bir çıkar, ortak görüş, fikir birliği, yardımlaşma vs. amaçlayan insanların oluşturdukları cemaatin dinin özgürce yaşanmasına engel olması durumudur. Cemaat kendi kitlesini kollar. gerisini dinsiz, sapık vs olarak görür. Bırakın efenim illa ki bi dinci toplummu yaratacaksınız sizene. isteyen istediği gibi inansın, ibadetini yapsın veya inanmasın. Biraz dağınıkta olsa özetle budur efenim.
örgütlenmeyi becerebildikleri iÇin cemaate kızan kafanın fışkırması. müslümanlar , plansız-programsız ve birbiriyle didişip dururken iyiydiler değil mi? Biraz organizasyon ve ciddiyet bazılarının zoruna gidiyor belli.
Bu yargının doğru olup olmadığını öğrenmek için cemaatlerin nasıl ve neden ortaya çıkarılmış olduklarını sorgulamaya çalışmak gerekir.
Her din, daha doğrusu her kutsal kitap, insanlara "şunu yap, şunu yapma" gibi emirler vermek yerine, geçmişteki insanların hayatlarından kısa bir kıssa verir. Buradaki amaç insanın kendini sorgulaması ve doğruluğun ve hakikatin ne olduğunu kendi öğrenerek, kalbini ve beynini daha iyi inandırması içindir.
iş böyle olunca, her alim kutsal kitapları kendi fikirlerine ve kendi bilgilerine göre sorgulamış, çevresindeki insanları buna göre toplamıştır. Yanlış mıdır? Değildir. Din de farklılık kötü değildir, nitekim kutsal kitaplar anlaşılması ağır olan kitaplardır.
Tıpkı, örtünmenin farklı mezheplerde farklı şekilde yorumlanması tarzında farklılıklar ortaya çıkar bunun sonucunda.
Herhangi bir cemaatle uzaktan yakından alakam olmasa da bence Cemaatler, kendi maksatlarını aşmadıkları taktirde zararlı değillerdir, aksine eğer başındaki insan alim ise çok daha faydalı olacaklardır insanlığa. Kişiden kişiye değişir tabii, kimse inanmak zorunda değildir, tıpkı farklı şekilde yorumları doğru bulmak zorunda olmadığı gibi. Cemaatler dinin tasması değildir, ancak esas amaçlarını aşmadıkları taktirde.
