toplum - birey karşılıklı etkileşimiyle oluşan benlik bilinci sosyolojinin sembolik etkileşimcilik başlığı altında george herbert mead e göre: bireyin toplumsal kimliğinin farkında olması durumudur. benlik bilinci bireyin ancak kendisine dışarıdan bir nesne olarak bakabilmesi koşuluyla gerçekleşebilen bir kavramdır.
birey davranışlarıyla hayat boyu belirli roller oynamak durumundadır. başka bir deyişle başkalarının kendisinden beklediğini düşündüğü davranış biçimine göre değişkenlik gösterebilen eylemlerde bulunmaktadır. mead ben beni/bana kavramları ile, ( ben; bireyin bir bütün olarak kendi hakkındaki düşüncesi Beni/bana; herhangi bir anda diğer insanların bireyden beklenen davranış ve tutuma göre sergilediği davranıştır.) ifade ettiği bir denge/dengesizlik durumunu ifade eder.
diğer canlılardan farklı olarak zihinsel bir mekanizmayla dünyaya gelen insan toplumsallaşma adına belli amaçlara uygun davranışlar geliştirebilir yani uyarlanabilir. bu uyarlanma sürecinin en önemli unsurunu oluşturan dil zihinsel faaliyetlerimizin ilk ve en temel sembolüdür. toplumsallaşma adına karşılıklı etkileşimle dil sayesinde içinde bulunduğu topluma uyumlu anlamlar ve semboller geliştiren birey kendine bir benlik bilinci oluşturur nihayetinde.
toplum etkileşim halindeki bu bireylerden oluşuyorsa o zaman toplum zihin ve benlik olmadan varolamaz. önermenin diğer enteresan yüzü ise; bireyin içinde bulunduğu toplumun kendisine biçtiği rol, kendisinden beklenen davranışlar bütününden oluşan benlik bilincinin ne kadarı aslında kendine ait?
içinde bulunduğumuz toplumun ne kadar nesnesi olabiliyorsak o kadar uyumlu benlik bilinci yüksek bireyler haline geliyoruz.
ben dediğimiz şeyin gerçekte ne kadarı bizi ifade ediyor aslında?
