yeni bir aleti kullanmaya başladığımızda biraz zorlayarak ona açılma, ısınma, esneme vb. sağlama olayıdır. örnek vermek gerekirse bir otomobilin ilk 3000-5000 kilometresinde yüksek devirlerde kullanmamız önerilir ki motor açılsın. veya bir kulaklığı -belli bir süreye mahsus- yüksek seste çalıştırmamız söylenir ki kulaklıklar açılsın. yaa, öyle işte...
türkçesi arabanın motorunu ya da bir cihazı "açmak" olarak söylenebilir. bu işlemin bir işe yarayıp yaramadığı yılların tartışma konusudur. kulaklıklar için konuşursak, ben işe yaradığını iddia edenlerden olsam da hatrı sayılır ses çözümleri getiren birtakım firmaların bazı üst düzey yetkilileri bunun tamamen palavra olduğunu ifade etmekte. dolayısıyla sanırım tamamen psikolojik bir durum bu.
şuana kadar sennheiser** creative* ve philips* marka kulaklık kullandığım kesinlikle gerçek olduğuna inandığım hadise. tüketici 'para verdik birde açılmasını mı bekleyeceğiz' diye küfredeceği için haliyle hiçbir satıcı kulaklıklarının kullandıkça açıldığı gerçeğini kabullenmek istemeyecektir.
Bu soru sıkça soruluyor, BURN IN olayı kulaklıklar için gereksizdir, hatta
kulaklık icin zararı dahi olabilir. Kulaklıklarda kaliteyi belli eden kulaklığın
normal kullanım süresi içerisinde çalışma özelliklerini dengeli bir şekilde korumasıdır.
Kulaklık kapsülü haraketli bir mambran ( genellikle elastik bir folyo ) üzerine yerleştirilmiş
bir bobinden oluşur. Bobin bu membran ile birlikte sabit bir miknatıs içerisindedir, bobinden
gecen akımnın oluşturduğu elektomıknatıs ile oluşan sabit mıknatısa vektörel olarak farklı bir manyetik akı
gücü ile membran hareket eder ve bulunduğu kapsül gövdesi içerisindedeki havayı bu bobinden geçen akımın şiddeti
doğrultusunda titretir ve titreyen/salınan hava sonucu ses oluşur.
Kulaklık kapsüllerinde bu hareketin sınırlarını belirleyen unsur membranın elastikiyeti ve boninini oluşturan telin ( iletkenin )
ağırlığı ve iç drencidir.
1-Belitmiş olduğum memranın elastikiyeti zamanla ( normal kullanım süresi içerisinde ) kaliteli bir kulaklıkta
değişim göstermez. ( Mekaniki direnç farlılığı ve değişimi ) ve değişmeyecek şekilde yapılandırılmışlardır.
2-Aynı şekilde bobini ( elektromıknatısı ) oluşturan telde ( Bakır ağırlıklı kısmen aluminyum ve Gümüş bileşenli )
normal kullanım süresi içerisinde kaliteli bir kulaklıkta iç dirençi ve ağırlığında değişim göstermez.
Göstermiyecek şekilde yapılandırılmışlardır.
"Burn In" olayında kast edilen ve amaçlanan hedef, kulaklığın sanki mekaniki hareketli bir mekanik
parçasının yatağına, rayına alıştırlması, kulaklıklar için gereksiz bir çaşılmadır.
Bu Burn olayı genelde sanki otomobillerin motorunun açılması için gerekli kat edilmesi gereken Kilometre miktarı
gibi gerekli sanılan yanlış bir bilgi; kulaklık kullanıcıları arasında dolaşmaktadır, böyle bir durum söz konusu değildir.
( Günümüz Otombilleri için bu doğrumudur onuda bilemiyorun ? bunu ayrıca bir uzmanına sormalı !) Etkisini kabullensekte
dikkate alınacak bir değer değildir.
Burn olayının sakıncalarına gelince, kulaklık kapsülleri genelde 30-40 Hz ile 16000-20000 arasınada frekanslarda çalışacak sekilde
imal edilirler. Simdi burn olayı gerekli ve geçerli olsaydı akla şu sorular gelirdi ve cevaplanmalıydı.
1- Kalaklığa hangi frekansta ses sinyali vermeliyiz?
2- Bu frakansı hangi güçte ( ses şiddetinde ) (mW ) olmalı ?
3- Bu işlemi ne kadar süre ile yapmalıyız ?
4- Hatta bu işlem sırasında kulaklık açıktamı ( oda sıçaklığındamı (21 C/derece ) yoksa kulaktamı ( 37 C/derece ) olmalıdır ?
Simdi bu soruları çevaplamak zor iken ve cavaplasanızda uygulamak neredeyse imkansızken, BURN olayının hiç bir tutatlı tarafı kalmıyor.
