bay kelimesinin zıttıdır.
bayan-bay, kız-oğlan, kadın-erkek
kadın demek yerine inatla bayan diyenleri anlayamıyorum. daha nazik olmaktan ziyade komik oluyor.
ayrıca: bayan basket değil kadın basket.
Ülkemizdeki Feminizmle alakası olmayan sikik feministlerin, hayatları boyunca Türkçe'yle ilgilenmemiş lakin durup durup bu konuda en büyük Türkçeci kesilen Türkçe katliamcılarının, Türk dil devrimini yani uluslaşmayı içine sindirememiş liboş, entel, yobaz tayfasının bir tarafına batan sözcüktür.
Arkadaş sen ne feministsin, ne dil bilimci, ne de entel. Bu ülkeye kadın haklarını getiren, bilimi getiren gerçek entelektüeliteyi ortaya koyan dilimize bu sözcüğü kazandıran Türk dil devrimini yapan kadrodur, insanlardır!
sizler küçük dünyalarınızda oynamaya devam ederken bu insanlar Türkiye'yi yeni baştan yaratmışlardır.
ha bir de ingilizce'de benzer lakin büyük ayrılıkları da olan tek bir olayı, durumu vsyi karşılayacak birçok sözcük var işte bu yüzden Türkçe yetersiz diye götünüzü yırtmaz mısınız?
boş ve gereksiz kadın hakları savunuculuğu yapacağınıza gidin de 80lerde işgücüne katılım oranı 2010lara göre ne kadar fazlaymış onun hakkında yakının onun için uğraşın. Kadının kapitalist toplumda özgürlük denilerek metalaştırılmasının ne kadar arttığından yakının, reklamlarda, kliplerde, şarkılarda, filmlerde yani sanatın populer kısmında kadın nasıl kullanılıyor onları inceleyin.
gerçi Bayan kullanılmasından rahatsız olan sözde feministlerin çoğu bu kapitalist düzende sağlam tüketici ve kapitalizmin onlara biçtiği cinsiyet rolünü çok da güzel üstlenen hatunlar. Ha bir de bu cinsiyet rollerine çirkinliklerinden ötürü tepki gösterek sözde feminist olanlar var o başka bir konu. Ama tepki ideolojisine sahip hiç kimse gerçek ideolojiyi benimseyemez bunu da belirteyim.
erkek sözcüğünde olduğu gibi, dişi cinsiyetteki insanların hepsini kapsayan bir sözcük, sıfat bulunmadığından dolayı kimi zaman kullanılması zorunlu olan kelime. mesela misal olarak bir örnek vermek istiyorum; bildiğiniz üzere geçtiğimiz günlerde dünya kadınlar günü dolayısıyla etkinlikler düzenlendi. bu etkinliklerin birinin olduğu bir mekanın kapısında "bütün bayanlara giriş ücretsizdir" yazıyordu. bu noktada ben de, bu konuda hiçbir zaman bitmeyen tartışmalar olduğundan hareketle düşündüm, bayan kelimesinin yerine ne olabilirdi diye. sonuç: hiçbir şey!
bütün kadınlara giriş ücretsizdir (15 yaşındakine de kadın diyorsanız sorun yok, bu işin bekaretle de ilgisi yok)
" kızlara " " (takdir edersiniz ki bu da olmaz)
" kadın ve kızlara " " (zorlama, saçma sapan)
" dişilere " " (işin içine hayvan da giriyor bu sefer, böyle yazanı döverler, sonra söylemedi demesin)
hatun diyin, hanım diyin sonuç değişmez.
" bayanlara " " (mecbursunuz, bunu kullanacaksınız)
kıssadan hisse: kadın kelimesinin kullanılabildiği yerlerde bayan demek, tabii ki gereksiz ve anlamsızdır. fakat her zaman ve durumda "kadın" uygun düşmeyebiliyor, "bayan"ın kullanılmasının zorunlu olduğu durumlar da var. ya da en iyisi hep birlikte tdk'ya başvuralım, bütün dişi cinsiyetteki kişileri kapsayan yeni bir sözcük bulsun, biz de rahat bir "oh be" diyelim.
bayan kağan avar imparatorluğunun kurucusu. 565 yılı. bugünkü bayan kelimesi götten uydurma uydurukça bir sözcüktür. kullanmayınız. kullandırtmayınız. (bkz: baybora)
kadınlar için kullanılan hitap şeklidir fakat bu bir hitap kelimesi değil tanım kelimesidir bu yüzden 'bayan bakar mısın?' gibi bir kullanım hoş karşılanmaz. kadınlar 'hanımefendi'yi tercih eder.
