herhangi bir hastaliga bagli olarak bobrekleri iflas etmis kisilerin yasamalari icin iki tedavi yontemi vardir.ya yeni bir bobrek ile ya da surekli diyaliz ile hayatta kalmasi saglanir.diyaliz gecici bir tedavi olup bir bobrek buluncaya kadar hayati idame ettirme amacli yapilir.maalesef ulkemizde bobrek nakli'nin cok dusuk oranlarda olmasi sebebiyle ölene kadar bir merkezde diyalize giden hastalarimiz cogunlukta..
ulkemizde bulunan diyaliz merkezleri dunyanin en gelismis merkezleridir.baska ulkelerden hastalar gelip ulkemizde diyaliz'e girmektedir.bu ovunulecek bir sey gibi gorulse de aslinda bobrek nakli'nin ne kadar geride oldugunun gostergesidir.diger ulkelerde insanlar eninde sonunda bir bobrek bulunup diyaliz'den kurtulurken bizim hastalarimiz ölene kadar bir merkeze bagimli yasiyorlar.bir hasta yilda 144 kez diyaliz'e giriyor.2008 rakamlarina gore bir diyaliz ucreti 149 tl.buna gore hasta basina yillik 21,600 lira ödenmekte.diyaliz masraflarinin tumu devlet tarafindan karsilanmakta olup ulkemizde 2008 rakamlarina gore 50bin insan diyalize girmekte..bu kadar hastanin maliyeti 1 milyar dolar.bosu bosuna odenen 1 milyar dolar para ile neler yapilabilir....ortalama her yil artan 7000 hasta ile bu masraflar her gecen gun daha cok artiyor.yaniliyor olabilirim ama 2009 da diyaliz seansi 173 lira oldu ve hasta sayisi 60-70 bin arasi oldugunu hatirliyorum.ciddi bir taramaya gore her 8 insandan biri bobrek hastasi.avrupa'da ise %8 oraninda.ulkemizde cok olusunun sebebi hastalarin saglik sektorumuzdeki aksakliklar nedeniyle hastaneye ulasamamalari..zamanla saglik hizmetleri iyilestikce hastanelere ulasan hasta sayimiz cok artacak ve asiri miktarda diyaliz hastamiz olacak.bu yuk saglik harcamalarimizi cok arttiracagi icin bizi batiracak bir sorun.diyaliz yapilsa bile hastalar bobrek yetmezligine bagli bir cok hastalik yasiyorlar ve bu ayri bir masraf olarak hanemize isleniyor.
ulkemizde yillik yapilan bobrek nakli 600 civarinda..bu gune kadar toplam 5000 hastaya nakil yapilabildi.
bobrek naklinin en yaygin oldugu ulkelerden biri ispanya..eger bir insan bobregini bagislamadigini belirten bir kart almamis (negatif beyan>"öldukten sonra organlarimin alinmasini istemiyorum")yada öldugunde karti yaninda degilse kimseye sormadan organlari alinabiliyor.bu gunlerde saglik bakani'da turkiye'de bu modele benzer bir kac teklif yapiyor.su an mevcut uygulama;siz organlarinizi bagislasaniz bile öldukten sonra ailenizin onayinin alinmasi da gerekiyor.
iran ise dunyada sifir diyaliz hastasina sahip tek ulke.yani hic bobrek bekleyen hasta yok.isteyen gidip bobregini devlete satiyor.bunun karsiliginda hastaya para odendigi gibi omur boyu saglik sigortasi veriliyor.devlet ihtiyaci olanlara bu bobrekleri naklediyor.sadece kendi halki arasinda yaptigi icin iran'a gidip bobrek nakli yaptiramazsiniz.oyle bir kultur olusmus ki insanlar gece ruyasinda gorup "sevaba gireyim" diyerek sabah bobregini vermeye gidiyor.bir bobrek ihtiyaci oldugu zaman uygun listedeki insan cagrilip bobrek alinip naklediliyor.bu sayede iran diyaliz parasi odemekten kurtulmus.bizde ise her gecen gun katlanarak gidecek..cunku diyaliz'le hastayi tedavi etmiyorsunuz.gecici olarak cozum oluyorsunuz.
cin'de ise idam mahkumlari basina kursun sikilarak idam ediliyor ve organlari kimseye sorulmadan alinip kullaniliyor.
sonuc olarak 60-70 bin hasta her 2-3 gunde bir hastanede agirlaniyor.normal bir yasamlari olamiyor.cunku bir tatile gitse orda bir diyaliz merkezi bulmasi gerekecek,bunun icin evrak islemleri yapilacak.o yuzden uzun iş.ayrica ek saglik problemlerinin cok gorulmesiyle saglik harcamalari artacak,en onemlisi yasam sureleri azalacak.
