Babamın mesleğiydi. Sabah çok erken gider , gece 11 den önce gelmezdi. Ne haftasonu , ne Pazar kapalı olduğunu hatırlamıyorum. Pazardan emin degilim. Yazın bir kere pikniğe ancak götürebilirdi. Bakkallik eskinin marketiydi. Ve tanıdıklar gelirdi hep. Okul çıkışları uğrar ona görünüp öyle eve giderdim yoksa merak ederdi. Babam yaşıyor fakat tabi emekli artık. Eskiye dair nostalji oldu bakkalı.
Sabah açılış saati 05:30 – 24:00 arasında olup alışverişe gidecek olan kişiler bu saatler arasında açık bulabilir. Bazı bakkaların açılışı saat 07:00 bulup gece 23:00 gibi kapatabilirler ama resmi olarak yukardaki saatler arasında kapatmaları gerekmektedir. Bunlar belirli bir kamu kurumu olmadığı gibi kanunlara göre o saatlerden sonra açık olması suçtur.
ben de bakkalcıların geç saatte çalışmalarını garipsiyordum ama çalışma saatleri öyleymiş.
Evde olmadığım zamanlarda beni arayan kargoculara "apartmanın dibinde bakkal var oraya bırakabilirsiniz" deyip kargomu emanet ettiğim küçük market. Sağolsunlar kargolarımı zaman zaman karşılarlar ben de atıştırmalıklarımı bakkaldan alarak onlara ufak jestler yaparım. Bazen ekmek almak istiyorum ama ekmek eskisi kadar satamadığı için dolabında 3-5 ekmek oluyor ben alana kadar da bitiyor.
-Tezgaha düşük fiyat yazar ödemeyi alırken o eski fiyattı değiştirmeyi unutmuşuz der.
-alacağın ürünün tutarı 4 tl'dir, üstüne biraz daha ekleyip 5 olsun mu der. Kabul etmezsen surat yapar.
-para üstü vermek yerine sakız falan iteler.
-hileli kilolar kullanarak gram gram çalar.
-fatura kesmez. Ayda 10 bin tl kazanıyorsa devlete 2 bin tl gösterip düşük vergi ödeyerek vergi kaçırır.
-Alışveriş tutarını hesaplarken hesap hatası yapar ve ne hikmetse hep kendi lehine hata yapar.
Sonra kıçının dibine a101 açılınca küçük esnafı bitirdiler diye ağlar.
bir mahallenin her şeyidir bakkal.
evin anahtarını bırakırsın, hanım geçerken alacak dersin.
arabanın anahtarını bırakırsın çocuk geçerken alacak dersin.
eve para bırakmayı unutmuşsundur, tel. eder bizim oğlana 100 tl versene derdin.
uğrayıp çay içerdin.
paran olmayınca ay sonuna kadar veriye yerdin.
hadi şimdi ara bir bankayı bizim çocuk gelecek 20 tl versene de bakalım ne cevap alacaksın...
bakkal mahallenin direği idi,
etrafa bakıyorum da artık bakkal kalmadı...
küçük esnaf bitti.
öyle bir hale geldik ki, eskiden evin / arabanın anahtarını bakkala bırakırken,
şimdi yan komşuna selam vermez, güvenmez oldun...
şimdi poşet bile parayla...
çocukken bir dünya abur cubur alıp veresiye yazdırdığım ve kendisine borcum birkaç yüz liraları geçmiş olan sitemizin güzide mini marketi. adam da ne sabırlıymış bi gün gidip de babama söylemedi. belki çok ajitasyon yaptığım için söylememiştir,bilemedim şimdi. sonuç olarak 2 bayram harçlığımı borcumu ödemek için kullanmak zorunda kalmıştım.
Bundan yaklaşık 20 sene kadar önce süpermarketler mantar gibi çoğalıp piyasaya girdiğinde slogan şuydu; "kaliteyi ucuza alın". Nasıl kazandılar peki bu kadar? Sürekli peşin sattılar. Yerli Tedarikçilerine ödemede asgari 90 gün vade verdiler. O süre zarfında hep parayı kullandılar. Malı toptan ucuza aldılar çok satıp sürümden kazandılar. Marka yerine benzer kalitede muadil malları daha ucuza alıp piyasadaki kaliteli malın fiyatının biraz altında fiyatla daha çok satıp pazar ve sermaye kazandılar. Her geçen gün yeni kalemler ve yeni sektörlerdeki malları satmaya başladılar. ilk başlangıçta basit paketlenmiş gıdaydı sattıkları kalemler. Sonra bakliyat şarküteri et tavuk manav reyonları ile gelişti. Sonra çeşitli temizlik ürünleri Sonra giyim beyaz eşya elektronik inşaat hırdavat hatta mobilyaya değin iş uzadı. iş süpermarketle kalmadı. indirim marketler, mini marketler, avm ler işi tamamen profesyonelce kurgulanmış pazarı ele geçirme taktikleriydi. Sadece bakkallar değildi biten. Yaklaşık 50 ana sektör yan ilavelerle birlikte 200 sektör tarih oldu süpermarketlerle birlikte. Çünkü sattıkları ürünlerin (yaş sebze meyve hariç) % 80 i ithal. Dışarıdan tedarik. Kendisi açıkladı, Sadece metro gross market 2017 yılında türkiye pazarında herkes zarar ederken % 25 büyüdüğünü bizzat ceo'sunun ağzından ilan etti. Ekonomi sayfalarını takip edenler bilir. Vergi sgk ve diğer avantajlarını saymıyorum bile.
Şimdilerde vatandaşı kazıklıyorlarmış. Az bile yapıyorlar. Bizim insanımız herşeyin en iyisine layık..! Umarım daha iyi kazıklasınlar. Beter olsunlar.
