iğrenç iğrenç iğrenç! hayır ya nedir bu bayan takıntısı anlayabilmiş değilim ben arkadaşlar biri beni aydınlatsın lütfen. hayır şöyle mi oluyor hani bayan dendiğinde daha oturaklı, namuslu falan kadın dendiğinde höst be yavaş orospu gibi bir anlam mı çıkıyor? kadın kadar anlamlı, güzel bir tabir daha yokken nedir bu badem bıyıklı refahçı tipleri ile bayan bayan demek yeter ya bir düzelin, kendinize gelin kadınlara kadın demekten çekinmeyin, korkmayın yemez kimse..
-işte ondan sonra kapı açıldı bi bayan girdi.
+bayan ne lan. kadındır o?
-kibar olsana oğlum.
+ok kib bye tsk.
gibi diyaloglara konu olan tanımlama. bayan kadını pasifize eden bir tanımlamadır. elbette burda bahsettiğimiz seslenme ya da resmi konuşmalar değil. sanki onlara karşı mutlak suretle kibar olmamız gerekiyormuş gibi zoraki bir bayan deme olayı vardır. bayan, kibarlık görmeye ihtiyacı olan, narin, hassas, kuvvetten yoksunmuş gibi bir hava verir kadınları anlatmakta. düşünsene lan bi; -dünyanın en güzel bayanı! bak bak cümleye bak.dünyanın en güzel kadını dediğimizde ise çok daha güzel bir cümle olduğunu eminim fark etmişsinizdir.
bir dişiye söylenebilecek en kötü laftır . onun yerine hatun kişi deyin daha iyidir. bir de bazen uzatarak söyleyenler vardır ki baayaan diye aman allahım bir git gelme denilesi insanlardır.
mrs ya da ms yerine kullanılmak üzere bulunmuştur ama halkımız tarafından kadın ya da hanım- hanımefendi yerine yanlış bir biçimde kullanılır.
aslında mrs olarak kullanımı iğreti durur . bunun için halide edip adıvar ın tatarcık ı okunup tecrübe edilebilir.
bir hitap şeklidir.
kendisinden rahatsız bu kadar kişinin olduğunu bilmediğim kelimedir aynı zamanda. bugüne kadar kendisine bayan denilmesinden rahatsız olan* tek kişi bile tanımamdığımı da hayretle farkettim.
kadınların da kullandığı son derece itici sözcük.
ayrıca, "biz bayanlar olarak..." şeklinde kullanıldığına şahit olduğum, "kadın" demekten utanan cahil insanların hitap biçimi.
Normalde bizim dilimizde olmayan fakat kadın kelimesi kaba bulunduğu için dilimize sokulmuş, buna eş olarakta bay kelimesini yanında getirmiş, kadınlara edilebilecek hitap şekillerinden birisidir.
Memleketimde bekaret meselesi ile ilintili olarak kullanılması pek hoş karşılanmayan "kadın" kelimesinin bu talihsiz çapsızlığının sonucu olarak, aslında Türkçe ile pek de bağdaşmamasına rağmen kullanılagelmiş ve okuduğunuz satırların yazarı fakiri bir hayli baymakta olan kelime.
Kadın kelimesinin karşı cins için karşılığı adamdır.
Kadın kelimesi ne kadar antipatikse, adam kelimesi o kadar karizmatiktir.
**
Yeni yetme mankenimiz Şamdan dergisine, anatomi bilimine göndermeler yapan fotoğraflarının altına fon olması niyetiyle, röportaj veriyor ve hayalindeki erkeği anlatıyor :
"Adam gibi adam olsun yeter..."
Breeeeeehhh!!
**
Fakat güzide Türkçemiz bu haksızlığın intikamını kız-oğlan ikileminde fena halde almaktadır erkeklerden.
Kız ne kadar sempatikse, oğlan o kadar iticidir hatta bazı durumlarda kavga sebebidir.
Kaşınan bünye :"Senin için oğlancı falan diyolar??? Ne iş??..."
Levye : "ÇTTOONNNKK..."
**
Fransız ekolünün etkisi ile hanım ve bey kelimeleri kesmemiş olacak ki mösyö ve madam kelimlerinin Türkçe karşılığı olarak dilimize sokulmuştur bay ve bayan, fakat pek rağbet görmemiştir. Çünkü hali hazırda kullanılan hanım ve bey gibi iki şık kelimemiz vardır. Her ne kadar bu iki kelime bay ve bayan kelimelerinin kullanılış amacını ve yerini tam olarak ikame etmese de anlaşılan o ki halkımız "Mr. and Mrs. Brown" tarzı bir kullanımı benimseyememiştir.
Kaç tane davetiye gördünüz ki "Bay ve Bayan Yılmaz" şeklinde gönderilmiş?
"Ahmet Yılmaz ve Eşi"'dir bizim davet etme tarzımız.
Asıl davetli olan "eş" olsa bile.
