Birinci Kanal harekâtı veya Birinci Süveyş Savaşı, Osmanlı'nın I. Dünya Savaşı sırasında Süveyş Kanalı'na düzenledikleri harekât.
Harekâtın amacı ingilizleri Mısır'da tutarak, batı cephesine kuvvet göndermelerini engellemek ve mümkün olursa, Mısır'ı kurtarmaktı. Eğer kanal geçilebilirse, mısırlı yurtseverlerin osmanlı ordusunun yanında, ingilizlere karşı ayaklanacağı umuluyordu. Harekât 4. Ordu komutanı ve Bahriye nazırı Cemal Paşa'nın komutasında gerçekleştirilecekti.
25 bin kişilik Osmanlı kuvvetinin 14/15 Ocak 1915 gece yarısı, toplanma bölgesi olan Gazze - Birüssebi (Beersheba, günümüzde israil) hattından ileri yürüyüşe başladı.
Büyük güçlüklerle Tih Sahrasını aşan Osmanlı birlikleri 2-3 Şubat gecesi Timsah Gölü ile Acı Göl arasındaki bölgeden kanal'a taaruza geçtiler. 25. Fırka'dan beş tabur kıyıya indikten sonra dumbaz denilen çelik kaplı teknelerle karşı kıyıya doğru ilerlemeye başlandı. Ancak, ingiliz kuvvetleri şiddetli bir ateşle karşı koydu; dumbazların çoğu battı; kıyıya ulaşmayı başaran 600 kişi şehit düştü ya da esir oldu. 3 Şubat 1915 sabahı gün ağırdıktan sonra harekât sahasında bulunan Cemal Paşa, verilen ağır kayıp karşısında kanalı ele geçirmenin imkânsızlığını anlamış ve kuvvetlerini geri çekmeye karar vermişti. Geri çekilen Osmanlı kuvvetleri 15 Şubat'ta Gazze - Birüssebi hattında mevzilendi.
Bu harekâtta Birussebi'ye gönderilen dört Osmanlı uçağı hiçbir faaliyet göstermemiş buna karşılık Fransız ve ingiliz uçakları keşif, gözetleme ve topçu ateş tanzimi yapmak suretiyle Osmanlı kuvvetlerinin kanala karşı taarruzlarını ateş altına aldırmış, kendi kuvvetlerine hava destek hizmeti yapmışlardır.
birinci dünya savaşı sırasında osmanlı ordusunun mısır'ı geri almak amacıyla süveyş kanalı üzerine düzenlediği harekat. alman gazıyla ve kifayetsiz güç ve donanımla yapılmış ve kayıplarla ve başarısızlıkla sonuçlanmıştır. bu başarısızlıklardan sonra osmanlı kuvvetleri sina yarımadası'ndan çekilerek filistin'i savunmaya yönelmiştir.
