daha ismini duyduğunuzda içinizi ürperten kitap. öyle ya kaçmak hem de kimden ya da neyden kaçtığını bile bilmeden kaçmak, kolay şey midir? okurken nedenini anlayamadığınız bir şekilde içinizi huzursuzlaştırmayı ve tuhaf bir şekilde bir yerlerinden yüreğinize dokunmayı başarıyor.
travmatik , arızalı anne ile kızının iç burkan , rahatsız edici kaçışlarını anlatan perihan mağden romanı. okurken öfke, acıma, merak içinde huzursuzluk kaplıyor bünyeyi. hadi iddiali 1*yorum yapalım, bu yılın en 1 incisi.
bir cirpida biten kitaplardan. alisik oldugumuz uslubuyla yazmistir. edebiyat adina, oyle janjanli benzetmelerle, tasvirlerle dolu degildir. zaten kendisinden de boyle bir sey beklemiyorduk, biz istedigimizi aldik. tesekkur ederiz.
"Küçük bir kızı kovası yüzünden aşağılamayı öğrenmiş çocuklar düşün," diyecek Annem yıllar sonra. "O gün orda onların annelerine babalarına derslerini vermek için nasıl yanıp kavrulduğumu düşün. Gözyaşların göğsümü yaktı. Kalbimin tam üstünde ağladın. Ağlattılar seni, boş yere. Öyle çocuklarla oynamana izin vermedim bir daha. Kalbini kırmalarına izin vermedim Bambim."
Annemin beni hiç kimselerin ağlatmasına tahammülü yok. Yalnız ve yalnızca Annem ağlatabilir beni. Ben Annemi ağlatabilirim. Başkalarının bizi üzmesine tahammülü yok Annemin.
"Bizi üzenler cezasını bulurlar Bambim. Bulmaları gerekir. Annen bunun için var. Burada kaldı. Seni üzenlere günlerini göstermek için. Kabalığın ve kötülüğün cezasını vermek için."
Biliyorum Annecim. Onlara cezalarını vermek zorunda kaldığını biliyorum.
eli ayağı öpülesi kadının, başucu kitabı yapılacak kadar güzel eseri..
edit: ilk okumanın verdiği hevesle abartmışım yahu, başucu kitabı filan. ama artık hatmettim sayılır ve rahatlıkla diyebilirim ki, kitap bağımlılık yapıyor kardeşim. ortada çok süper bir kurgu, hikaye filan yok. tamamen perihan mağden'e özgü birşey bu, başa dönüp dönüp okuyasınız geliyor. tuhaf.
Perihan Mağden'in, "Haberci Çocuk Cinayetleri" (1991); "Refakatçi" (1994) ve "iki Genç Kızın Romanı" (2002) romanlarından sonra yazdığı dördüncü romanı. Kitap, birinci baskısını Haziran 2007'de Can Yayınları'ndan yaptı.
Biz Kimden Kaçıyorduk Anne, temel olarak bir anne-kız öyküsü olarak değerlendirilebilir. Adından da anlaşılacağı üzere bir diğer taraftan da kaçış öyküsü. Romanda anne ve kızın tam olarak neyden kaçtıkları söylenmiyor. Mağden'in derdi de zaten onların neyden kaçtıklarını anlatmak değil. Mağden, bir yandan şiddet sarmalında kaybolmak üzere olan günümüz Türkiye'sindeki şiddetle bizi yüzleştiriyor, bir diğer yandan da roman denilen edebi sanatın olanaklarını zorlayarak edebi bir tada ulaşmaya çalışıyor. Kitaba bir diğer açıdan baktığımızdaysa, kitabın Perihan Mağden anti militarizmini de dillendirdiğini görebiliriz.
Romanda olayları genel olarak, Bambi, olarak çağırılan kızın gözünden okuruz. Geri kalan bölümlerde ise diğer gözlemci karakterler olanları kendi gerçekleri çerçevesinde anlatırlar. Anlatım, çocuğun masumiyeti ve öznelliğiyle, diğer anlatıcıların öznelliği ve ilgisizliği ekseninde gizemli bir şekilde akar gider.