Farz edeleim kulaklığınızı
belili bir süre , her sitede ( forumda ) farklı rakkamlar verilir (24-200 saat )..
belirli bir frakansta , kimi şu tarz kimisi yok falanca tür müzik der...
belirli bir güçte, kimi sonuna kadar aç derken kimide 2/3 aç gibi değişir, oysa her Çalıcının güçü denk değildir ve
belirli bir ısıda,ortamda Burn ettiniz ( yok yastık altında, yok efendim cebinizde )...
Ne oldu; o kulaklığı o belirli frakansa REZONANSA yatkın hale getirmiş olursunuz ki istenmez.
süre, güç ve ortam ( her biri, her bir kualaklık ve çalıcı icin farklılık gösterecektir)
Bu sorulara kesin bir cevabı kim verebilir ?
Bunları sanırım artık irdelemeye gerek yok,
hele güçü tutturamazsanız ( Fazla verirseniz ) kapsülü aşırı ısıtarak ( OVERDRIVE ) kızmen iç drencinin ( Karakteristiğinin )
bozulmasına hatta yanmasına ( Telin kopmasına ) sebebiyet verebilirsinz, ürününüz GARANTi DIŞI kalır.
özellikle belirli tek bir frekans vermeniz dudumunda zarar gören Çalıcınız'da
( Çıkış katını, yani kulaklık Amplipifikatörü'de ) olabilir.
Gördüğnüz gibi kulaklıklar için BURN olayı bu olaya inanan ve savunanlar için dahi yöntemin ve sürecin belirlenmesi
açısından zor ( çıkmaz ) bir konu, işin detaylarına girince.
frekans, süre, güç ve ortam ( her biri, her bir kualaklık ve çalıcı icin farklılık gösterecektir)
Tabiiki uzun vadede kullanımın sonucu ( 2 bin saat ve üzeri ) dinlenilen sesin şiddetine ve tarzına ( Bass veya Tiz ağırlıklı )
göre kulaklıkların karakteristiklerinde değişimler olacaktır, Ama şunuda unutmayınız ki kulak terinin ve pişliğinin kulalaklığın
kapsülüne olan olumsuz etkisi ( geçen süreç içerisinde ) orantısal olarak kat ve kat fazladır ( özellikle kanal tipi ve kulak içi tipte )
ve genelde duyulan ve algılanan değişimin sebebei kapsül izgara ve kanallarının tıkanması ve pislenmesidir.
NOT: Kulak bölgesinbde ( Anlınız dahil ) terlemye başladıysanız bünyenize uygun maximum ses seviyesini aşmışsınız denektir.
Bu durum işitme duyunuza kalıcı şekilde zarar verebilir ve kulaklıkğnızın aşırı ter sıvısından olumsuz yönde etkilenmesi anlamına gelir,
ve bu tür arızalar GARANTI DIŞI değerlendirilir.
internette konuyu araştırdığımda'da hiç bir markanın kulaklıkları ile ilgili olarak bir
"Burn In" olayından bahsettiğini okuyamadım, konu sadece forumlarda mevcut.
Özetle BURN IN olayı diye bir durum kulaklıklar için yoktur, kulaklıkların BURN IN ile açılacak veya alıştırılacak hiç bir parçası bulunmamaktadır,
Ambalajından çıkarıp hemen kullanabilirsiniz.
Zaten "BURN IN" durumu kabullensek dahi ortalama bir kullanıcı için 1 haftalık normal bir kullanım sonucu "BURN IN"olayı kendiliğinden
gerçekleşmiş durumdadir, o halde "BURN IN" olayını tartışmak sizde artık hak verirsiniz yersizdir.
Düşünün bi 100 binlece hatta milyonlarca kulaklık kullanıcısı için forumlara bakılırsa 100 bin ila 1 milyon defa 50-200 saatlık bir "BURN IN" çılgınlığı süre gelmeli.
( min. 5 milyon Saat , max.!i siz hesaplayın ) Hiç bir zaman sonu gelmeyecek, Ne büyük Kayıp. ( Maddi ve Manevi )
Tabiki Renkler gibi seslerin algılanması kişisel olarak farklılıklar gösterecektir, herkesin ses duyumu faklıdır,
ancak kabaca bir genelleme yapılabilir.
Unutmayınız "Falanca kulaklıklık en iyi kılaklıktır" diye bir olgu söz konusu değildir,
Yerinde ve uygun olarak kullanılan vede beğendiğiniz kulaklık sizin için en iyi kulaklıktır,
başkası için durum farklı olabilir.
Saygılarımla,
MeTan Ltd.
Sinan Buğdaycı
Teknik Servis Müdürü
--spoiler--
