haz duygusunun yalnızca tatlı ve hoş şeylerden değil, bazen de insana çeşitli biçimlerde zarar veren yahut damak tadı veya tensel olarak kimilerine hoş gelmeyen şeylerden de zevk alınabileceğini ifade eden insani bir söylem. ne diyor rousseau, Bütün zevkleri hissedebilmek için, ufak tefek ıstırapları hissetmek lazımdır.
