kasım 2019'da londra - sydney uçuşunu gerçekleştirdi. Non-stop yani yere inmeden !! Bu,havacılık tarihinin en uzun menzilli uçuşuydu- şimdiye kadar gerçekleşemiyordu.
Dünya üzerinde bu mesafeden daha uzun bir mesafe yok.
Dreamliner yaptı bunu. Havacılık için çok büyük bir adımdı.
Epu /Apu Konusunda hala sıkıntısı olduğunu ve dayanıksız olduğunu düşünüyorum.Tasarımı güven vermiyor.Kaç yıl oldu çıkalı hala aktif olarak kullanılmıyor. Piyasanın reisi hala B777W Dir.
787´yi 380´e rakip olsun diye yapmadılar zaten. 787 dreamliner-halkça bilinen adıyla sadece dreamliner- aslen her açıdan uçakların uçağıdır. şu an itibarıyla insanoğlunun ürettiği en önemli şeylerden biridir bu uçak.
fly by wire konusunda, yolcu eğlendirme konularında en basit modeli bile aşmış bir uçaktır bu. cockpit sistemleri, kaptan´a ve co-pilot´a ayrı ayrı i-pad benzeri extralar sunmak kaydıyla son derece basitleştirilmiştir.
ancak edindiğim izlenim, sözlük yazarları internette izledikleri ilk zaman deneme vidyolarından oldukça tırsmışlar. tırsmasınlar, uçaklar, her biri- jumbo 747 bile, 380 bile- "çocukluk hastalıkları" geçirmişler, acil inişler yapmışlar, bikaç gün yerde kalmak zorunda kalmışlardır, bunlar normaldir.
çocukluk zamanlarında dreamliner epu yüzünden bikaç kere yanma tehlikesi geçirdi- bu basit bir problem diildi, halledilmesi gerekiyordu ve eminim konunun mühendislerine bir sürü uykusuz geceler geçirtti bu problem.
ntsb şantaj yaptı boeing´e " ya bu hastalıkları giderirsin, ya da bu uçağa uçuş izni vermem" dedi... bu, büyük bir şantajdı. ntsb, tarihte de öyle fazla şakadan anlamayan bir kurum olduğunu göstermişti- bu söylem tamamen ciddiye alındı.
epu konusu tamamen giderildi.
şu anda 787 yüzlerce uçakla gökyüzünde temsil edilmekte. artık kimsenin ruhu duymuyor, nerelere iniyor, nerelerden kalkıyor. ki bu çok iyi bir şey.
787 "composite material" denilen çok hafif ama acayip dayanıklı bir şeyden üretildi. bu şey hiçbi şekilde yanmayan, çelikten çok daha dayanıklı olup ondan çok daha hafif olan bir üretimdir. bu materyal bu uçakta ilk defa denendi, o konuda çok başarılı oldu- ama epu´nun su koyuvereceğini hesaplayamadılar. 787 ondan dolayı çok zaman kaybetti.
ancak, artık aldı yürüdü. 787 halen daha bir sürü sipariş almaktadır. gelecekte gökyüzünün hakimi olacağına kesin gözüyle bakılmaktadır.
günümüzde insanoğlunun "kollektif beyninin" ürettiği en önemli şey, belki de bu uçaktır. öyle yenilikler vardır ki içinde- konudan anlayan - hayranlığını gizleyemez.
şu an uçan uçakların içinde, bütün problemleri giderilmiş, "çocukluk hastalıklarından" kurtulmuş, muazzam bir teyyaredir kendisi. 570 knots gibi manyak süratlerle uçtuğunu -gerçi bu sürat triple seven için de geçerlidir- flightradar da gözlemledim kaç kere.
simülasyon programlarına gelmiş updatelerinden yola çıkacak olursak, performans yüksekliği inanılmazdır. üstelik meretin menzili de jumbodan falan da daha yüksek.
aslen 767´nin yerine üretildi, orta büyüklüktedir, çok büyük değildir- ama muazzam yeni tekniklerle donatılmış bir teyyaredir.
