osmanlı dönemi'ndeki fetihler esnasında balkanları türkleştirmek ve müslümanlaştırmak için anadolu'nun bazı verimsiz toprağa sahip bölgelerinden göç ettirilen türklerdir.
bu göçlerle birlikte hem halkın bu kesiminin hayat kalitesi artmış hem de osmanlı müslüman ve türk bir balkan nüfusu elde etmiştir.
sürekli hortlatılan bir başlıktır. çünkü aramızda kendi kültürünü, inancını ve yaşadıkları coğrafyayı paylaşan bulgaristan alevisi yazar vardır. beğenmiyorsanız okumayabilirsiniz. "şort giyen seksi kız" gibi saçma sapan başlıklardan geçilmeyen sözlükte bilgi paylaşılınca sapıtıyor bazıları.
geneli bektaşi olarak isimlendirilen alevilerdir. sünniler ile oldukça yakındırlar. hatta ameli olarak hanefi mezhebindendirler.
pkk ve dhkp-c gibi terör örgütlerine sempatizan çıkarmadıkları için sözlük solcularına dert olmuştur. balkan bektaşileri, balıkesir çepnileri, tahtacılar ve alevi yörükler türk milliyetçisi olurlar. bu yüzden kürtçü ve komünistler tarafından alevi olarak görülmezler.
en delikanlı alevi topluluklardan biridir. tıpkı ege, marmara, akdeniz ve karadenizdeki tahtacı, yörük aleviler gibi. bence gerçek türk tipine en yakın aleviler de bu bölgedekiler. kısmen iç anadolu ve doğu anadoludaki aleviler de öyle. ama bu bölgedekilerin bir kısmında armenoid tip baskın. bilhassa tunceli, bingöl, erzurum alevilerinde biz bunu görüyoruz.
yok anasının amı alevileridir. lan olm mal olmayın lan. alevi bir çeşit var. ve onlarda türkmenistan dan göç etmiş asıl türklerdir. diğerleri türkiye de müslümanlığı kabul etmemek için yancı olan pezevenklerdir.
bulgaristan'daki türk nüfusun yaklaşık %15'ini oluştururlar.
not: bulgaristan'da alevilik tek çatı altında birleşmiş değildir; kızılbaşlar(babailer), bektaşiler, dervişan bektaşileri, amucalar, gülşeniler gibi 5 - 6 farklı erkana ve kola ayrılmışlardır. bu yüzden net sayıları bilinmemektedir. zira bazıları, mesela dervişler ve amucalar alevi kelimesinden bihaberdirler. bu yüzden alevi misiniz diye sorulduğunda hayır diyeceklerdir. buna rağmen aleviyim diyenler 90.000 kişidir, diğer kesimleri de eklediğimizde sayı 120.000'e ulaşmaktadır.
ayrıca türkiye'ye göç etmiş çok önemli bir bulgaristan türk-alevisi kitlesi de mevcuttur. tekirdağ-çorlu, edirne merkez ve uzunköprü ilçesi, istanbul-avcılar ve diğer ilçeleri, yalova-altınova, kocaeli-merkez, eskişehir-seyitgazi, bursa-merkez, m.k.paşa, gemlik ve mudanya ilçeleri, izmir, adana-ceyhan, mersin ve ankara'da yüzbinlerce bulgaristan göçmeni alevi-türk yaşamaktadır. ama maalesef birlik yoksunluğundan dolayı alevilik kimliğini yitiren göçmen aleviler epey fazladır.
nüfusları ve bulgaristan türkleri içindeki oranları ne kadardır merak ettiğim alevilerdir. makedonyada,arnavutlukta bektaşilerin olduğunu hatta dergahlarının bile olduğunu biliyoruz.
Bulgaristan'da yaşayan Türkmen alevilerdir.. bulgaristan'a osmanlı öncesi dönemde, sarı saltuk'la birlikte başlayan alevi-türkmen yerleşimleri, osmanlı döneminde alevi-türkmen sürgünüyle hız kazanır ve bu bölge aleviliğin ve bektaşiliğin çekim merkezlerinden biri olur, ülke genelinde sayısı yüzlerle ifade edilen alevi-bektaşi dergahı vardır. ayrıca alevilikte önemli yeri olan 7 ulu ozan'dan ikisi (virani ve yemini) deliorman yöresindeki demir baba dergahının talipleridirler, alevi tenkit şairi kazak abdal'da yine demir baba dergahında yetişmiştir... günümüzde ise deliorman yöresinde yaklaşık 50.000 alevi-türk'ün yaşadığı tahmin ediliyor, bulgaristanın diğer bölgelerindeki alevi-türk nüfus da buna eklendiğinde bugün bulgaristan'da yaklaşık 100.000 alevi-türk yaşamaktadır.
13. yy. abdal musa öncülüğünde kurulan bektaşi tarikatıdır. hepsi türkmen kökenlidir. haskova, deliorman, kırcaali bölgelerinde alevi nüfusu yoğunluktadır. bu güzide topluluk hacı bektaş veli'ye bağlı bulunan ve çarşamba, bazen perşembe akşamları toplandıkları için çarşambalı denenlere bektaşiler, pazartesi akşamları toplanmaları dolayısıyla pazartesili adı verilenlere de babailer olarak tabir edilmekte. babailer arasında hacı bektaş veli ikinci dereceden bir velidir. niyaz ve nefes'lerinde hacı bektaş'tan çok demir baba, kızıl deli ya da sarı saltuk'u anarlar.
kısmen yararlanılan kaynak(mekanı cennet-i ala olsun): irene melikoff
