Bağırsaklarımızdaki bakteriler, belki de farkında olmadığımız kadar hayatlarımızı kontrol ediyorlar.
Nature Dergisinde yayınlanan son buluşlar, bağırsak baterileri ve farelerdeki multipl skleroz arasında
bir bağlantı olduğunu açıklmakta.
Ayrıca araştırmalarda, bağırsak bakterileri ile obezite, depresyon
ve daha da fazla başka rahatsızlıklar arasındaki ilişki incelenmektedir.
insan hakkında yapılan çalışmalarda, bağırsaklarımızdaki bakterinin rolü yediklerimizi sindirmenin
çok daha ötesinde olduğunun ipuçlarını vermektedir.
Kolorado Üniversitesi'nden Rob Knight şöyle açıklama bulunuyor:
''Obezite açısından insanı incelerken, obezlerin bağırsaklarındaki bakteri çeşitlerinin sayısında farklılık gözükmektedir. Obez insanlardaki bakteri sayısı, sağlıklı insana göre oldukça düşük.''
Araştırmacılar ayrıca, obez fare yavruları ile normal kiloda olanlar arasında bakteriler açısından farklılık olduğunu görürler.
Bir deneyde, araştırmacılar, obez bir farenin bağırsak mikropları, kendisine verilen bir parça yiyecekten, obez olmayan fareninkine göre daha fazla kalori elde ediyor. Bu da obez olan farede, olmayana göre daha fazla vücut yağı oluşturuyor.
Fakat daha garip olan şey,farklı mutasyonlu bir fare çeşidinde obeziteyi oluşturan bağırsak mikroplarının,
obez fareden başka bir fareye aktarılması ile obez olmayan farenin daha fazla yemesi.
Knight:
''Onlar yiyeceklerden enerji almak konusunda pek iyi değiller. Anlaşılan onlar sadece daha açlar. Beynimizden çok, vücudumuzda daha fazla mikrobiyal hücre vardır. Örneğin; iş bir restorantta yemek siparişi vermeye gelince onlar sizi yenerler.
Eğer bağırsak hücreleri, farenin beynine ''daha fazla ye'' diyebiliyorsa, bunların beyin üzerinde başka etkileri de olabilir mi?
Araştırmacılar bu sorunun cevabını ''evet'' olarak buldular.
Kinght açıklamaya şöyle devam ediyor:
''Şimdi konakçı (zararlı ya da zararsız başka bir canlıyı parazit olarak barındıran canlı organizma) davranışlar üzerinde bağırsak mikrobiyal topluluğunun direk etkilerini görmeye başladık.''
Deneyler göstermektedir ki; normal bağırsak mikroplarına sahip olan farelere göre, bağırsak mikroplarına
sahip olmayan fareler, ne kadar hareket ettikleri ve endişeye benzer davranışlarda bulundukları
konusunda farklılıklar göstermektedir.
Fareler probiyotik ile tedavi edilirler. Laktobasil bakteriler, tedavi olmayan farelere göre beyinde değişik bir gen ifadesi göstermiş, endişe içerikli davranışlarda ve stres hormon seviyelerinde azalma ortaya koymuştur.
Etkiler, sindirim sistemine bağlı gözükmeyen hastalıklara kadar uzanıyor gözükmekte.
Bugün yayınlanan çalışmada, araştırmacıların fare yavruları üzerinde çalışarak, multipl skleroza benzer bir hastalık buldukları anlatılmaktadır.
Bakterisiz bir ortamda beslenen fare yavrularında hiç bir semptom oluşmamaktadır.
Ancak, bir kere tipik bir bağırsak bakterisi ortama dahil edildi mi, hastalık başlar.
Meslektaşı Hartmut Wekerle ile bu çalışmayı yöneten Almanya, Freiburg, Max Planck Enstitüsü imünobiyoloji
ve Epignetik Bölümü'nden Gurumoorthy Krishnamoorthy şunu ifade ediyor:
''Bizim çalışmamızın gerçekten de ortaya koyduğu şey,bağırsak mikrobiyatasının hastalığın ilk safhasında önemli olduğu.''
Tabii ki, insanların mikroptan arınmış bir yaşam tarzı içinde yaşamaları imkansız.
ancak, bu konudaki buluşlar, mikrobiyal topluluk insan multipl sklerozunda bir rol oyanabileceğini göstermektedir.
Araştırma ekibi, şimdi semptomları tetiklemekten sorumlu belirli mikropları araştırıyorlar.
Eğer sağlıklı bir bağırsak mikrobiyal topluluğu değişik açılardan sağlığımız için önemli ise, obeziteyi ya da bir hastalığı engelleyen bakterileri korumak için ne yapabiliriz?
''Bir seçenek, probiyotik kullanmak, belirli bir diyet yapmak ya da antibiyotik kullanımını
azaltmak olabilir'' diye öneride bulunuyor Krishnamoorthy.
Ancak, bağırsak bakterilerini, sağlıklı insanlardan hasta olanlara ''fekal-dışkıya ait transsplant''
yolu ile transfer etmeyi araştırıyorlar.
Knight: ''Potansiyel oldukça yüksek ama bu potansiyele göre araştırma sayısı nispeten düşük.''
Clostridium dificil(kalınbağırsakta doğal olarak bulunan bir bakteri) enfeksiyona sahip hastaların durumlarında, %90dan fazla hasta tedavi edilmiştir ve hastaların mikrobiyal toplulukları normal seviyeye getirilmiştir.
