ben de özledim ben de
resmin var şu an elimde
sana koşmak isterim de
derman yok dizlerimde
birinci dizedeki "de"ler bağlaçtır dahi anlamındadır ayrı yazılır.
ikinci dizedeki "de" kalma bulunma bildirir ektir bitişik yazılır.
üçüncü dizede zaten "de" yoktu onu ben ekledim ama bağlaçtır.
dördüncü dizedeki "de" de kalma bulunma bildirir ektir.
-kendini bi bok sanan
-her fırsatta ayrı yazıldığını belli eden
-diğer bağlaçları adam yerine bile koymayan
-birisi dahi anlamına gelen , birisi ise ilgi eki bile olamayacak derecede ilgisiz
bu eklerin ayrı mı bitişik mi yazıldığını saptamak şöyle kolaydır.
-e ve -ki eki sonuna geldiği kelimeden silindiğinde eğer anlam çok da değişmiyorsa ayrı yazılır, değişiyorsa hatta cümle tamamen yerinden oynuyorsa bitişik yazılmalıdır. deneyin görün.
cumle icerisinde yanlis kullanilmasinin insanlara neden bu kadar zor geldigini anlayamadigim, ama buna ragmen bir insan evladinin da cikip 'ben bu kurali bilmiyorum bana ogretir misin?' demedigi, hatta hatanin farkinda bile olmayip es gectigi, yanlis kullanimi beni uyuz eden dilimizin guzide ekleri.
bağlaç olan "ki":
*cümlede açıklama anlamı verir,
*cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı bozulmaz,
*çekimli fiillerden sonra gelen "ki"ler daima bağlaçtır.
"sandım ki o buraya bir daha gelmeyecek."
bağlaç olan "de":
*cümlede başka şeylerin de olduğu anlamını verir,
*cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı daralır ama bozulmaz,
*bağlaç olan "de" ünlü uyumuna uyar yani "de" "da" olabilir. ancak ünsüz uyumlarına uymaz yani "te","ta" olmaz.
"Alanya'ya giderken aspendos'a da uğradık."
Türk insanlarının pek sevmediği, barışamadığı eklerdir. inatla hep bitişik yazılır. Hayır ilkokulda öğrenmeyebilirsin tamam ortaokulda niye öğrenmedin bunun daha lisesi var orda niye dinlemedin acaba, diye deliriyorum birileri yanlış yazdığında. Ama işte dile getiremiyorsun.
