insan beyninin ne kadar eşsiz çalıştığının bi kanıtıdır. burnunuza gelen kokunun sizleri yıllar önce yaşadığınız bi ana, bi ortama götürmesidir. mesela bi anda gelen bi koku çocukluk yıllarında arkadaşlarınızın evinde oynadığınız bi anınızın canlanmasına neden olabilir ve buna neden olan kokunun tarifinin yapılması imkansızdır. o oyunun veya bi parfümün kokusu değildir, o ortamın kokusudur, anın kokusudur.
edit: yazarken yapmasalar bari dediğim osuruk espirisi girdinin 9. dakikasında gelmiştir.
körüklü otobüste yaz sıcağında ter kokusu eşliğinde otobüse yeni binen ve belli ki duştan da yeni çıkmış olan kadının şampuan kokusu sevgiliyi hatırlatır eski zamanlardan.
girilen tuvaletteki deterjan kokusu şanlıurfa'da askerlikteki "herkes şafağı kadar konuşsun" geyiği altında yapılan eğlenceli köpüklü şakaları hatırlatır.
izmirkemeraltı'nda eski bir hana girdiğinde gaziantep'teki bakırcılar çarşısının kokusu gelir burnuna kesik kesik.
küçük kuzene ders anlatmaya çalışırken kaleminin ucunu açtığındaki o tahtamsı odun kokusu, bir sıraya dört kişinin oturduğu o ilkokul yıllarını hatırlatır.
ve en önemlisi eskişehir'de okurken annenin yolladığı mektuba kendi parfümünü sıkmasıdır. işte o koku, her şeyi açıklar. tüm sevgiyi hatırlatır.
hafızanın yuh dediğim adamı fıtık eden hali bu yüzden bitiremediğim onlarca pahalı parfüm kokladığımda bilim kurgu filmi kıvamında anlar yaşatmak suretiyle beni kokunun kullanıldığı anlara götürüp adamı hasta etmesi parfümün içinden öcü çıkacak gibi parfüm kapağı açma fobisi.
benim gibi detayların sürekli bir şeyleri hatırlattığı hafızayı canlandırdığı biri iseniz çok şey ifade eder. bir koku koskoca bir anıyı hatırlatır, yaşanılanları.
Geçmişte yaşanılan bir anı, bir süreci, ya da bir insanı hatırlatma özelliği vardır.
Mini mini bir çocukken, annemin en yakın arkadaşının kullandığı tarçın ağırlıklı baharat kokulu parfümü vardı.
Hatun, parfümü sıkmaz, boca ederdi mübarek.
Geldiğinde, evimiz, barkımız, üstümüz başımız hatta kedimiz safiye' nin bile tüylerine sinen ağır ve bayıltıcı kokusuyla hafiften sarhoş olurduk.
Benim için tarçın kokusu eşittir türkân teyzedir meselâ.
O kokuyu duyduğum an, meselâ tarçınlı bir kek, kurabiye yesem, aklıma, kokoş, , bedeni Minnak, yüreği Kocaman o kadın gelir.
