dünya ekonomisi yepyeni bir belirsizlik evresine girerken birinin çıkıp söylemesi gereken söz. bu senenin başında dünyanın toplam borcu 253 Katrilyon dolar olmuş, bütün ülkelerin toplam gayri safi milli hasılalarının yüzde üçyüzünden fazlası borç. dünya nüfusuna bölsen kişi başı 32 bin dolar.
"çok değilmiş" diyenler olabilir, allah onlara daha çok versin, ne diyelim; ama bu rakamı toplam borcu bütün nüfusa bölerek bulduk. yani bu insanların içinde 32 bin doları gecede harcayan da var, ömrünü ve tüm ailesini satsa bu parayı rüyasında göremeyecek olanlar da.
para denilen şeyin kendisi borç, kredi borç, alınan evler eşyalar, gidilen tatiller, taksitler, herşey borç. hesapta bir takım mal ve hizmetlerden yararlanılıyor gibi gözükse de, insanların tüm hayatı borç ödemekle geçiyor; sürekli bir sıkıntı, tatminsizlik hissi ve daimi bir bunalım bu. yiğitsen, girişimci isen, deli doluysan, belki senin için bir kamçıdır, bir heyecandır borç. ama sıradan insansan tam bir kabus. borçlu olmak şu kısacık hayatı stres ve acı içinde tüketmeye yol açıyor. yazıktır ve bir nev'i işkencedir.
o nedenle kimseyi yargılamadan bir teklif: güvenli ve sakin bir hayat yaşamak isteyenler ile riske girmek isteyenler birbirlerinden ayrılsın. riske girmek isteyenler, artık kaç kişiyse bunlar, kendi aralarında diledikleri kadar riskli işler yapsın; kanunlar dahilinde tabi, "risk" diye orayı burayı havaya uçurup ya da kirletip ortak alanları tehdit etmek yok. bu risk kişilerinin güvenli ve sakin yaşamak isteyenlerle büyük çaplı, yani borca yol açacak tüm alışverişleri yasaklansın, ufak tefek temaslar, merhaba merhaba, o kadar. böylece güvenli ve sakin yaşamak isteyenlere soluk alabilecekleri bir hayat imkanı verilsin.
peki ya bugüne kadar yapılmış borçlar ne olacak?
sildim hepsini; ama bir kısmını o risk sevenlere verebilirim eğer macerayı çok seviyorlarsa, oynasın ve eğlensinler o borçlarla...
