30 mart 2014 yerel seçimlerinda akp'nin gücüne güç katan büyükşehir yasasının akp'ye olan faydalarını şöyle açıklayalım.
şimdi büyükşehir olan şehirlerin yerel yönetimlerinin seçiminde o şehrin ilçeleri ve kırsal kesimde yaşayan kişilerinin oyları da etkili oluyor.
akp'nin kırsal kesimlerde diğer partilere göre her ne sebeptense potansiyel olarak daha güçlü olması sebebi ile sıkıntı yaşadığı illerde büyükşehir yasası sayesinde oylarını ya artırmış ya da daha önceki seçimlerde başa baş geçen yarışlarda ezici bir başarı sağlamış.
şöyle ki, izmir zaten büyükşehir idi. ancak ödemiş gibi izmir'den uzakta bulunan kırsal kesimdeki akp'nin potansiyel olarak güçlü bulunduğu ilçeleri de ilk defa 30 mart'ta izmir büyükşehir belediyesi için oy kullanmış oldu. çünkü izmir büyükşehir'in sınırları genişletildi. ''hizmet götüreceğiz'' anlayışı aslına bakarsanız yem olarak kullanılmakta. kırsal kesimdeki akp oylarının il merkezlerine olan katkısı ile güce güç katma çabası var.
rakamlara geçelim.
29 mart 2009 yerel seçimleri'nde izmir büyükşehir'de akp'nin toplam oyu 616 bin civarındaydı. chp'nin ise 1 milyon 100 bin civarındaydı. mhp ise 144 bin civarındaydı.
toplam sandık sayısı ise 2009'da 8075'ti.
30 mart yerel seçimleri'nde izmir'de 10.229 sandıktan açılan 10.226 sandık sonucuna göre akp'nin şuan için 941 bin civarında oyu vardır. chp'nin ise 1 milyon 295 civarındadır. mhp 208 bin civarındadır.
artan sandık sayısına ve değişen büyükşehir sınırlarına göre yorumlamış olduğumuz kırsal kesimdeki akp oyunun izmir büyükşehir belediyesi aday seçimlerine olan etkisi akp lehinde açık bir şekilde görülmektedir.
trabzon yeni büyükşehir olmuş, şehrin göbeğinde ortahisar adında yeni bir ilçe oluşturulmuş ve sanırsam 750 bin sınırı geçirtilerek büyükşehir yasasına kılıfı uydurulmuş.
rakamlar konuşsun.
2009 yerel seçimlerinde trabzon şehir merkezinde akp 59 bin chp ise 50 bin civarında oy alarak kıyasıya bir mücadele yaşanmış. bu mücadeleyi mhp ise 6.614 oy ile takip etmiş.
2014 yerel seçimleri sonucunda trabzon'un büyükşehir olması sebebi ile tahmin edileceği üzere kırsal kesimin yoğun olduğu çevre ilçelerden trabzon için de oy kullanılmış oldu.
2009'da 507 olan sandık sayısı 2014'te 2226'ya yükselmiş ve şuan itibarı ile bunların 2188'inin açıldığı bilgisiyle birlikte şu sonuçları görmek mümkün.
akp - 268 bin.
chp - 112 bin.
mhp - 50 bin.
böylece daha önceden daha başa baş geçen yarış büyükşehir yasası kazığıyla kırsal kesimlerden gelen akp oyları etkisiyle şimdilerde akp'nin ezici üstünlüğü ile sona ermektedir.
akp bu büyükşehir yasası ile bdp oylarının yüksek olduğu doğuda da kendi mevcut belediyesinden mardini kaybetmiştir.
ama emin olmak gerekir ki, bu yasanın getirileri götürülerinden fazladır.
bu kadar pislikten sonra akp'nin oyları bu yasa kılıfı ile azalmış gibi değil artmış gibi gözükmektedir çünkü kırsal kesimin katılımının artması akp'nin lehinedir.
bu durumda muhalefet partileri çalışmalarını buralara yönlendirse daha iyi olabilir.
peki akp kırsal kesimlerde niye fazla oy alıyor sorusunun cevabını internet, kitap, gazete kullanım oranlarının kırsal kesim ile şehir merkezleri arasındaki bağlantısından yola çıkarak verebiliriz.
akp açısından bakarsak ordu, antalya, trabzon, balıkesir ve ankara için meyvelerini toplamayı başarmıştır. fakat mardin ve hatay bu yasa yüzünden kaybettiği ilçedir. aynı şekilde; aydın, izmir, manisa, mersin, adana, eskişehir gibi ilçelerde daha fazla iddialı hale gelmiştir.
net bir şekilde akp için çok büyük fayda sağlamış bir yasadır. akp elindeki erzurum ve antep gibi belediyeleri garantilediğini söylemedim bile. haritada bu 5 ili kaybetmiş akp için seçim büyük bir yenilgi olacakken zafere dönülmüştür. mardin kardeş parti bdp'ye bırakıldığı için kayıp sayılmaz ama hatay'da ağır toplarından birinin yenilgiye uğramış olması suriye politikası açısından akp'ye zorluk çıkartabilir, belki silah dolu tırlar antep üzerinden gitmek zorunda kalır.