ülkemizde şöyle bir algı var; bir ülkenin büyüklüğünün en önemli göstergesi topraklarının büyüklüğüdür. ama böyle düşünen insanlar vatikan'a veya isviçre'ye bakmazlar. bunlar çok küçük ama çok etkili ülkelerdir. brezilya'ya baktığımız zaman devasa toprakları olduğunu görüyoruz ama hiçbir siyasi hesabın içerisine girmez bile.
milletimizin korkusu daha da küçülmektir. bizimkiler tarihi yorumlarken üç kıtaya yayılmış osmanlı'nın topraklarını kaybetmesiyle etkisizleştiğini düşünür. ama biz osmanlı'nın dünya üzerinde bir misyonu ve iddiası olduğunun, başka misyonların bunu tarihe gömdüğünün ve bize özgü bir iddiamızın kalmadığının farkında bile değiliz. oysa küçüklüğümüzün nedeni toprak azlığı değil, kimlik yokluğudur.
dünyaya yön veren ülkeler bunun farkındalar. büyüme ve küçülmenin nefes alıp vermek gibi doğal olduğunu bilirler. mesela eski sscb küçülme vaktinin geldiğini anlamış, gücünün etkin bir biçimde ulaşamadığı yerleri kendi iradesi ile bırakmıştır. ama misyonu sürmektedir. rusya küçülerek büyümektedir. amerika, çoğunluğunun aksini düşünmesine rağmen, dağılmadan küçülme sürecini öngörerek ve planlayarak sürdürmektedir. her ikisinde de ne bir panik söz konusudur ne de tarihin yazgısına karşı gelme hevesi. sadece yeniden nefes alacakları güne kadar başkalarının büyümelerini kontrol altına alma iradesinden söz edilebilir.
türkiye geçmişte bu iki büyük gücün etkisinin yoğun olarak hissedildiği, ancak giderek bunların terk ettiği ve özellikle almanya'nın yayılmak istediği bir alandadır. bu yüzden yoğun çıkar çatışmalarına sahne olmaktadır. amerika ve rusya bizi sevdikleri için değil, sırf avrupa'nın ve çin-japon ekseninin alanlarını sınırlamak ve onların büyümelerinin kendilerini bir daha ayağa kalkamaz hale getirmelerini engellemek için türkiye'yi büyüteceklerdir. ama bu durum diğerlerinin aksine büyüyerek küçülmektir.
kendine özgü misyonu olmayan, dünyayı anlamayan kadrolarla dolu devlet örgütlenmesine, bu bölgenin kaderini kimse terketmez. aksi taktirde genişleyen etki alanımıza başkaları damga vurur. bu yüzden yasaklarla dolu olan siyaset meydanında, modele uymayanlar gizli ve kanlı eller tarafından teker teker toplanır. hiç kimse buna karşı güvenlik içinde değildir.
sizin devranışlarınız etkilere karşı bir refleksten ibarettir. sizi aşan bir akıl çizdiği projeye uygun olarak tuğlaları üstüste dizmektedir. bağımsızlığın ve büyüklüğün anlamı bizim bildiğimizden farklıdır ve bu anlamın göbeğinde toplumsal akıl yatmaktadır.
ayrıca şunu da söylemek isterim ki,
konu başlığı zaman algısını konu alan melankolik bir yazının başlığı olmak için çok uygun. belki daha sonra aynı başlık altına çok farklı bir yazı yazabilirim.
