carl orff'un müthiş eseridir.
Son senelerde akm'de devlet opera ve balesi tarafından bale gösterisi de sahnelenmektedir. Müzikleri ve dansları bakımından etkileyici bir başyapıttır.
carl orff'un yazdığı en meşhur oratoryosudur. çok geniş bir orkestra, büyük bir koro, çocuk korosu ve solist olarak soprano, tenor ve bariton içindir eser. 25 bölümdüen oluşur. o fortuna ile başlar ve biter. zaten ülkemizde carmina burana o fortuna'dan ibaretmiş gibi bir durum vardır. halbuki diğer bölümler de çok güzel ve gaz melodilere sahiptir. her ne kadar nazileri gaza getirmek için yazıldığı söylense de siyasete müzik karışmaz. mutlaka dinlenmesi gereken klasik müzik eserleri listesinde yer alması garanti olan bir eserdir. bir başyapıttır kesinlikle.
Carl Orff'un kendini ölümsüz yapan eseri. Dinledikçe bir daha dinlemek isteyeceğiniz eserin melodileri film müziği ve pop şarkıları eşliğinde günlük hayatımızda arka planda çalmaktadır.
üzgün bir miktar da sinirli olunan anlarda dinlenmesi gerekli olan eserdir, birlikte coşar, suskunlaşır, sinirlenir,sakinleşir ve bittiğinde ise kendinizi pelte gibi hissedersiniz. güzeldir bu eserle yorulmak ve yoğrulmak...
sözlerini takip etmesi genellikle zordur.müteşşebbis ruhlular için:
o fortuna,
velut luna
statu variabilis,
semper crescis
aut decrescis;
vita detestabilis
nunc obdurat
et tunc curat
ludo mentis aciem,
egestatem,
potestatem
dissolvit ut glaciem.
sors immanis
et inansi,
rota tu volubilis,
status malus,
vana salus
semper dissolubilis,
obumbrata
et velata
michi quoque niteris;
nunc per ludum
dorsum nudum
fero tui sceleris.
sors salutis
et virtutis
michi nunc contraria,
est affectus
et defectus
semper in angaria.
hac in hora
sine mora
corde pulsum tangite;
quod per sortem
sternit fortem,
mecum omnes plangite!
okul öncesi eğitim için şarkılar olan bir müzik kitabının arkasındaki okul öncesi kurumlarında dinletilebilecek eserler başlığı altında görülmüşlüğü de vardır. iyidir hoştur da 4-5 yaşa biraz ağırdır be sözlük.
Benedict köylülerine ait şarkılardan seçilen, son derece çekici ritmlerle işlenmiş koro parçalarından oluşur. 12-13. yüzyıl arasında yazılan ve söylenen şiirlerden derlenmiştir. Bavyera Alpleri'nde Benedict papazlarına ait bir manastırda 1803 yılında bulunan bu şiirlerin yayımlanması ise 1847 yılına rastlar. Şiirlerin konusu dini olmaktan çok dünyevidir. Ölüm korkusu, kilisenin yozlaşmasıyla alay ediş, dünyevi zevklerin dışında bahar ve yeşil kırlar gibi pastoral konular da işlenir.
çoğu bölümleri ortaçağ latincesi, bazı bölümleri ise ortaçağ almancasıyla yazılmış olan carmina burana 13. Yüzyılın kültürel ve toplumsal yaşamını yansıtan sevda, içki, kumar şarkılarından ve ahlak dersi veren taşlamalardan oluşur. Carl orff' un yorumuyla üne kavuşan örneği az görülmüş bu şarkıların hangi koşullar altında ve kimler tarafından yazıldığı konusunda somut bilgiler bulunmamaktadır.
en cok bilinen bölümü o fortuna'nın türkçesi aşağıdaki gibidir.
ey talih,
ay gibi
değişkensin,
hep büyüyen
ve küçülen;
menfur hayat
önce zulmeder
sonra teselli eder,
zihnin görüşüne göre;
fakirlik
ve kudreti
buz gibi eritir.
talih, canavar
ve boş,
sen çark-ı felek,
sen kötüsün,
servet geçicidir
ve daima kaybolur,
gölgeli
örtülü
bana da zarar veriyorsun;
şimdi oyun süresince
çıplak sırtımı
senin kötülüğüne teslim ediyorum.
talih, sağlıkta
ve erdemde,
bana karşıdır,
güdülen
ve sindirilen,
daima esarette.
o halde şu saatte
gecikmeksizin
titreyen tellere vurun;
madem ki kader
güçlü kimseyi yere çalıyor,
herkes benimle birlikte ağlasın
