği amaca ideal amaç adı verilir. kurulması aşamasında 7 kişi yeterlidir. ancak kurulum işleminin ardından 30 gün içinde 16 üye sayısına ulaşıp zorunlu organları oluşturmak gerekir. dernek kurucusu olmak için her şeyden evvel fiil ehliyetine sahip olmak gerekir.eğer kuracağınız dernek bir çocuk derneği ise erginlik şartı aranmaz ve ergin olanlar derneğe üye olamaz. söyelenecek çok şey var .ilgili mevzuat medeni kanun, dernekler kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümleridir.
köy ve kasabalar için kurulan dernekler kişilerin nereden geldiklerini, akrabaları ile ilişkilerini ve memleketlerini diğer insanlara tanıtmaları ve kendi geçmişlerine her daim duyarlı kalmaları açısından çok büyük önem taşımaktadır...
özellikle 80 sonrası dönemde anadolu'dan başta istanbul olmak üzere büyük şehirlere aşırı göç olmuştur. bu göçlerde kişiler yine göç ettikleri şehirlerin varoş kesimlerinde toplu olarak yerleşmişlerdir...
bir nevi varoşlarıda yine geldikleri köy ve kasabalar gibi yapmışlardır...
bu göçler ve toplu halde bir merkezde yerleşmelerin ardından dernekler de çoğalmaya başlamıştır. her köy ve kasabanın kendine ait bir derneği artık mevcuttur... buralarda ailelerin yaşlıları sabahtan akşama kadar oyun oynamakta zaman öldürmektedir...
bu kurulan dernekler ailelerin kendi örf ve adetlerine, ahlak yapısına bağlı kalmalarında çok büyük rol oynamaktadır... ailelerin orta yaş üstü kişileri bu derneklere aşırı önem vermekte olsalarda istanbul gibi bir şehirde doğup büyümüş olan diğer gençler ise bu tür köy/kasaba derneklerini pek önemsememektedir. kendi örf ve adetlerinden gitgide uzaklaşmaktadırlar...