fransız besteci bizet'in istanbul devlet opera ve balesi'nde sahnelenen, dört perdeden oluşan ve müzikleriyle etkileyici olmayı başarabilmiş bir eseri.
carmen, müzik tarihindeki en önemli operalardan biri , karekter olarak ise belki de en önemli dişi opera karekteridir. georges bizet , maalesef bu muhteşem operanın başarılı olduğunu göremeden ölmüştür. fransız dinleyicisi operayi ilk başta beğenmemiş , bunun üzerine kendinden şüphe duyan bizet büyük bir bunalıma girmiştir.37 yaşında doğum gününde yaşama veda etmiş , ancak operası carmen ölümünden sonra çok büyük ve haklı bir ün kazanmıştır.
bu opera, ubgün üzerine en çok varyasyon , transkripsiyon yazılan eserlerden bir tanesidir. piyano , keman ve diğer bir çok çalgı için uyarlanmıştır.
nietzche''nin wagnerci nevroza karşı mükemmel bir panzehirolarak tanımladığı carmen ''in başarısı, opera sanatının geleneksel olarak kullandığı komik ve duygusal sahnelerin yanına sade bir realizmi ve ahlaki riskleri olan bir öyküyü katmadaki cesur kararlılığı ile açıklanabilir
L'amour est un oiseau rebelle
Que nul ne peut apprivoiser
Et c'est bien en vain qu'on l'appelle
C'est lui qu'on vient de nous refuser
Rien n'y fait, menaces ou prières
L'un parle bien, l'autre se tait
Et c'est l'autre que je préfère
Il n'a rien dit mais il me plaît
L'amour, l'amour, l'amour, l'amour
L'amour est enfant de bohème
Il n'a jamais jamais connu de lois
Si tu ne m'aimes pas je t'aime
Si je t'aime prend garde à toi
Si tu ne m'aimes pas
Si tu ne m'aimes pas je t'aime
Mais si je t'aime, si je t'aime
Prends garde à toi
L'oiseau que tu croyais surprendre
Battit de l'aile et s'envola
L'amour est loin, tu peux l'attendre
Tu ne l'attends plus, il est là
Tout autour de toi, vite, vite
Il vient, s'en va puis il revient
Tu crois le tenir, il t'évite
Tu crois l'éviter, il te tient
L'amour, l'amour, l'amour, l'amour
L'amour est enfant de bohème
Il n'a jamais jamais connu de lois
Si tu ne m'aimes pas je t'aime
Si je t'aime prend garde à toi
Si tu ne m'aimes pas
Si tu ne m'aimes pas je t'aime
Mais si je t'aime, si je t'aime
Prends garde à toi
l'arlesienne suitleri ile birlikte bizet'in en iyi 2 eserinden biridir.
başlıca yorumcuları:
Bizet/ Carmen Suite/ Andrea Bocelli- La fleur que tu m'avais jetee
Bizet/ Carmen/ Arcadi Volodos- Carmen Variations (piano)
Bizet/ Carmen/ Doc Severinsen- Carmen Fantasy (trumpet)
Bizet/ Carmen/ Dweezil Zappa- Les Toreadors (electric guitar)
Bizet/ Carmen/ Helmut Lotti- Toreador (lyrics, live)
Bizet/ Carmen/ Herb Albert & The Tijuana Brass (jazz)
Bizet/ Carmen/ James Galway- Carmen Fantasy (flute)
Bizet/ Carmen/ Larry Adler- Carmen Fantasy (harmonica)
Bizet/ Carmen/ Marcos De Ros- Prelude (axe)
Bizet/ Carmen/ Marcos De Ros- Aragonaise (axe)
Bizet/ Carmen/ Paul Mauriat- Carmen Medley (arrangement)
fransız yazar merimee'nin ünlü romanı. esasen ünü sadece romandan kaynaklı değil; zira bizet'in operası diye başlarsak, epeyce saydırabiliriz.
peki neden bu ilgi? çünkü carmen bir çingene, çünkü carmen zaptedilemez bir özgür ruh, çünkü carmen ehlileştirilemeyen bir doğal afet, çünkü carmen çok fena yapan bir kadın. iyi ya da kötü değil o, sadece carmen!
2003 yılı yapımı, başrolünde ispanyol aktrist paz vega'nın oynadığı bir filmdir. ancak ünlü carmen bestesi filmin herhangi bir yerinde çalınmamaktadır.
paz vega, bir cadıyı canlandırmaktadır.
Fransız drama ve kısa hikaye yazarıProsper Mérimée nin dünya edebiyatına geçmiş şahane eseridir.
--spoiler--
Eserin baş kadını çok güzel ve ateşli bir tabiatı olan ve bir tütün fabrikasında işçi olarak çalışan bir çingene genç kız olan Carmen'dir. Aşkını kullanmada çok serbest olan Carmen, aşk alanında hiç tecrübesiz bir asker olan onbaşı Don José'yi kandırır. Bu ilişki yüzünden Don José eski nişanlısını bırakır. Birliğindeki üst rütbedeki subayların emirlerine karşı gelip askerlikten kaçar. Bir kaçakcı ekibinin üyesi olur. Carmen kendinden bıkıp boğa güreşçisi Escamillo ile aşk hayatına başlayınca kıskançlığından Carmen'i öldürür.
--spoiler--
