mankurtlaşmak diye bir şey vardır bilir misiniz sözlükçüler? insanın yurttaşlık, bireylik gibi çağdaş dünyaya ait kavramlardan arındırılıp, kulluğa köleliğe doğru hem de bile isteye gidişinin hikayesidir.
gazeteci yazar merdan yanardağ bunu cengiz aytmatov'un aynı adlı eserinden yararlanarak çok iyi anlatmış:
"Aytmatov'un söz konusu kitabındaki yan öykülerden biri çok sarsıcıdır. Mankurt... Kataptaki bu bölüm insanın adeta kanını dondurur. Yüzlerce yıl önce Orta Aysa bozkırlarında yaşanan gerçek bir hikayedir bu.
Göçebe ve savaşcı bir boy olan Yuan Yuanlar, Sarı Özek bozkırında yaşayan Naymanlar'dan tutsak aldıkları gençlere akıllara durgunluk veren bir işkence uygularlar. Açık alanda, bozkırın ortasında yere yatay şekilde hazırlayıp kazıklara bağladıkları çarmıhlara gerdikleri esirlerin kafalarına yaş deve derisi sararlar. Bozkırın karasal ikliminde yazları kavrucu bir sıcak vardır. Bahar aylarında yeşeren çimenlerin ömrü bile çok kısadır.
Güneş altında kurumaya ve daralmaya başlayan kalın deve derisi esirlerin kafalarını sıktıkca tarifsiz acılar verir. Bu uygulama günlerce sürer. Esirler sonuçta ya ölürler ya da sağ kalanlar bütün bilinçlerini ve belleklerini yitirirler. Dahası kendisini esir alan Yuan Yuan'dan başkasını tanımaz, sadece onun söylediklerini yapar ve emirlerine uyarlar. Onlar bir köle bile değildir. Bilinci, belleği, düşünme yeteneği alınmış ama bir insanın bütün yeteneklerine de sahip, efendisine kayıtsız şartsız itaat eden bir makina gibidirler. Annelerini, balarını, kardeşlerini ve kaimlerini tanımazlar. Bilinci ve ruhu ele geçirilmiş bir köle olarak efendisinin işlerini yapar, çalışır ve gerekirse savaşırlar.
Yazar Orta Asya halklarının böyle kişilere o dönemde "Mankurt" dediğini belirtiyor. Aytmatov yaşanan duruma da "mankurtlaşmak" diyor. Mankurtlaşan kişilerin en önemli özelliği şudur; onlar başkaldırmayı ve itaatsizliği hiç düşünmezler, verilen emirlere birebir uyarlar. Onlar insanların bütün yeteneklerine sahip birer hayvan haline gelmiştir."
şimdi şöyle bir şey var, adamın biri bir görüş sunuyor, "cumhuriyet gitsin padişahlık gelsin" diyor. demokratik bir ülkede her türlü sivri söyleme karşı karnınız bayaa bi geniş olacak civcivlerim benim. ben de beğenmedim bu görüşü, zira zaten gerçekleşme olasılığı sıfır bir düşünce, saçma. saçma ama düşünce. düşüncesini ortaya koyan insanların ne şerefi kalıyor, ne onuru kalıyor, ne anası kalıyor ne sülalesi. burası böyle bir ülke. şimdi sorarım, düşünceye karşı terörize bir şekilde hareket eden demokrasi düşmanlarının padişahlıkla veya demokrasiye idare edilmesinin ne önemi var? sonuçta bu insanların durumu bu, beyinleri iflas etmiş. devlet destekli terör de işte bu kafalardan ürüyor.
bize bir şey olmayacaksa libya olmak istiyoruz dillemidir aslında. e o zaman adam öldürülürken kendi kendine yaptı diyordunuz. buyrun burdan yakın? bu ne yaman çelişki. iyi cumhuriyet gelsin padişahlık gitsin, cumhuriyet gitsin padişahlık gelsin, oh herkesin zikine göre soğan doğrayalım. bu kısır döndüye dur demek lazım.
