andrei platonov'un "can" ismiyle yayımlanan metin yayınlarından çıkan kitabında geçen durumdur. "Can halkı"ndan biri olan ksenya bir yerde şunu düşünür;
Kimi zaman canlı olduğu için neden utandığını, kendisini kadın gibi, insan gibi hissettiği, mutluluk ve keyif istediği için ne diye üzüldüğünü açıklayamıyordu.
Yani hem mutlu olduğu ve bir şeylerden keyif aldığı için hem de "canlı" olduğu için bir insan neden utanır? Ki romanın bir yerinde Ksenya'nın bu utancı şu cümleyle ifade edilir;
alınan zevkten ötürü hayatın ayıp bir iş gibi göründüğü gençli[ğiyle]
Bu bir anlamda yetenek midir? Jhon Berger'in bir yazısında belirttiği gibi "hissetme ve acı çekme yetenekleri" midir bunu yaptıran? Kesinlikle evet!
Bu "yetenek" ikinci doğum olan "bilinç" faktörünün devreye girişiyle, algılamayla, görmeyle, anlamayla pekişiyor. insan yaşadığından, canlı olduğundan utanabilir bazen. Bunun nedeni de o canlı oluşu ve o "can"ı layıkıyla temsil edemediği veya tüm canlı olmayan o güzel insanların "beyaz atlarına binip gittiler" lafının ağırlığından ötürü olabilir!