Biz Kimden Kaçıyorduk Anne, iki Genç Kızın Romanı'ndan sonra son derece kolay okunur bir kitap sayılabilir. Kısa cümleler romanın tamamında tercih edilmiş. Sözcük oyunları ise neredeyse yok gibi.
dumura uğratan kitaptır. bir solukta okunduğu doğrudur ama bu kitabın sürükleyici bi anlatıma sahip olmasından değil son derece bayağı cümlelerle yazılmış olmasından kaynaklanmaktadır. kitabın başından sonuna kadar bi "bambi" şeysidir tutturmuş gitmiş hanım yazar.
keşke içinde yazanlar da başlığı kadar hakkını verseydi...
reyonlarda "çok satanlar" bölümünde değil de "çok satan çocuk kitapları" bölümünde yer alsa daha uygun olacaktır ki kitabın seviyesi 14-15 yaş grubu çocuklara hitap etmektedir kanaatimce.
ilk başta perihan mağden'in bekar ve yalnız bir kadının kızı olarak, babasız büyümesinden mütevellit, şu anda yaşamayan kendi annesiyle olan sevgi/nefret ilişkisinin bir bölümünü de yansıttığını düşündüğüm kitap.
yazarın radikal'de okuduğum çok eski bir yazısı vardı, annesi henüz ölmüştü ve acısını kaleminden çıkarıyordu sanki..
annesiyle ilgili güzel anılarını filan anlatmıştı önce, ardından "annesini sadece sevmediğini, ondan şiddetle nefret de ettiğini, ilişkilerinde eksik kalmış hiçbir duygu olmadığını" kelime kelimesine böyle olmasa da işte, eklemişti.
bu yazıdan yola çıkarak kitapta bambi diye geçen karakterin (bambi diyoruz çünkü bir adı yok, yada var ve biz bilmiyoruz yada her ne haltsa işte) annesine karşı olası bir öfke patlamasını, nefretini, hiç değilse azıcık ucundan- aradım ama bulamadım. sadece mayhoş bir sonsuz sevme hali.
perihan mağden kendi hikayesini anlatmıyor evet. ama mutlaka, mutlaka değiniyor, değdiriyor şöyle bir, kendi sularına..
bu hatuna karşı beslediğim platonik(!) bir sevgi/nefret hisleri olduğu için, hep yazılarını takip etmek, kitaplarını okumak, röportajlarını incelemek, hatta hatta hayatına dair ne varsa öğrenmek isterim..
işte bu merak duygusunu çok ama çok ama çok az da olsa gideriyor kitap, perihan mağden ve annesinin ilişkisi konusunda.
okunabilirliğinin (en azından benim için) ilk sebebi bu. ikincisiyse, mayhoş bir sevme hali demiştim ya..
işte o mayhoş sevme hali, birbirine sığınıp herkese ve herşeye kapalı olma, iki kişilik bir inzivaya çekilme hali, böyle garip mevzular, garip ve karanlık, okunabilirliğinin ikinci nedenidir kitabın.
sürekli okumak istersiniz, geriye dönüp aynı yerlerini bir daha.. tuhaf kitap vesselam.
bol otel değiştirmeli bir tatilin ardından aklıma geldiğinden, ve tatil boyunca da bir daha okuyacağım diye kendime söz verdiğimden, eve gelir gelmez elime aldım, bırakmadan da bitiriverdim.
yine son kısmı etkiledi. yine, herkesin ısrarla bahsetme gereği duymadığı, belki de çekindiği şu son kısım:
"...ama düşerken yere, böyle son bi baktı sanki hepimize. gülüyodu sanki. hani böyle, amınıza koyiim sizin der gibiydi. yüzü öyleydi...
...ama gülüyo muydu ağbicim? gülüyodu. sikerim ulan belanızı cümlenizin! der gibiydi suratı...
...ama bizim üsteğmen başında dikilip kafasını postalladı ya, orda ben harbiden bittim. ölmüş zaten kadın. taramışsın, delik deşik etmişsin. daha ne tekmeliyorsun kadının kafasını?"
ne bileyim ya... ne diyebileyim...
"sonuç olarak yerde yatan bi kadın, bi anne. ölmüş, bitmiş, gitmiş. niye başını tekmelersin ki? başını başını? öyle bi kinle? kimin kini? niye? neye?"
...
