nasa tarafından uzaya gönderilmesi beklenen ilk türk. amerikan hava kuvvetlerinde pilot. rivetborne adında bir gösteri ekibi bulunmakta. massachusetts institute of technology (mit) havacılık ve uzay mühendisliği mezunu. gözlemlediğim kadarıyla türkiye'yle duygusal bir bağı kalmamış. her ne kadar ilkokul ve liseyi türkiye'de okumuş bir türk olsa da sonuçta o bir amerikan askeri.
lisedeyken gezegenler ve uydular konusunda yaptığı çalışmalarla tübitak ödülünü kazanan cemocan yeşil adlı türk öğrenci, abd'nin en gözde üniversitelerinden mit'de (massachussets ınstitute of technology) de aynı başarıyı gösterince, geleceğin astronotlarını yetiştirme çabası içindeki amerikan hava kuvvetleri'nin dikkatini çekti.
1981 yılında new york'ta doğan cemocan yeşil, uzay ve astronotluk konularına duyduğu ilgiyi şöyle anlatıyor: "uçak ve uzay konuları benim için hep öncelikliydi. ay'a ilk iniş ile ilgili okuduklarım ve izlediklerim, hayattaki hedefimi bu konu üzerinde yoğunlaştırmama sebep oldu. bu alandaki ilk ciddi çalışmalarım ortaokul 3. sınıfta başladı. ilk projem apollo-11'in ay'a inişiyle ilgiliydi ve büyük ilgi gördü. bu projeyi, mars'a yapılabilecek insanlı bir yolculukla ilgili teorik projem izledi. aynı yıl model roket yapımı alanındaki çalışmalarıma başladım ve katı yakıtla çalışan ve paraşütle yere inebilen iki kademeli model roketler yaptım."
lisede, sınıf arkadaşlarıyla birlikte "model roket kulübü" kuran cemocan yeşil, en büyük hayalinin nasa'da astronot olmak olduğunu bilen arkadaşlarının kendisine "neil armstrong jr." adını taktıklarını gülümseyerek anımsıyor.
yine lise yıllarında hazırladığı astro-fizik projesinin yanı sıra "gezegenlere göktaşı çarpmalarına yönelik tahmin yöntemleri" ile tübitak liselerarası fen proje yarışması birincilik ödülü'nü kazanan cemocan yeşil, bu ödülü, istek vakfı'nın özel başarı ödülünün izlediğini kaydediyor.
arkadaşlarıyla birlikle askeri amaçlı olarak canlı görüntü kaydedip bunu uydu vericisiyle yerdeki alıcılara yollayabilen bir de roket inşa ettiklerini vurgulayan yeşil, abd'ye gelmeden önce istanbul'da hava harb okulu ve itü'de konferanslar vermeye davet edildiğini belirtti.
nasa ile tanışma
cemocan yeşil'in nasa ile tanışması, 1997 ve 1998 yaz aylarında katıldığı, mit'nin "uzay sistemleri laboratuvarı'nda" gösterdiği üstün başarı üzerine gerçekleşti.
uzay sistemleri laboratuvarı'nda birlikte çalıştığı prof. david miller'in tavsiyesi üzerine mit üniversitesi'ne kabul edilen cemocan yeşil, "mit'e kabul edildiğimde hedefimi astronot olmak ya da en azından nasa'da çalışmak olarak kesin şekilde belirlemiştim" şeklinde konuştu.
bunun sonucu olarak mit, harvard, tufts ve wellesley üniversitelerinin ortak olarak yürüttükleri hava kuvvetleri yedek subay eğitim programı'na dahil edilen yeşil, üniversite eğitiminin yanı sıra askeri eğitime başlamış durumda. cemocan yeşil bu bağlamda bazı askeri hava üsleri ve abd savunma bakanlığı pentagon'da askeri eğitimlere katılıyor. yeşil, üniversiteyi bitirdikten sonra askeri ya da sivil astronot olmak üzere nasa'ya başvuracağını da açıkladı.
komple öğrenci
ailesine çok düşkün olan ve "şu ana kadar elde ettiğim başarıların ve mutluluğumun en büyük mimarı annemdir" diye konuşan cemocan yeşil, bir yandan üniversite çalışmalarını sürdürürken diğer yandan müzik ve operayla ilgileniyor, oyunlarda rol alıyor ve amerikan hava kuvvetleri futbol takımı'nın kaptanlığını yapıyor.
hava kuvvetlerinin "tüfekli gösteri yürüyüş takımında" da görevli olan cemocan yeşil, gelecek yıl astronotluğun ilk adımı olan uçuş eğitimlerine başlayacağını ifade ediyor.
