geçmişteki örneklere bakarak daha da anlamlandırılabilecek toplumsal realite halini alıveren olgu. hakikaten birçok buluşun kökünde, toplumsal yenileşme hareketlerinin dinamiğinde sıradışı kimliklerin hayat serüvenlerinin payını görürüz. hani şu ezberci eğitim sisteminin en büyük darbesi belki de özgür düşünen birey tanımayışında yatar. aykırı düşünmek, olgunun farklı pencerelerine girip çıkmak kabul edilmez/ desteklenmez. bu dediğim dedik yapı, peşisıra mağdurlarını da yaratır doğal olarak. halbuki toplumsal yenileşme, gelişme hareketlerine temel dinamiği aykırı düşünen farklı bakış açılarıyla olgulara zenginlik katan insanların katkısı yadsınamaz. tektip düşünceden/ kabulcülükten/ teslimiyetçilikten evrensel mana da bir yenilik nasıl beklenebilir?
bir kültürün içinde ortamı icabı özgür fikirlerin dolaşımı bu bağlamda olması gerekendir. özgür düşünen beyinlerin hapishanelerde, yahut beyin göçüyle çok uzaklarda olması o topluma bir şey vermez. eğitim siteminden başlayan olgu toplumsal sosyal yapının rahatlığıyla yeni fikirlere ortam yaratabilmelidir. unutmamalı ki, kültür-sanat-bilim-felsefe geniş açıdan bakabilen evrensel değerleri özümsemiş insanların aykırı dediğimiz fikirleriyle gelişti.
aykırı bilinçleri ötekileştirmek öcü olarak bellemek ve ondan korkmak kısır döngü tetikçisi. kültürel zenginlik düşmanı... es geçmemeli. yeni fikirleri desteklemeli! gelişmişlik için...insanlık için...
adı üstünde "yenilik" ten bahsedebilmek için bile hali hazırda var olandan farklı bir yapma etme olmalıdır. hali hazıra uygun olan bakış açıları bırakın durumu geliştirmeyi kıyısından köşesinden dönüştürmeyi bile akıl etmez, etmez zira buna ihtiyaç ta duymaz. ihtiyaç duyanları da bir şekilde yaftalar, asosyal ya da deli olarak damgalar, en iyi ihtimalle çılgın deyip güler geçerler. talep edilen yeniliği ya da gelişimi, bütün bu yaftalanmaları sineye çekerek temellendiren ve bunu yaşayan insanlar hayata geçirebilir ve tarihte de böyle olduğunun yüzlerce örneği görülmekte.
demokrasinin insanlara uzun vadede faydalı gelişmeler sağlamasının nedenlerinden biridir. totaliter rejimlerde rejimi destekleyenler dışındaki fikirler susturulur ve bastırılırken, demokrasilerde farklı fikirler ortaya konabildiğinden, değişik fikirlerin getirebileceği olumlu sonuçlardan yararlanabilme şansı ortaya çıkabilmiş olur.