Toplamda 20 saat civarı kendisiyle yolculuk ettim, sık sık gezdim içini, her köşesini inceledim, dünya gözüyle de bu hanımefendi baştan aşağı bir tasarım harikası. uçak manyağı olmanın dışında herhangi bir yolcu gözüyle de çoğu unsur beni beklediğimden çok daha fazla tatmin etti, gerek kalkış sırasında gerek düz uçuşta kabin içerisinde motor uğultusunu çok daha az hissediyorsunuz, kabin basıncı 6 bin fit civarında, bu sayede jetlag etkileri iyice hafifletilmiş, neredeyse hiç baş ağrısı yaşamadım, basınç probleminin halledilmesiyle pencereler de diğer uçaklara göre %30 daha büyük yapılabilmiş, boyum uzun olmasına rağmen dışarı bakarken başımı eğmem bile gerekmedi, pencereler kapanmıyor, bunun yerine 5 kademeli bir butonla içerisindeki özel bir malzeme sayesinde pencereyi karartabiliyorsunuz ve bu gerçekten çok güzel bir modifikasyon olmuş. Uçakta türbülansa karşı akselometre kullanılmış, bu teknoloji türbülans sırasındaki düşüşü 6 fit civarı geriye çekmiş yani daha az sallanıyorsunuz. Haberlere göre Türk havayolları da kendisine göz dikmiş bulunmakta, hayırlısı bakalım. Şuraya da 27F'den Hindistan semalarında çektiğim karelerden birini iliştiriyorum.
düzelttiler tayyareyi. ilk dönem çocukluk hastalaıkları dedikleri hastalıkları çıkmıştı, akü gibi kapı, gibi, benzeri şeyler hepsinde olmuştu, bugün atalntiği en çok kateden uçak ünvanını elinde tutan 767´de bile neler neler çıkmıştı. ama bak avursturya havayolları eski meski ama çok sağlam uçak diye hala elden düşme 767 toplar piyasadan kendi filosuna katar.
çocukluk hastalıklarını yendi dreamliner. bisürü havayolu şirketinden yüzlerce teklif aldı pekçok sipariş teslim edildi, twitter deki boeing hesabına göre 787-9 ların arasında bir de ilk 787-10 fabrikadan çıkış yapacakmış.
bundan sonra göklerin faitihi olmaya aday bir uçak. insanoğlunun şimdiye kadar ürettiği en iyi uçak diyebilirim.
menzili de acayip. polonya havayolları varşovadan los angeles e falan çok rahat uçuyo.
alır yürür bundan sonra, çok uzunca bi süredir kimse bişey duymuyo kendisinden. bu çok iyi bir haber. uçakların haber konusu olmamaları iyi bir haberdir her zaman.
Boeingin fena çuvalladığı uçak, uçağın lityum aküleri yangın çıkartmaya çok yatkın ayrıca çoğu parçası başka firmalara ürettiriliyor ve çoğu parçada kalite kusurları mevcut, üretim planına yetişebilmek için mühendislik aşamaları kısaltılmış ve buna karşı geldiği için onlarca mühendis işten atıldı, bu uçak aslında dauglas ile boeingin birleşmesinin sonucunda şirketin üretim mantığının üretim süresini düşürerek karlılığı arttırmak yönünde değişmesi yüzünden ortaya çıkan bir facia, havacılık tarihini bilenler THY nin 1974 te düşen ve dünyanın en büyük 4. Uçak kazası olan dauglas dc 10 uçağının düşme sebebinin de hızlı üretim yapmak adına bazı mühendislik aşamalarının es geçilmesi olduğunu bilirler.
Yani bu uçak öyle rüya uçak falan değil eğer köklü değişiklikler yapılmazsa çok büyük facialara imza atar, şansımız şu ki henüz Türkiye'de uçan 787 yok.
hiç binmediğim için uçak konusunda fikrim yok ancak kaportasında fiberglass kullanıldıysa "metal kullanılmadığı söyleniyor" ineklerin bulunduğu alana park edilmemesi gereken uçaktır..
Yıl itibari ile Boeing company'nin vicdan azabı olmuştur,ticari olarak şirket için bir 777 değildir 30bin satışın üzerindeki 737 ailesi hiç değildir,bizler bir efsane beklerken onlar bir fiyasko ürettiler belki modernize edip yeni bir lansman ile götü biraz toplarlar malum amerikan medyası ve pazar gücü.
aküleri, motosikletlerden de bildiğimiz yuasa firması tarafından yapılan boeing'in son modeli.
