bir aralar (bundan yaklaşık on yıl önce falan) laneth adında bir fanzin vardı. orda maruz müşkül diye akıl yakışıklısı bir genç yazardı. vassaf'ın bu okunasını ilk ondan duymuştum. sonraları maruz ortadan kayboldu, vassaf usta da radikal yazılarıyla tüm cazibesini kaybetti gözümde. yine de cehenneme övgü her genç kızın okuması gereken bir kitaptır.
bu kitap günlük hayatta pek üzerinde düşünmediğimiz konuları(evlilik, ölüm gibi) değişik açılardan değerlendiren denemelerden oluşan gunduz vassaf eseridir. zannımca yazarın en iyi eseridir. bu kitaptan sonra cennetin dibi'nin okunması tavsiye edilir. (bkz: cennetin dibi)
en çarpıcı bölümü geceye övgüdür. Gecenin aydınlığından bahseder çünkü insanlar gündüz yapmaktan utandığı ya da toplum kurallarının engellediği her şeyi genelde geceleri yapar..
gunluk yasamda herkesin yapıp da farkında olmadigi seyleri anlatir bu kitap. cehennemi over, geceyi tercih eder, kahramanlığın goreceliliğini anlatir. ben nasil farketmedim dedirtir, kafa karistirir, son zamanlarda moda olan tabirle ezber bozar.
"asil aciklanmasi gereken, neden ac insanin caldigi ya da somurulen adamin grev yaptigi degil; neden ac insanlarin cogunun calmadigi ya da somurulenlerin cogunun greve gitmedigidir..."
wilhelm reich
on sozuyle baslayan ve cehennemin ozgur ruhun meskeni oldugunu anlatan bas ucu kitabidir.
şu an ayakta isem ve bu entry için uğraş veriyorsam bunda bile payı vardır, hayatımın birçok alanında olduğu gibi.. ancak öznellikten sıyrılıp geneli ilgilendiren şeyler söylemek lazım.
2000'e girmeden "yüzyılın X'i" geyikleri dört bir yanı sarmış iken, aktüel olması lazım haftalık bir dergi hem başarılı, hem kabul görmüş kişilere "yüzyılın x'lerini" sormuştu. yaşar kemal gibi bir deha yüzyılın kitabı olarak göstermişti bu eseri.
gündüz vassaf'ın kesinlikle okunması gereken kitabı. hayatımızda yer eden çoğu şeye eleştirel bir gözle bakmamızı sağlar kitapta. dili ve anlatımı muhteşemdir.
her bir bölümün başında ayrı bir alıntı, ayrı bir resim vardır. onlardan biri de;
--spoiler--
korktum ve gözlerimi Ay'a kaldırdım.
yakardım ve yakarılarım tanrılara ulaştı.
imdi ey ay tanrısı sin,
koru beni.
gündüz vassaf'ın adından beklenmeyecek kadar hayatla ve hayata ilişkin çıkarımlarıyla dolu kitabı. farklı bakış açılarından neler olup bittiğini görmek isteyenler için, okunması gereken kitaplardan.
hazır olmayan zihinlerde tahribat yaratacak bir kitap. üzerimizdeki baskının nasıl da her anlamda kurgulandığını, otoritenin riyakarlığını, özgürlük yollarının nasıl birer birer kapatıldığını anlattığı denemelerden oluşur. okunmalı, düşünmeli, okutulmalı.
Aykırı bir bakış hakim kitaba, bu aykırılıktan din de nasibini alıyor. Yazarda Roma ve Yunan medeniyeti daha masum bir yere sahip. islam, dolayısıyla doğu yok bile. Modern hayatın bu kumpasları yine modern bir algıyla alt edilmeye çalışılmış. Hümanistik bir yaklaşım var demek mümkün lakin insanın da diğer türlere karşı üstünlüğünü sorgulayarak yazar tüm totaliter bakışları izole etme mertebesine erdim sanıyor. Yine de kitap modern hayatın esaslı bir eleştirisi kabilinden okunabilir.
--spoiler--
Taraf seçmek, insanı gelişmekten, denemeler yapmaktan, iletişim kurmaktan alıkoyar. Taraf seçmekle, içine hevesle kendimizi hapsettiğimiz gettolar kurmuş oluruz.
--spoiler--