**
Bay ve Bayan kelimelerini gündelik hayatta nadir olan doğru kullanabilme fırsatlarından birini böylece heder ettikten sonra Sayın kelimesine toslarız.
Evet bizim birde "unisex" bir hitap tarzımız vardır; Sayın.
Bu kelime Bay/Bayan kelimelerini doğru kullanmamıza olanak sağlayan diğer bir fırsatı elimizden alır.
Kaç mektubunuza Bay "X" ile başladınız yada size kaç tane Bay/Bayan "X" şeklinde mektup geldi?
Gerek iş hayatımızda gerekse resmi yazışmalarda kullandığımız hitap kelimesi Sayın'dır bizim.
"Sayın Yılmaz;
Lütfen akıllı olunuz.
Saygılarımla;
imza:
Ahmet Yılar"
**
isim ile hitap etme durumlarında ise hanım ve bey devreye girer.
Ahmet Bey, Ayşe hanım gibi.
Hiç isim kullanmayacaksak hanımefendi beyefendi gibi gayet kibar iki kelimemiz dahi mevcuttur.
"Hanımefendi lütfen biraz izin verir misiniz??"
**
Birde topluluğa hitap etme konusu var tabi.
"Baylar Bayanlar programımız reklamlardan sonra tüm çılgınlığı ile devam edecek.."
Otur yerine sıfır...
"Hanımlar Beyler programımız reklamlardan sonra devam edecek dedik ama sizi keriz yerine koyduk aslında programımız bitti size de 20 dakkalık reklam kuşağını bir güzel giydirdik hadi bize eyvallah"
Mükemmel bravo! Sunumun bitsin bir odama gel ama...Yalnız gel.
**
Gördüğünüz gibi Türkçemiz hitap konusunda sebil misali.
Peki neden bu kadar doğru ve şık altarnatifler varken bayan kelimesi kullanılmaktadır?
Bilemiyorum. Bir nevi alışkanlık sanıyorum.
işin ironik kısmı bayan kelimesi belirli bir karizmaya ve dokunulmazlığa sahip kadın görüntüsü verir hitap edilen kişiye.
Bakınız ikinci cümledeki kadın daha karizmatik durmuyor mu?
Peki; "Şu hanımefendiyle ilgilenir misin lütfen?"
Gayet hoş, karizmada bir eksiklik yok ve DOĞRU!
"Bayanlar tuvaleti..."
Yanlış bir kullanımdır efendim.
Doğrusu Kadınlar tuvaletidir.
Daha kibar olmak istiyorsak Hanımlar tuvaletini kullanırız.
Hiç bir ecnebi memlekette (en azından ben denk gelmedim) Mr. yada Mrs. yazmaz tuvaletlerde.
Women yada ladies yazar örneğin.
Doğal yaşam alanı minibüsler ve (bugün gördüğüm kadarıyla) Uludağ'dır. Hakkında çeşitli tevatür almış yürümüştür. Yok işte seyredilmekten hoşlanıyorlarmış, iyi beslersen dört-beş doğum yapabiliyorlarmış filan.
esra ceyhan adındaki blair cadısının "kadın" sözcüğü yerine sürekli teleaffuz ettiği kelime. hatta "kadın" diye hitap eden konukları uyararak "bayan" demesini ısrar ederdi. *
en hıyar, en dengesiz, en kıro, en puşt, en dallama adamların kullandıklarında kendilerini kibar zannetmelerini sağlayan, bağyan!! olmamama rağmen beni bile gıcık eden sıfattır. bu kelimenin yerine 3. bir kişiyle konuşulurken kadın, bizzat kişiyle konulurken ise hamfendi denmesini tercih ederim.
ülkemizde birtakım kimselerin, polisin, hırsızın, muhabirin, gazetecinin, sunucunun, minibüscünün, öğretmenin, kapıcının, elektrikçinin, apartman yöneticisinin, hedenin hödönün kullandığı bir cinsiyet belirtisi olmayan kelimedir...
-bayanı arkadaki arabaya alın(polis)
-müdür eve bir girdim bayan yatıyor(hırsız)
-mikrofonumuzu burdaki bayana yöneltiyoruz(muhabir)
-bayanlar eylem yaptı(sunucu)
-kazada 20 yaşında bir bayan yaşamını yitirdi(gazeteci)
-1200 lira bayan(minibüscü)
-bayan arkadaşlarımıza saygılı olalım(öğretmen)
-üst kata bayan taşınmış(kapıcı)
-bayan bu prizi değiştirmek gerek(elektrikci)
-bayan bu ayki aidatınızı ödememişsiniz(apartman yöneticisi)
şeklinde de örneklendirebiliriz,
fakat bunları asla "bay" kullanırken görmeyiz
buda bay ve bayan kelimelerinin tek başına bir hitap şekli olmadığından kaynaklanıyor olsa gerek.
bu durumda neymiş,
bayan cinsiyet belirtmezmiş, aslı "Kadın" dır.
