kadın.
şarkılarda da geçer: ''...şampiyonum sanırken diskalifiye olduğumdan işte sevgili bayan, tüm gevezeliğim bundan...''
günlük hayatta da kullanılır: ''rahatsız mı oldunuz bayan?''
iğrenç bir kelime. Kullanan insanı benim için avam gösteriyor. " bayanlarda doğrudur, bayanlar için şöyledir, e bayan olunca..." korkunç vallahi korkunç vasat bir kelime bu.
aslında eski türkçede bay zenginlik bildirir, bayan da zenginliğe ulaşmış kişi, güçlü kişi anlamına gelir. avar kağanlığında bayan isimli kağan da vardır.
ama tabii dişilere söylenen bayan kelimesi burdan gelmiyor o baymaktan geliyor, türkiyede yeni yaranmış bir laftır ve türkiye dışında hiç bir türki halklarda kullanılmıyor.
feminist ablalarımız kızmasın ama bu kelimede bu kadar kızılacak, alınacak ne var ben anlamıyorum. evet "bayan" türkçe için tamamen yanlış bir kullanımdır, türkçe'de bay diye de bayan diye de bir kelimeye hiçbir zaman ihtiyaç duyulmamıştır ama yani bu kadar da abartılacak bir şey yok bence. yani ben hiçbir zaman "bayan" kelimesini duyunca insanı bezdiren, bıktıran anlamı çıkartmıyorum. aksine bu anlamlar " bayan değil kadın" isteği sürekli dile getirildikçe düşünülmeye başlandı diye düşünüyorum.
- afedersiniz bayan
+ bayan değil kadın diyeceksiniz.
- kadın bak hele
+ aa hayvan, kibar ol biraz
- kadın hanfendi dişi insan bir bakar mısınız?
+ alay mı ediyorsunuz siz benimle?
- eeeh sikerim ama ha. lan amına koduğum bi bak hele.
yukarıdaki örnek diyalogdan da anlaşılacağı üzere; bayanmış, kadınmış umurlarında değil aslında, amaçları bizi delirtip ata erkil toplum yapısından kurtulmak ve kadın eksenli bir toplum yapısı kurmak.
yani bayan kelimesinden hoşlanmıyorum, bana dendiğinde sinir oluyorum ama bazen otomatik olarak çıkıyor insanın ağzından. mesela birinden bahsediyorsunuz, şurada oturan kadın/adam dendiği zaman uygun olmuyor, kaba geliyor, hanımefendi de çok uzun. bayan muadilleri içinde en sık kullandığımız kelime, söylemesi de kolay. hanım daha doğru bir kelime ama o kadar rahat çıkmıyor ağızdan, alışkanlık olsa gerek. erkekler için ne kadar kolay halbuki, bey/beyefendi diyorsun bitiyor.
bizim okulda buna çok takık insanlar vardı, öğrenciler için olan facebook grubunda bir iş ilanı vermişler, 3 günlüğüne tam zamanlı çalışacak kadın aranıyor diye. baya tartışma olmuştu, bu şekliyle yanlış anlaşılıyor, bu kadar takıntılı olmayın, temizlik işi ilanı gibi duruyor diye. dildeki kullanımı ile alakalı.