kartveli dil ailesinin bir üyesi olduğu ispatlanmıştır. pireneler ve çevresinde oturan bask halkı tarafından konuşulan bir dildir. ispanya'nın kuzeyi ve fransa'nın güney batısı bu dili konuşanların yerleşim alanıdır. eskiden tarihte bulunan navarre ülkesi şu an navarre bölgesi olarak anılan yer aynı zamanda bu bölgeye verilen isimdir. şu an bu dili ana dili gibi konuşan yaklaşık 3 milyon insan bulunmaktadır. ispanyollar tarafından geçmişte baskıya uğramış olsalarda Basklar dillerini ve kültürlerini korumayı becerebilmişlerdir.
Dilin genellikle bilinen ismi euskara'dır. ancak dialekt olarak farklı çeşitlerde de anılmaktadır : euskara, euskera, eskuara veya üskara gibi. kartveli dil ailesi'nin bir üyesi olduğu ispatlandığı halde bu ailenin hangi koluna bağlı olduğu anlaşılamamıştır. ancak kendi dilini konuşan bir bask ile bir lazın anlaşması gürcüce ile akrabalığını kuvvetlendirmektedir.
6 çeşit ayrı dialekti bulunmaktadır. bu dialektler daha çok basklar'ın bulundukları coğrafyaya göre değişmektedir. en son dialekt için yapılan harita 2004-05 yıllarında ortaya çıkarılmıştır.
bazı dillerle zaman içerisinde etkileşime giren dilde bazı değişikler olduğu gözlenmiştir. gaskonca'dan özellikle bir kaç dil bilgisi kuralı almış ve bazı fonetik kuralları değişmiştir.
Avrupa'da bilinen en eski dillerden biridir. Ispanyanin Bask bolgesinin resmi dilidir. En cok ispanyada konusulmakla beraber fransa'da da bileni konusani vardir. Ispanyada konusulan diger resmi dillerden ispanyolcaya en uzagidir ama bask bolgesinde ispanyolca konusursaniz kimse niye ispanyolca konustun demez. Herkes de ispanyolca bilir.
Merhaba: Kaixo!, Adio, Apa!, Epa!, Aupa! yada Ieup!
Iyi gunler: Egun on
Iyi aksamlar: Arratsalde on, Arrasti on
Iyi geceler: Gabon, gau on
hoscakal: Agur, Aio, Arillo, Adio
lutfen: mesedez, arren, otoi, faborez
evet: bai
hayir: ez
tesekkurler: Eskerrik asko, Mila esker, Esker mila, Esker aunitz, eskerrik anitz.
ozur dilerim: Barkatu, Sentitzen dut
Nasilsin / naber: Nola zaude?, Nola zira?, Zelan zagoz?
gorusuruz: gero arte
iyi: ongi, ondo, hunki, ontsa
kotu: gaizki, txarto, txar
1. bat
2. bi
3. hiru
4. lau
5. bost
6. sei
7. zazpi
8. zortzi
9. bederatzi
10. hamar
