12 yıl lavrada bekleyip 1 ay hayat süren böcektir. dişi ağustos böceği en güzel ötenle beraber olaktır ve doğal olarak bir kapışma başlar ve ağutos böcekleri 1 ay boyunca sürekli öterler büyüzden adına ağustan böceği denmiştir.
(bkz: sunay akın)
teoman pamela düeti olan zamparanın ölümü adlı şarkıda geçen hayvandır aynı zamanda.
(bkz:bir ağustos böceğiydim ben ama kaybolmuş sazım
eyvah polis amcalar heryerde galiba yan bastım)
Bilen biliyor ya; La Fontaine imzalı bu masalda bir haksızlık var.
Bu çekirge irisi aşk böceğinin kısa ömrü hiç de öyle laylaylomla geçmiyor çünkü...
Annesi onu, yumurta içinde bir ağacın dalına bırakıyor. Çıkınca elbise değiştirip toprağa gizleniyor.
Su geçirmez sığınaklarda ağaç köklerinden emdiği besinlerle yaşıyor.
Yaklaşık 20 yıl sonra topraktan yüzeye çıkıp ağaçlara yerleşiyor ve şarkısına başlıyor.
* * *
Türkçenin zenginliğiyle 'Cırcır böceği' diye de anılan bu böcekten ilhamla karısını 'Cırcır böceği gibi dırdır etme' diye azarlayan beyler:
Biliniz ki, dişisi ötmüyor cırcırböceğinin...
Çünkü 'cırcır' sesini çıkaran, dişilerde olmayan, erkeğin kanadı altında yer alan, gergin bir zar... Erkek böcek, o zarı titreterek, dallara sürterek cırlıyor.
Niye?
Kız bulmak için elbette...
Bir arkadaşımın benzetmesiyle, habire eliyle kulağının arkasına vura vura 'Karı istiyrem' diye bağırıyor.
Tabii yaz geceleri milyonlarcası bir arada söyleyince bu, devasa bir serenat korosuna dönüşüyor.
* * *
Niye karı-kız peşinde koşacağına karınca gibi çalışıp ekmeğini stoklamıyor?
O ekmeği yiyemeyecek kadar az yaşıyor da ondan...
Toprak altında geçen 20 yıldan sonra, eş bulup çiftleşmek için sadece 3 haftası var.
O yüzden panik halinde, avaz avaz bağırarak dişileri çağırıyor.
* * *
Geldik en trajik bölüme:
Çıkardığı bu ses, erkek cırcırın idam fermanı oluyor.
Sadece yerini saptayan kuşlara yem olduğu için değil...
Et yiyen parazit kurtları sese koşup yumurtalarını cırcırın üzerine bırakıyor.
Kurtçuklar erkek böceğin sırtında şişmanlıyor ve kemire kemire onu 3 haftadan da erken öldürüyor.
Yani aşk çağrısı, eceli davet ediyor.
Fazla çene öldürüyor.
Araştırmacılara göre o zaman da devreye evrim giriyor.
Kurtçukların yoğun olduğu adalarda, soy tükenmeye yüz tuttuğunda, kanadı zarsız türden bir erkek cırcır böceği türüyor.
Dişi özelliği gösteren bu 'zenne böcek'ler, sessizlikleri sayesinde kurtlara yem olmaktan kurtuluyorlar.
Ama bedeli ağır:
Kur yapma şarkısını söylemedikleri için dişi bulamıyorlar. Ya bir şarkıcı arkadaşının yanına takılarak kız tavlıyor veya hayata bakir olarak veda ediyorlar.
keşke sadece ağustosta çalsa söylese dediğimdir. bu gün 00.00 itibariyle tatile çıkmış olsaydı daha çok sevebilirdim kendilerini. ismini hak etmesi açısından. ne bileyim pılını pırtını toplayıp derme çatma bi' yere sığınsın, yardımsever bi' karınca beklesin falan. karınca ona dersini versin; ama o, seneye yine aynı şeyi yapsın. *
(bkz: hayatı masal sanmak)
Hayatında görüp görebileceği tek yaz mevsimini de haklı olarak laylaylom ile geçiren, bunun için de tembellikle suçlanan zavallı böcük. Ne yapsaydı yani, hiç göremeyeceği kış için yiyecek mi istifleseydi. Yedi, içti, şarkı söyledi ve öldü.
zannedildiği gibi karlı-donlu kış günlerini görmez... üstelik 40 gün kadar süren yaşamında dişi, en güzel sesli erkekle birlikte olur...
- sen, yıllar yılı larva halinde bekleyip sadece 40 gün canlı kal, o süre boyunca da veren bir dişi çıkmasın ve hakk'ın rahmetine bakir bir erkek olarak kavuş!
ağustos böceğinin toprak altında ki larva dönemi tam 12 yıldır. on iki yılın sonunda dünyaya geldiğinde ömrü sadece bir aydır. üstelik dişiler sadece sesi en güzel erkeği seçerler.
not: şimdi siz olsanız çalışır mıydınız?
not 1: hiç çalışmıyor diye ne kadar da haksızlığa uğramış, zavallı yaaa. çok üzüldüm amk.
bu böceklerin kendisini hiç görmedim ama seslerini hep sevdim. yıllardır duymadığım için şu anda bana huzur veren sestir. çocukluğumun geçtiği evde oyun oynadığım sokakta doğduğum evde olmanın keyfi bir başka ve uykuya dalmaya çalışırken arka fonda ağustos böcekleri sesleri ile eşlik ederler rüyalarıma.
adı ağustos böceği olsa da temmuz ayında da sesi duyulmuştur. hatta haziran ayında da sesi duyulduğu rivayet edilir. salı günü resmi mesaileri başlıyor.