ülkemizde birtakım kimselerin, polisin, hırsızın, muhabirin, gazetecinin, sunucunun, minibüscünün, öğretmenin, kapıcının, elektrikçinin, apartman yöneticisinin, hedenin hödönün kullandığı bir cinsiyet belirtisi olmayan kelimedir...
-bayanı arkadaki arabaya alın(polis)
-müdür eve bir girdim bayan yatıyor(hırsız)
-mikrofonumuzu burdaki bayana yöneltiyoruz(muhabir)
-bayanlar eylem yaptı(sunucu)
-kazada 20 yaşında bir bayan yaşamını yitirdi(gazeteci)
-1200 lira bayan(minibüscü)
-bayan arkadaşlarımıza saygılı olalım(öğretmen)
-üst kata bayan taşınmış(kapıcı)
-bayan bu prizi değiştirmek gerek(elektrikci)
-bayan bu ayki aidatınızı ödememişsiniz(apartman yöneticisi)
şeklinde de örneklendirebiliriz,
fakat bunları asla "bay" kullanırken görmeyiz
buda bay ve bayan kelimelerinin tek başına bir hitap şekli olmadığından kaynaklanıyor olsa gerek.
bu durumda neymiş,
bayan cinsiyet belirtmezmiş, aslı "Kadın" dır.
en hıyar, en dengesiz, en kıro, en puşt, en dallama adamların kullandıklarında kendilerini kibar zannetmelerini sağlayan, bağyan!! olmamama rağmen beni bile gıcık eden sıfattır. bu kelimenin yerine 3. bir kişiyle konuşulurken kadın, bizzat kişiyle konulurken ise hamfendi denmesini tercih ederim.
esra ceyhan adındaki blair cadısının "kadın" sözcüğü yerine sürekli teleaffuz ettiği kelime. hatta "kadın" diye hitap eden konukları uyararak "bayan" demesini ısrar ederdi. *
Doğal yaşam alanı minibüsler ve (bugün gördüğüm kadarıyla) Uludağ'dır. Hakkında çeşitli tevatür almış yürümüştür. Yok işte seyredilmekten hoşlanıyorlarmış, iyi beslersen dört-beş doğum yapabiliyorlarmış filan.
Memleketimde bekaret meselesi ile ilintili olarak kullanılması pek hoş karşılanmayan "kadın" kelimesinin bu talihsiz çapsızlığının sonucu olarak, aslında Türkçe ile pek de bağdaşmamasına rağmen kullanılagelmiş ve okuduğunuz satırların yazarı fakiri bir hayli baymakta olan kelime.
Kadın kelimesinin karşı cins için karşılığı adamdır.
Kadın kelimesi ne kadar antipatikse, adam kelimesi o kadar karizmatiktir.
**
Yeni yetme mankenimiz Şamdan dergisine, anatomi bilimine göndermeler yapan fotoğraflarının altına fon olması niyetiyle, röportaj veriyor ve hayalindeki erkeği anlatıyor :
"Adam gibi adam olsun yeter..."
Breeeeeehhh!!
**
Fakat güzide Türkçemiz bu haksızlığın intikamını kız-oğlan ikileminde fena halde almaktadır erkeklerden.
Kız ne kadar sempatikse, oğlan o kadar iticidir hatta bazı durumlarda kavga sebebidir.
Kaşınan bünye :"Senin için oğlancı falan diyolar??? Ne iş??..."
Levye : "ÇTTOONNNKK..."