Geniş halk sağlığı implikasyonları ile yapılan ilk çalışmada, geçen yıl bir araştırma, zayıf- kilolu olmayan bireylerden gaita(dışkı) transferi yapılan metabolik sendromlu hastalar arasında insülin hassasiyetinin gelişmiş olduğu tespit edilmiştir.
Knight son olarak şunu ifade etmektedir:
''O zaman soru şu: gaita(dışkı) aktarımlarından yararlanacak acaba başka hangi durumlar olabilir?''
Bonnie Bassler'in bakterilerle ilgili Ted'de cok ilginç bir konuşması var.
''Bakteriler nasıl iletişim kurar ?''
Bassler bakterilerin kimyasal bir dil kullanarak birbirleriyle "konuştuğunu" ve böylece savunma ve saldırı amaçlı işbirliği yapabildiklerini keşfetti. Bu keşfin tıpta, sanayide ve "kendimizi anlamamız konusunda" oldukça şaşırtıcı uygulama alanları bulunuyor.
eski çağlarda ve günümüzde pek çok hastalığa sebep olan canlı türü. monera alemini oluşturan prokaryot canlıların en yaygın ve en çok bilinen grubudur. o kadar yaygındır ki bugün dünyamızda bakterinin bulunmadığı yer yoktur hava,kara,su,vs...en çok organik atıkların bol bulunduğu yerlerde ve sularda yaşarlar, özellikle nemli ve loş yerlerde yaşama süreleri daha uzundur. türlerine göre değişkenlik gösterseler de, -90 0°c buzullar içinde ve +80 0°c kaplıcalarda yaşayabilen bakteri türleri de mevcuttur. hava ile ve su damlacıkları ile çok uzak mesafeleri kat edebilirler. ayrıca bakteriler bütün hayatsal olayların gerçekleştiği en basit canlılardır. bunların bir kısmı faydalı işlerde de görev alır. yoğurt, peynir, şarap vb. bir yerde okumuştum, bir kap yoğurttaki bakteri sayısı dünya üzerindeki insan sayısı kadarmış. bilindiği gibi bakterilerin sebep olduğu hastalıklara karşı antibiyotikler kullanılır.
ancak birkaç yüz misli büyülten bir mikroskopla görülebilecek kadar küçük canlı varlıklar (organizmalar) dır. Küçüklükleri nedeniyle "mikroorganizma" diye de tanımlanırlar.Teknik gelişmeler belirli bir düzeye varıp da insanlar bakterileri mikroskop altında görmeden önce, bunların faaliyetlerinin sonuçlarını biliyorlardı.
Sözgelimi şarabın tahammürü (fermantasyonu),sütün ekşimesi, bitkilerin kuruyup ölmesi, ölen hayvanların yürüyüp kokuşması, söz konusu faaliyetler arasındaydı.Ancak dinsel ya da batıl inançlar nedeniyle, insanlar bu oluşumları başka şeylere yormaktaydılar.
Bugün çevremizde havada, suda, yiyeceklerimizde, deride, hatta vücudun içinde bakterilerin var olduğunu biliyoruz. Bakteriler bölünerek çoğalırlar. Aslında canlı olmalarına rağmen, bunlarda dişi veya erkek diye ayrım yoktur. Kendileri için uygun şartları,beslenme olanaklarım buldukları zaman, devamlı olarak çoğalacaklardır.
Tek hücreli bir canlı olan bakteri, hayvandan ziyade bitkisel bir yapıya sahiptir. Dışta kabuğumsu, " membran " adı verilen tabaka bulunur. Söz konusu kabuk "su geçirmez" nitelikte değildir. Bunun içi "protopiazma" denilen maddeyle doludur. Genellikle bir merkez veya çekirdek (nükleus) yoktur.
Bakterinin dış kabuğu son derece önemlidir. Çünkü bakteriyi yok etmek için kullanılacak herhangi bir kimyasal maddenin membran'ı geçebilmesi gerekir.Bakterinin küçük yapısı, bir uçta büsbütün incelerek "Flagella-kuyruk" görünümünü alır.Bazı bakteriler, bu flagella'nın salıntısıyla hareket ederler. Bazılarının hareketiyse, solucanlar gibi kısalıp uzamak suretiyledir.
"Enfeksiyon-bulaşıcı" diye tanımlanan hastalıklara sebep olan bakteriler,bazı bakımlardan da insanlar için çok yararlıdır.
Klorofilsiz, tek hücreli yada ipliksi mikroorganizma; bakteri havada, toprakta ve denizde ayrışan maddede oluştuğu ve bozunma sürecine yardımcı olduğu için kirlilik kontrolü açısından büyük önem taşır.
treponema'lar insanlar için hastalık yapar.bagırsakta, ağız boşluğunda ve insanların, hayvanların genital kanallarında bulunur.
borrelia' lar insanda nükseden ateş oluştururlar.bit ve kene ile taşınırlar.
şarap, peynir, ekmek gibi lezzetli oluşumlara en büyük katkıyı yapan tek hücreli sınıfıdır. halk arasında mikrop olarak bilinen, insanı hasta eden, "her toplumda iyiler kadar kötüler de var" yaklaşımının en güzel örneklerinden olan türleri de vardır.
