* yazdığı kitaplarda kendisinden bahsetmemesine bozulmuş olabilir. belki de, yazdıklarının çıkarlar uğruna değiştirilmiş olabileceğini düşünüyordur. belki de kitap yazarken, sadece o dönem için kullandığı ifadelerin universal olamayışını saçma buluyordur. belki de; kadınları erkeklerin sapıklıklarından korumak için yine kadınların cezalandırılmasını saçma buluyordur. Belki de; kitaplarına inanmıyordur. dinlere ya da... Tanrı denen varlık ise olması gereklidir sanki. Bir şekilde insan buna inanmak istiyor, dünya üzerindeki adaletsizlikleri gördükçe. Tam tersi de olabilir tabii: dünya üzerindeki çarpıklıkları gördükçe, tanrıya inancı kalmamıştır. Her şey olabilir yani. kitaplara, dinlere inanmamak mantıklı, akıllı bir insan için çok kolaydır aslında; ama yine de Allah'ı reddedebilmek bu kadar kolay değildir. bak şimdi ben de merak ettim neden inanmıyorlar diye.
1.hiç bir yaratıcı yine kendi yarattığı bir mahlukatı kurban istemez.zira istediği zaman verdiği canı almaya muktedir olması lazımdır.
2. tanrı insanların beyniyle ya da mevcut teknik imkanlarla çözemediği gizemleri aftettiği bir üstünlüktür. depremin nedenini dünyayı boynuzları arasında taşıyan öküzün sinirlenmesi olayına bağlayan insanoğlu öküze tapmaya başlamıştır. nil nehrinin taşkın yapmaması için tanrısallaştırılmış ve nil'e bakire kız adak olarak sunulmuştur.
sonuç itibariyle tanrı insanoğlunun inanma ihtiyacından doğmuştur. mısırlının tanrısı nil, eski türklerin tanrısı dağ, cahiliye devri araplarının hubel olabilir. rütüellerdeki tanrı tanımları birbirinden farklı ise tanrı nın varlığı da şüphelidir.
inanmamasını gerektiren bir takım duygu ve düşüncelerdir. çoğu zaman inanmamaya davet eden düşünceler ana sebepmiş gibi görünür; kişi bu düşünceleri okumak veya dinlemek yoluyla onların etkisi altına girer ve bu etkiyi bir inanç haline getirir. ama aynı düşüncelerin onu etkileyip bir başkasını etkilememesi de gösterir ki, tek sebep düşünceler değil, aynı zamanda duyugulardır da. kalbinde böyle bir duygusu yoktur; içinde yoktur, ailesinden ve çevresinden de almamıştır. bu durumda inanmaması normaldir. ona illa da inan diye dert anlatmaya çalışan aptaldır. o, felsefi tabiriyle bir atesist, sosyolojik tabiriyle bir "allahsız"dır. kimse onu "inan" diye zorlayamaz.
ama ayıp olan bu değildir. bir kişi inanmayabilir ve bu durumda allah onun için yoktur. ama onun için olmaması, başkaları için de olmamasını gerektirmez. oysa inançsız, çoğu zaman kendi inanmamakla kalmayıp, inananlara karşı militan bir konum almaya gider. inananların inançlarıyla alay eder, onlara nefret kusmaya ve inançsızlığın fanatizmini yapmaya soyunur. işte asıl ayıp budur ve tarih boyunca inananların tepkisiz kalmadığı durum da budur. inançlı kişi ona şöyle bakar: "sen ister inan, ister inanma; çok da şeyimde. ama benim inancımla alay etmeye kalktın mı, orada dur. unutma ki, her devirde inançlar, insanların uğrunda öleceği ve öldüreceği değerlerin başlıcasını teşkil ederler."
işte böyle olduğu için de kriz başlar. çünkü hiç kimse kendi inancına ve kutsal değerlerine sövdürmek istemez.
