Bağlaç olan da / de ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak büyük ünlü uyumuna uyar: Kızı da geldi gelini de. Durumu oğluna da bildirdi. Sen de mi kardeşim? Güç de olsa. Konuşur da konuşur.
UYARI: Ayrı yazılan da / de hiçbir zaman ta / te biçiminde yazılmaz: Gidip de gelmemek var, gelip de görmemek var (Gidip te gelmemek var, gelip te görmemek var değil)
UYARI: Ya sözüyle birlikte kullanılan da ayrı yazılır: ya da
UYARI: Da / de bağlacını kendisinden önceki kelimeden kesme ile ayırmak yanlıştır: Ayşe de geldi (Ayşe’de geldi değil). Kitabın kapağına da dikkat et (Kitabın kapağına’da dikkat et değil).
"dahi" anlamındaki -de, -da ayrı yazılır. iyelik eki ise bitişik yazılır. dikkat edilmezse cümlenin anlamını çitlembik edebilir.
"ben de sana geliyorum"(ben dahi ...).
"bende bir emanetin var" (benim üzerimde, benim iyeliğimde ...).
önüne "-" işareti koyulmayan de'dir. o işaret kelimeye birleşik yazılan eklerin önüne getirilmelidir. "dahi anlamındaki -de ayrı yazılır" demek büyük bi hatadır yani. bilmeyene öğretmiş olalım böylelikle.
Türkçe'de en çok yapılan yazım yanlışı olduğunu düşünüyorum. koskoca okumuş insanlarDA bile var bu eksiklik.(insanlarda - bitişik). "hayvanlar gibi insanlar DA kirlenen doğadan zarar görmektedir" filan gibi bir cümle kurarsak o zaman ayrı yazılacak tamam mı çocuklar?.
bazen de "ahmet te gelecek" gibi şekillerde karşımıza çıkar ki hiç çekilmez. ilkokuldan beri türkçe öğrenen millet nasıl oluyor da bu bağlacin kullanımını bilemiyor ?
bir cümle okuyorum, cümlenin sonuna geldiğimde kastedilenin o olmadığını anlıyorum. özellikle de sesli okurken duraksamaya, allah allah, demeye neden olur. doğru yazın lan şu amk bağlacını !