ucuza getirmek için dışarıdan tedarik edilen parçalarla yapılan, boeing'in sadece birleştirmesini yaptığını uçağın tanıtımını temmuzun 8'inde 2007 yılında yapmışlar. bunu böyle garip yazmamın sebebi bunun amerikan tarzı tarih söyle sistemi olması. önce ay, sonra gün ve en son yıl. bu tarihi, bu şekilde yazdığınızda 787 oluyor olması sebebiyle seçmişler. ancak tanıtımı tamamen bir düzmeceydi. insanlara uçak diye gösterdikleri şey bir maketti ve asıl önemlisi 2 ay içerisinde uçakların teslim edileceği söylenmişti ancak erteleme erteleme yayınladılar. bu arada firmanın üretim yeri olan washington'da çalışanların greve gitmesine sinirlenen yönetim, çalışanların sendikasının gücünü azaltmak için başka bir yere daha üretim hattı açmaya karar verdi, eyaletler arasında en çok desteği veren güney karolayna yeni hat için seçildi. burada sendika yoktu, arazi ve iş gücü daha ucuzdu.
üretimin büyük bir kısmını burada yapan boeing firması zaten hali hazırda gerisinde kaldığı programdan daha da sapmamak için kalite standartlarını ve üretim prosedürlerini göz arda ederek üretim yapmaya devam etti. bu aşamada parçalarını tedarik ettiği firmaları da denetlemeyen, denetlediklerine de bir yaptırım uygulamayan firma güney karolayna üretim tesisinde çok ciddi kalite sorunları yaşamaya başladı. eğitimsiz, işinin önemini anlamamış ve denetlenmeyen personel ve asıl önem verdikleri şey programa uymak olan ve kalite standartlarına uymayan ve hatta kalite şikayetlerini duymazdan gelen, şikayet edenlerin işlerine son veren bir yönetimle hatalı gelen parçalar birleşince durumun kötü sonuçlar doğurması kaçınılmaz.
siparişlerini alan bir japon hava yolu firması 9 gün sonra akü yanması sebebiyle acil iniş yapıyor, ardında 2 gün sonra da bir başka ülkenin hava yolu firması aynı sorunu yaşayınca ilk başta japon hava yolu firması ardında da abd sivil havacılık bilmemnesi*uçağın uçuşlarını durduruyor. boeing firması bu sorunu aküleri havalandırması olan, izolasyonlu çelik bir kasaya koyarak çözüyor. ya da çözdüklerini idda ediyorlar. kasanın izolasyonu akünün oksijen bağlantısını kesiyor ki yanamasın, yansa bile çelik olması sebebiyle etrafa yayılmasını engelliyorlar. ancak tehlikeli aküler hala bu uçaklarda kullanılıyor.
Faa (abd sivil havacılık dairesi) abd içinde 787 uçuşlarını yasaklamıştır. aynı olay türkiye'de olsa yasaklanmaz teşvik edilirdi. düşünün boeing abd savunma sanayisinin belkemiğini oluşturur. ama konu insan hayatı olunca bu bile sizi koruyamıyor.
yakıttan sağlayacağı tasarruf sayesinde satış rakamlarını yukarı çekip karlılığı arttırmayı hedefleyen boeing resmen boka basmıştır, teknik aksaklığı sümen altı etme imkanın yok, hasır altı edersen teknik arıza sonucu düşen bir uçak boeingi tarihin tozlu sayfalarına gömer, bu projeden edilecek zarar korkunç boyutlarda olacak.
airbus ar-ge çalışanları şuan oturup götlerini açmış şuursuzca gülüyordur, marka prestiji sayesinde hatayı erken kabul ederek zararı asgari düzeye indirgeyebilirler ama bu bile oldukça sıkıntılı durumlar yaratacaktır.
birde ne yaparsa yapsın bu uçakla uçmak istemeyecek bir dünya yolcu çıkacak, hava yolu şirketlerinide sıkıntıya sokacak durum, boeing yönetimi büyük ihtimalle bu işin sorumlu veya sorumlularını özel bir odaya koyup video nun kayıt tuşuna basmıştır,
make your choice, let the game begin.
yaşadığı sorunların çok sürpriz olmadığı uçaktır keza bu uçak sadece yeni bir gövde değil, kullandığı bütün sistemler bakımından yenidir. yaşadığı sorunu tam bilmesem de akü kaynaklı olduğu söyleniyor, büyük ihtimalle elektrik aksamlarında testlerde olduğu gibi yangın çıkıyor. halledilmeyecek bir şey değil gibi ama boeing'in katlanarak birikmiş zararını daha da artıracağı kesin. yine de 10 yıl sonra belki de a-350ile birlikte havayollarının tek tercihi olacaktır. unutmadan belirteyim ki günümüzde en güvenilir uçaklardan biri olarak kabul edinen a-320 ilk testinde ormana düşmüştü.
