insanlık tarihi boyunca hep bir şey öğrenmeye çalışmış, yeni bilgiler edinmiştir. bilgi; insanlığın ilerlemesinde öenmli bir olgudur. bilgi sayesinde ufkunu genişleterek, özgür düşünceyi etkin kılmıştır.
günümüzde ise bilgiye ulaşmak kolaylaştı. her yerden, her şekilde, her türlü bilgiyi kolayca bulabiliyoruz. peki yazının başında iddia edildiği gibi bilgi insanı özgürleştirir mi?
bundan 28 yıl önce kapitalist sistem büyük bir krizin içindeydi. tüketim toplumu felsefesini bir türlü oturturamayan kapitalizm, yeni liberal politikalar eşliğinde yeni bir açılım sundu. teknolojinin yardımı ile bu topluma yeni bir ad koydu burjuva iktisatçıları ve sosyologları: bilgi toplumu.
bilgi toplumunda bilgiye kolayca ulaşılması ve bilginin tüketilmesi hedeflenmiştir. tüm sosyal hakların, kazanılmış hakların üstünden silindir gibi geçildiği bu dönemde, sistemin tüm üstyapısını yani egemen ideolojisini bütün topluma kabul ettirilmesi gerekiyordu. işte bilgi çağında bu teknoloji ile sağlandı. tek tip insanın ortaya çıktığı bu dönemde özgürlük nidaları atılmaya başlandı. işte bu noktada tek tip insanın yaratılması özgür düşünceye ket vurmuş oldu. bu noktada bilgi insanı özgürleştirmekten çok, onu bir köle haline getirmeye başladı. egemen ideolojinin ve bilginin mutlak bilgi olduğunu iddia eden savlar o kadar içimize işledi ki; onu ne kadar reddersek edelim, hayatımızda yok sayamıyoruz, bilgi çağı toplumunun bize verdiği tüketim fikrini aklımızdan atamıyoruz. üstelik bu tüketim çılgınlığını görmekte bile zorlanıyor en berrak bilinçler bile.
hayatımızın içine edildiği, bizi sürünmeye mahkum eden şu günler insanlığa yeni bir yol ayrımına getirmektedir. sadece bilgi, ne kadar doğrudur? bu yazıda şüphecilikten bahsetmiyorum, fakat sadece bilmek insanı özgürleştirir mi yoksa onun kaynağı mı bizi özgür kılıyor. işte bunun farkındılığına vardıktan sonra ancak özgürlüğün ne olduğunu tekrardan anlamaya başlayacağız.
özgürlük kavramı doğaya dönmeyi ifade etmediği gibi, bilgi ancak ve ancak doğru olduğunda insanı özgür düşünceye götürür. yoksa öyle teknolojiydi, karnın tok olmasıydı faso fiso. bu önermelerden yola çıkıp hitler almanyasındaki teknoloji gelişmişliğinin özgür düşünceye yol açtığını ya da amerika'nın özgürlüğün ülkesi olduğu ana fikrine kapılırsınız hepsi o.
şimdi ben sınıfımdaki arkadaşların tenhalarda ne yaptığını biliyordum. onlarla konuşurken sıkılıyordum. ne yaptıklarını onlara söyleyince artık onlar benimle konuşurken sıkılıyorlar. * demek ki bilmek insanı sınırlıyor.
öğrenilen veyahut öğrenilmek istenen bilginin ne denli yararlı ve doğru olduğuna bağlı olarak değişebilen durumun unsurudur insanı özgürleştiren bilgi.