**
Fransız ekolünün etkisi ile hanım ve bey kelimeleri kesmemiş olacak ki mösyö ve madam kelimlerinin Türkçe karşılığı olarak dilimize sokulmuştur bay ve bayan, fakat pek rağbet görmemiştir. Çünkü hali hazırda kullanılan hanım ve bey gibi iki şık kelimemiz vardır. Her ne kadar bu iki kelime bay ve bayan kelimelerinin kullanılış amacını ve yerini tam olarak ikame etmese de anlaşılan o ki halkımız "Mr. and Mrs. Brown" tarzı bir kullanımı benimseyememiştir.
Kaç tane davetiye gördünüz ki "Bay ve Bayan Yılmaz" şeklinde gönderilmiş?
"Ahmet Yılmaz ve Eşi"'dir bizim davet etme tarzımız.
Asıl davetli olan "eş" olsa bile.
**
Bay ve Bayan kelimelerini gündelik hayatta nadir olan doğru kullanabilme fırsatlarından birini böylece heder ettikten sonra Sayın kelimesine toslarız.
Evet bizim birde "unisex" bir hitap tarzımız vardır; Sayın.
Bu kelime Bay/Bayan kelimelerini doğru kullanmamıza olanak sağlayan diğer bir fırsatı elimizden alır.
Kaç mektubunuza Bay "X" ile başladınız yada size kaç tane Bay/Bayan "X" şeklinde mektup geldi?
Gerek iş hayatımızda gerekse resmi yazışmalarda kullandığımız hitap kelimesi Sayın'dır bizim.
"Sayın Yılmaz;
Lütfen akıllı olunuz.
Saygılarımla;
imza:
Ahmet Yılar"
**
isim ile hitap etme durumlarında ise hanım ve bey devreye girer.
Ahmet Bey, Ayşe hanım gibi.
Hiç isim kullanmayacaksak hanımefendi beyefendi gibi gayet kibar iki kelimemiz dahi mevcuttur.
"Hanımefendi lütfen biraz izin verir misiniz??"
**
Birde topluluğa hitap etme konusu var tabi.
"Baylar Bayanlar programımız reklamlardan sonra tüm çılgınlığı ile devam edecek.."
Otur yerine sıfır...
"Hanımlar Beyler programımız reklamlardan sonra devam edecek dedik ama sizi keriz yerine koyduk aslında programımız bitti size de 20 dakkalık reklam kuşağını bir güzel giydirdik hadi bize eyvallah"
Mükemmel bravo! Sunumun bitsin bir odama gel ama...Yalnız gel.
**
Gördüğünüz gibi Türkçemiz hitap konusunda sebil misali.
Peki neden bu kadar doğru ve şık altarnatifler varken bayan kelimesi kullanılmaktadır?
Bilemiyorum. Bir nevi alışkanlık sanıyorum.
işin ironik kısmı bayan kelimesi belirli bir karizmaya ve dokunulmazlığa sahip kadın görüntüsü verir hitap edilen kişiye.
Bakınız ikinci cümledeki kadın daha karizmatik durmuyor mu?
Peki; "Şu hanımefendiyle ilgilenir misin lütfen?"
Gayet hoş, karizmada bir eksiklik yok ve DOĞRU!
"Bayanlar tuvaleti..."
Yanlış bir kullanımdır efendim.
Doğrusu Kadınlar tuvaletidir.
Daha kibar olmak istiyorsak Hanımlar tuvaletini kullanırız.
Hiç bir ecnebi memlekette (en azından ben denk gelmedim) Mr. yada Mrs. yazmaz tuvaletlerde.
Women yada ladies yazar örneğin.
Normalde bizim dilimizde olmayan fakat kadın kelimesi kaba bulunduğu için dilimize sokulmuş, buna eş olarakta bay kelimesini yanında getirmiş, kadınlara edilebilecek hitap şekillerinden birisidir.
kadınların da kullandığı son derece itici sözcük.
ayrıca, "biz bayanlar olarak..." şeklinde kullanıldığına şahit olduğum, "kadın" demekten utanan cahil insanların hitap biçimi.
bir hitap şeklidir.
kendisinden rahatsız bu kadar kişinin olduğunu bilmediğim kelimedir aynı zamanda. bugüne kadar kendisine bayan denilmesinden rahatsız olan* tek kişi bile tanımamdığımı da hayretle farkettim.
