Düzensiz asker. Osmanlı zamanında, Savaş çıktığı zaman atlı ya da yaya orduya katılan gönüllülere deniyordu. Bunlar, asıl ordu birlikleri arasına sokulmadan düzende tutulmaya çalışılırdı. Daha çok Dobruca Tatarları ile Tuna Kazaklarından alınan başıbozuklar, son dönemlerde disiplinsizlikleriyle dikkati çektiler. 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı'ndan sonra bu şekilde yardımcı asker alımından vazgeçildi. Başıbozuk deyimi de sivil halk için kullanılmaya başlandı. Örneğin, tiyatro gibi seyirlik yerlerinde tarifelerde "asker, talebe, başıbozuk" gibi sözcükler görülüyor; istanbul'a gelen işsiz güçsüzlere de bu ad veriliyordu.
