bilindiği gibi wikipedia adlı sanal ansiklopedinin en büyük özelliği insanların katkısına açık olmasıdır. ancak son zamanlarda durum biraz şöyle farklılaşmıştır ki; bu siteye kullanıcı tarafından girilen veriler, çeşitli istihbarat örgütlerince (ki bunların başında cia vardır), medya organlarınca, hükümetlerce ve özel şirketlerce dezenformasyona uğratılmaktadır. yani sorgusuz sualsiz değiştirilmektedir.
olayla ilgili bir haberden alıntı şöyledir;
internet kullanımının yaygınlaşması "daha demokratik" kaynaklara ulaşılabilmesinin önünü açıyor. Bu kaynakların başında ise 26 dilde yayın yapan, 6 milyona yakın makale sayısıyla Wikipedia geliyor. Bilgisayarı ve interneti olan herkesin katkı sunabileceği wikipedia, isimlerin gizliliği nedeniyle gizli servislerin, devletlerin ve şirketlerin tahrifatlarına maruz kalıyor.
"Çanakkale Savaşı" başlığının altındaki savaşın sonuçlarına "Rusya'da Ekim Devrimi oldu" gibi yorumların girilmesi masum hatalar olarak kalsa da örneğin Lübnan Savaşı, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi, CIA ve George Bush gibi başlıklarda alenen tahrifatların yapıldığı belli oluyor.
2006'daki Lübnan Savaşı Vikipedia'ya katkı sunan bir yazara göre "Hizbullah'ın israil askerlerini kaçırması ve aynı gün israil'e füze saldırısında bulunması" ile başlarken, savaşın sonucu ise "israil'in kesin zaferi" ile bitiyor. Lübnan Savaşı'nda düzenli olarak gazete okuyan bir yazarın bile hiçbir kaynağa bakmadan böylesi bir makaleyi yazması ise imkansız, tabii "kasıtlı" değilse! Benzer bir çarpıtma ise Filistin Halk Kurtuluş Cephesi'nin sayfasında yer alıyor. Bir yazar, daha sonra değiştirilse de, örgütün israil istihbarat servisi Şin Bet ile yakın ilişkileri olduğunu yazabiliyor. Bunun gibi anonim tahrifatların dışında Wikipedia'da ispatlanmış dezenformasyonlar da mevcut.
New Mexico'daki Santa Fe Enstitüsü mezunu Virgil Griffith'in yazdığı WikiScanner (VikiTarayıcı) adlı program, internete bağlanarak Wikipedia'daki değişiklikleri otomatik olarak tarıyor. Bugüne dek anonim kalan internet protokol numaralarını (IP) da gösteren program, hangi maddenin kim tarafından değiştirildiğini belirliyor. Kalifornya Teknoloji Enstitüsü'nde yüksek lisans yapan Griffith'in geliştirdiği yazılım, Wikipedia tarafından da destekleniyor. Program şimdiye kadar onlarca dezenformasyonu ortaya çıkarmasıyla ünlendi.
Programın ortaya çıkardığı tahrifatçılardan biri tanıdık. Bugüne kadar onlarca medya manipülasyonunun arka planında bulunan ABD istihbarat Servisi CIA, Wikipedia içinde çeşitli başlıkları keyfi biçimde değiştirdi. Irak işgali, iran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad, George Bush sayfalarını değiştiren yazarların CIA binasından bağlandığını yakalayan wikitarayıcı, Ahmedinecad'ın başlığına "Wahhhh" gibi bir ünlemin ya da Irak'ta ölen ABD askerlerinin sayısının "tahmini olduğuna" yönelik bilgilerin nereden girildiğini de ortaya çıkardı.
Bir diğer tanıdık isim FBI ise, ABD'de yürürlüğe giren anti-terör yasalarını eleştiren paragrafları değiştirirken, Guantanamo Üssü'ne ait fotoğrafları da Wikipedia'dan çıkardı.
Bir tahrifatçının da Vatikan'dan bağlandığı, Katolik kökenli irlanda Kurtuluş Ordusu'nun siyasi kanadı olduğu iddia edilen Sinn Fein lideri Gerry Adams'ın profilinde değişiklik yaptığı görülüyor. Adams'ın 1974 yılında işlenen iki cinayetle bağlantısını kanıtlayan gazete haberleri siteden silindi.
Avusturya Hükümeti'nin de bir ekip kurarak Wikipedia'daki bilgiler üzerinde oynadığı daha önce ortaya çıkmıştı.
Yine de Wikipedia tahrifatları sadece istihbarat servisleri ve devletlerle sınırlı değil. Örneğin, ABD medyasının devleri New York Times, Wall Street Journal karşılıklı olarak birbirlerinin sayfalarında olumsuz değişiklikler yaparken en büyük savaş Fox Tv ve MSNBC arasında yaşandı. Fox News siyasi yorumcusu Bill O'Reilly hakkındaki Wikipedia maddesinin MSNBC bilgisayarlarından değiştirildiği ortaya çıktı. Buna karşılık Fox News de, MSNBC muhabirlerinin sitedeki profillerine küçük düşürücü ifadeler ekledi.
Çalışanlarına karşı katı tutumu ile bilinen WalMart hakkındaki eleştirileri değiştirirken Vikitarayıcı'ya yakalandı. Benzer şekilde ABD'deki elektronik oy makinalarının üreticisi Diebold şirketi hakkındaki olumsuz eleştirileri içeren 15 paragrafı silerken yakalandı.
internet kaynaklarının herkesin erişimine açık olması bir "oto denetim" anlamına gelse de bireysel kullanıcıların wikipedia örneğinde olduğu gibi kurumlar ya da istihbarat servisleriyle başa çıkması zor gibi görünüyor. Bu nedenle "ABD Başkanı Kennedy'yi öldüren kişi iki yıl Sovyetler Birliği'nde kalmıştı" gibi, gerçekliği olmayan iddiaları temizlemek bireysel kullanıcı için son derece zorlaşıyor. Dünyanın en büyük sanal ansiklopedisi gibi kaynakların "referans" olmaktan çok dezenformasyon kaynağı olması ve tarafsızlık ilkesini sorgulatması kaçınılmaz. Dahası vikitarayıcı gibi başarılı örneklerle bazı dezenformasyonlar ispat edilse de, bu yazılımın yeterliliği de tartışmaya açık. Çünkü, dezenformasyon belirli bir kurumun binasından yapılmıyorsa "masum hata" olarak kalabiliyor.
