osmanlının siyasi, iktisadi ve toplumsal yapısını oluştururken model aldığı ve kökeni sasanilere ait olan sistemdir. buna göre dünya nizamı için adalete gerek vardır, adalet için devlete, devlet için hükümdara, hükümdar için orduya, ordu için servete, servet için halka, halkın zenginliği için ise hükümdara gerek vardır. bu şekilde oluşan döngüye de daire-i adliye denmiştir.
eksikleri tamamlamak ve yanlışları düzeltmek gerekirse, sistemin adı daire-i adalet şeklinde de kullanılmaktadır. fethedilen topraklarda yaşayanlara adaletli davranılır, adaleti hisseden insanlar ticari faaliyetlerde bulunmaktan çekinmezler, ticari faaliyetler vergi gibi çeşitli yollarla devlete gider, geliri artan devlet ordusuna daha çok yatırım yapabilir, güçlenen ordu fetihleri daha da kolaylaştırır, fethedilen yerlerdeki insanlara adaletli davranılırsa.... şeklinde oluşan döngüsel sistemin adıdır.