padişahlık kurulur, on sene sonrasında da bütün ülkeler birleşir senin çağdışı faşist yönetimini haritadan silerler. bu kez ortada mustafa kemal gibi bir deha da yok. kurtuluş savaşını kim başlatır, tayyip ve gül mü yoksa mc feto mu? *
tüm kararların tek kişi tarafından alındığı bir rejimin gelmesini istemek padişah olacağını düşünmektir. başka bir açıklaması olamaz. bir insanın bu kadar saf olacağına inanmak istemiyorum. seçimle değiştirebileceğin yöneticilerden zoraki vasıfsız insanların iki dudağı arasında olmak pek mantıklı insan davranışı değil. bir ülkeyi huzura refaha erdiremeyen adamın üç kıta neyine onu da anlamış değilim.bir ülkenin vebali+ üç kıta öde öde günahların bitmez. insan ölmek de istemez.
yani kısacası padişah olma ihtimali olanların dışında rahat batmış kişilerin söylemidir.
padişahlık gelir gelmez hemen üç kıtayı bize verecekleri için mantıklı. padişahlığı getiriyosun hemen tüm ülkeler sana bağlanmak istiyor. sonra recep tayyip erdoğan her şeyin sahibi oluyor, sonra çocuğu geçiyor, çocuklar birbirini katlediyor falan. süper.
Tabi gördün muhteşem yüzyıldaki haremi o dönemi saptırarak anlatılan yaşam tarzlarını o lay lay lom havalarını dedin cumhuriyette iş yok en iyisi padişahlıkda sefa sürmeyi istedin. Çok bakma o diziye öyle bir padişahlık dönemi öyle bir düzen yok.
Aslında, bu mantık yapısındaki insanlara, söylenebilecek, anlatılabilecek pek bir şey yoktur. Zira dizileri günlük hayata uygulamanın, son derece hoş olacağını sandıkları bir hayal dünyasında yaşarlar. Çok boyutlu düşünemezler. Düz bir mantık yapıları vardır. Osmanlı devleti zamanında, halka yapılan zulumun farkında bile değillerdir. Osmanlı devletini parçalayanın ne olduğununda. Ayrıca, böyle bir rejim uygulanmış ve başarılı olamamıştır. Ama ne yazık ki, başarılı olmamış bir rejimi uygulatmaktaki istek, akıl alır gibi değildir.
demokratik bir ülkede yaşıyorsak herkesin saygı duyması gereken bir önermedir. ortada şiddet falan yoktur, sadece bir fikir beyanı söz konusudur. önermenin içeriğine gelirsek: elbette bunu söyleyen de bu saatten sonra padişahlığın ülkemizde mevzubahis olmayacağının farkındadır ama sanki çok demokratik bir ülkede yaşıyormuşuz, hukuk ihlalleri hiç yokmuş, vatandaş ödediği verginin takipçisi olabiliyormuş, ayrımcılık hiç yokmuş gibi davranıp da padişahlığa kin kusmak en hafif deyimle eblehliktir.
önemli olan sistem değil. iş ahlakıdır. insanlar ahkalıksız olduğu sürece, cumhuriyetten daha demokratik bir sistem de gelse o topraklarda huzur olmaz. ya da insanlardaki ahlak seviyesi maksimum olduğunda, o topraklarda kabile reisiyle bile mükemmel bir yaşam kalitesi yakalayabilirsiniz.
cumhuriyet, padişahlık, laiklik, şeriat naraları atıp, tartışacağımıza; kişiliğimize, ahlakımıza baksak hiç fena olmaz.
ahlak derken de, namaz kılmak oruç tutmak, içki içmemek, karıya gitmemekten bahsetmiyorum. mantığını kullanmaktan bahsediyorum.
cumhuriyetle alıp veremediğiniz nedir?
laiklik bir topluma bu kadar mı girer çıkar?
Sadık kalamadığımız bir türlü birlik olamadağımız için bu durumda türkiye. sizin gibileri anıtkabirin önünde kazığın üstüne oturtmak en büyük hayalim olacak bundan eklli.
